O Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης καταγόταν από τα Ευχάιτα της Γαλατίας και κατοικούσε στην Ηράκλεια του Εύξεινου Πόντου. Στρατιωτικός στο επάγγελμα, διακρίθηκε για τη γενναιότητά του και γρήγορα προήχθη στους υψηλότερους βαθμούς της στρατιωτικής ιεραρχίας. Αθλητής γενναιότατος ο Θεόδωρος, ήταν συγχρόνως και υπόδειγμα σεμνότητας όπως αρμόζει σε ένα γνήσιο Χριστιανό.

Όταν ο αυτοκράτορας Λικίνιος επισκέφθηκε την Ηράκλεια, είχε την ευκαιρία να δει και να θαυμάσει από κοντά το Θεόδωρο. Ζήτησε ωστόσο κάποιες περαιτέρω πληροφορίες για τον Άγιο, οι οποίες τον δυσαρέστησαν, μαθαίνοντας ότι ο Θεόδωρος ήταν βαπτισμένος Χριστιανός, γνήσιο μέλος του πληρώματος της Εκκλησίας. Τότε παρήγγειλε να τον φέρουν ενώπιόν του. Με βίαιο τρόπο, τον διέταξε να θυσιάσει στα είδωλα, αλλά ο Άγιος με θάρρος αρνήθηκε και μάλιστα, παίρνοντας χρυσά και ασημένια αντικείμενα από τους ναούς, τα έδωσε στους φτωχούς.

Παρά τις παρακλήσεις, τις απειλές και τις υποσχέσεις, ο Άγιος Θεόδωρος παρέμεινε ακλόνητος στην πίστη του. Καθαιρέθηκε από το αξίωμά του, υποβλήθηκε σε φριχτά βασανιστήρια και τέλος αποκεφαλίστηκε για την αγάπη του Σωτήρος Χριστού.

Ο Όσιος Μακάριος, του οποίου τη μνήμη επίσης εορτάζουμε σήμερα, ήταν επίσκοπος της Πρωτόθρονης Μητροπόλεως Πάφου και εκοιμήθη ειρηνικά το έτος 1688 μ.Χ. Σύμφωνα με το Συναξαριστή: «Πάφου πρόεδρος, ένδον εκρύβη τάφου, και τ’ άλλα Mακάριος, ου κλήσιν μόνον». Ήταν γνήσιος και ένθεος άνθρωπος και συνειδητοποιημένος επίσκοπος, ο οποίος αξιώθηκε φήμης αθόρυβου και δραστήριου επισκόπου χάριν της σωτηρίας του λαού του Θεού