Οι περσινές κινητοποιήσεις αμέσως μετά την τραγωδία στα Τέμπη είχαν δείξει πόσο βαθύ ήταν το τραύμα που είχε αφήσει η τραγωδία.

Έβγαινε στο δρόμο η συσσωρευμένη οργή μεγάλου μέρους της κοινωνίας που αισθάνθηκε ότι «ζει από τύχη», που ήθελε να φωνάξει ότι «δεν πάει άλλο» με μια πολιτική αδιάφορη για τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες, που απαιτούσε να σπάσει ο φαύλος κύκλος της ατιμωρησίας των υπευθύνων που πάντα δηλώνουν άμοιροι της όποιας ευθύνης.

Αποτυπωνόταν έτσι ένα ρήγμα πολιτικό και κοινωνικό που γράφαμε τότε ότι δεν θα έκλεινε εύκολα. Γιατί φαινόταν ότι ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας έχανε πια την εμπιστοσύνη του όχι απλώς στην κυβέρνηση, αλλά και συνολικά στο πολιτικό σύστημα. Γινόταν επίσης σαφές ότι ειδικά η νεολαία αισθανόταν ότι βρισκόταν στο στόχαστρο και πλέον θα αντιδρούσε ανάλογα.

Τους μήνες που ακολουθήσαν πολλοί, που μένουν στην πρώτη ανάγνωση, πίστεψαν ότι το ρήγμα είχε κλείσει.

Ιδίως μετά το αποτέλεσμα των διπλών εκλογών του καλοκαιριού διάφοροι υποστήριξαν ότι τελικά τα Τέμπη δεν είχαν κόστος για την κυβέρνηση, αφού αυτή μπόρεσε να σημειώσει έναν «εκλογικό θρίαμβο», την ίδια ώρα που ιδίως η αξιωματική αντιπολίτευση, που είχε σηκώσει το θέμα ψηλά, πρώτα κατρακύλησε εκλογικά και στη συνέχεια μπήκε σε βαθιά κρίση που την έχει φέρει στα όρια της ανυποληψίας.

Μάλιστα, σταδιακά αυτό αποτέλεσε και την βάση ενός κυβερνητικού σχεδιασμού που με αφετηρία αυτή την αίσθηση παντοδυναμίας θέλει να περάσει με διαδικασίες fast-track βίαιες ανατροπές, την ώρα που αδυνατεί να απαντήσει σε κρίσιμες κοινωνικές ανάγκες όπως η καταπολέμηση της ακρίβειας.

Μόνο που αυτή η αίσθηση είναι στην πραγματικότητα ψευδαίσθηση.

Και αυτό φάνηκε και σήμερα σε όλη την Ελλάδα. Με πολύ μαζικές διαδηλώσεις και πολύμορφες εκδηλώσεις η οργή κατέβηκε και πάλι στον δρόμο.

Οι κινητοποιήσεις δεν ήταν μόνο για τα Τέμπη, αφού το κεντρικό σύνθημα «τα κέρδη τους, οι ζωές μας» εκφράζει αυτό που αισθάνεται η κοινωνία για σειρά κυβερνητικών χειρισμών και επιλογών σε ευαίσθητους τομείς. Έντονες ήταν οι διαμαρτυρίες και για το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας που θέλει να εισάγει τα σούπερ μάρκετ πτυχίων και για την ακρίβεια, με τον πληθωρισμό απληστίας να τσακίζει τον οικογενειακό προϋπολογισμό, ενώ είχαν προηγηθεί και τα αγροτικά μπλοκ.

Όμως, τα Τέμπη ήταν το κοινό σημείο αναφοράς.

Και αυτό όχι μόνο γιατί ένα χρόνο μετά η αίσθηση που υπάρχει είναι αυτή της συγκάλυψης, από την παρωδία εξεταστικής επιτροπής μέχρι την καταστροφή στοιχείων και της άρνησης ανάληψης ευθύνης.

Αλλά και γιατί όλοι αυτοί οι άνθρωποι εξακολουθούν να βλέπουν στην τραγωδία των Τεμπών την συμπύκνωση όλων όσων πηγαίνουν λάθος σε αυτή τη χώρα: την απουσία σοβαρών δημόσιων υποδομών, τη διασπάθιση του δημόσιου χρήματος, την ανευθυνότητα, την αντιμετώπιση των πολιτών ως πελατών που οφείλουν να ξέρουν ότι «μετά την απομάκρυνση από το ταμείο, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται».

Το έχω γράψει πολλές φορές: Η κοινωνία αντιλαμβάνεται και καταλαβαίνει πολύ περισσότερα από όσα δείχνει, ή από όσα νομίζουν οι εκάστοτε κυβερνώντες και οι συνεργάτες τους στην προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης ότι κατανοεί.

Και σήμερα αυτή η κοινωνία δεν νιώθει καμιά ασφάλεια βλέποντας πώς εξελίσσονται τα πράγματα.

Γιατί βλέπει να γράφονται νόμοι που μοιάζουν με «παραδοτέα» σε διάφορα fund και εμπόρους γνώσης.

Γιατί βλέπει το κράτος δικαίου και τους θεσμούς να αντιμετωπίζονται α λα καρτ και τη χώρα να βρίσκεται στο στόχαστρο ακόμη και των ευρωπαϊκών θεσμών.

Γιατί αναγκάζεται να τραβάει από τις αποταμιεύσεις της για να μπορέσει να τα βγάλει πέρα.

Γιατί στα νοσοκομεία πρέπει να περιμένει μήνες για ένα απαραίτητο χειρουργείο την ώρα που η εναλλακτική είναι να βάλει το χέρι στην τσέπη και να πληρώσει το νόμιμο φακελάκι στα απογευματινά χειρουργεία.

Γιατί την ώρα που τα ενοίκια σε ορισμένες περιοχές γίνονται απλησίαστα, το μόνο που ακούει είναι ότι άλλαξε ο τιμοκατάλογος της Golden Visa.

Γιατί σε κάθε φυσική καταστροφή ακούει για φαινόμενα «πέραν των προβλέψεων» και για «ατομική ευθύνη» να κάνει πράξη την εντολή εκκένωσης από το 112.

Και όλα αυτά συντηρούν ένα κοινωνικό ρήγμα που είναι ακόμη ενεργό και βαθύ.

Και είναι αυτό το ρήγμα που εξηγεί γιατί στην πραγματικότητα αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση μόνο παντοδύναμη δεν είναι.

Το ακριβώς αντίθετο, η πραγματική υποστήριξη της κυβέρνησης τείνει να γίνει μειοψηφική.

Μπορεί να μοιάζει «συμπαγής» απέναντι σε μια κατακερματισμένη – και ως ένα βαθμό ανερμάτιστη… – αντιπολίτευση, όμως δεν παύει να είναι μειοψηφική απέναντι σε μια υπαρκτή πολύμορφη και πλειοψηφική κοινωνική αντιπολίτευση η οποία σήμερα έκανε παραπάνω από αισθητή την παρουσία της στην κοσμοπλημμύρα των συλλαλητηρίων σε όλη την Ελλάδα.

Και που για όποιον μπορεί να διαβάσει τα σημάδια ολοένα και περισσότερο θα γίνεται ο καθοριστικός παράγοντας και των πολιτικών εξελίξεων.

Γράφει ο Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος