Πλησιάζει στο τέρμα της η δεύτερη γενιά από τη αρχή της μεταπολίτευσης. Οι τότε νέοι φορτωμένοι με δάφνες «αντιστασιακού αγώνα» από τους τότε δημαγωγούς επιδόθηκαν με ενθουσιασμό στο να επιφέρουν ανατροπή των ηθών στη χώρα μας. Όταν αυτοί ανδρώθηκαν και ανέλαβαν τα ηνία της χώρας η ανατροπή είχε εν πολλοίς επιτευχθεί. Υπήρξαν όμως πρωτίστως οι τότε νέοι υπεύθυνοι για τον κατήφορο της κοινωνίας ή η γενιά των γονέων τους; Είναι οι σημερινοί νέοι οι κυρίως υπεύθυνοι για την κοινωνική παρακμή ή η γενιά των δικών της γονέων; Δεν διστάζω να απαντήσω ότι την κύρια ευθύνη φέρουν προγενέστερες γενιές απ’ εκείνη στην οποία εκδηλώνεται η παρακμή.

Η μεταπολίτευση χαρακτηρίστηκε πρωτίστως από την κατά μέτωπο επίθεση κατά του τριπτύχου «θρησκεία-πατρίς –οικογένεια», επί του οποίου ασέλγησε κατά τρόπο ασύστολο η ξενοκίνητη δικτατορία. Και πλείστοι όσοι δεν είχαν περιοριστεί τότε να σιωπήσουν, αν δεχθούμε ότι η σιωπή συνιστά σύνεση, αλλά και επιδοκίμασαν την «εθνοσωτήριο επανάσταση» χωρίς τη συναίσθηση απώλειας της αξιοπρέπειάς τους!

Η δικτατορία αποσύρθηκε, κατ’ εντολή των πατρώνων της, αφού επιτέλεσε «σημαντικό έργο»: Συνέβαλε τα μέγιστα στην εισβολή και κατοχή μεγάλου τμήματος της Κύπρου από την Τουρκία. Έδωσε πρώτης τάξεως αφορμή να ξεσπαθώσουν κατά της Εκκλησίας και όχι μόνο κατά συγκεκριμένων προσώπων, υμνητών της δικτατορίας, οι εχθροί της. Απαξίωσε τον ελληνικό στρατό στα μάτια μεγάλης μερίδας του λαού και πρόσφερε έδαφος για την καλλιέργεια αντιπατριωτικού κλίματος, φαινομενικά υπό τη μορφή του προλεταριακού διεθνισμού της αριστεράς, η οποία διέθετε ακόμη τότε ισχυρά ερείσματα, στην πραγματικότητα όμως του διεθνισμού της νέας τάξης πραγμάτων, τον οποίο εγκολπώθηκαν και αρκετοί γόνοι των μέχρι τότε «εθναμυντόρων»! Όπως και στη Γαλλία μετά τον Μάη του 1968, το μόνο που επιτεύχθηκε ήταν η ένταση στην έκλυση των ηθών και όχι η μείωση της κοινωνικής αδικίας, έτσι και εδώ, η επίπλαστη δημοκρατία που διαδέχθηκε τη δικτατορία, αντί να φροντίσει για το μέλλον των νέων τους πρόσφερε δικαιώματα και μόνο δικαιώματα διαγράφοντας από τον ορίζοντά τους τις υποχρεώσεις.

Στα πλαίσια του σχεδίου για την αποσάρθρωση του κοινωνικού ιστού η χώρα μας εντάχθηκε με πανηγυρισμούς στην ΕΟΚ. Κάποτε πρέπει να ομολογήσουμε ότι δεν υπήρξε επιτυχία των πολιτικών μας, αλλά αρχή οδύνων για τη χώρα μας. Ακόμη και σήμερα μεγάλο πλήθος των πολιτών δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι με την ένταξή μας ετέθη ταφόπλακα στην ελληνική βιομηχανία και βρόχος στην πρωτογενή μας παραγωγή, ασφαλώς και με την ευθύνη των ελληνικών κυβερνήσεων. Στο άρθρο όμως θα περιοριστώ στον εκμαυλισμό των συνειδήσεων των νέων. Με κύρια την ευθύνη της Πολιτείας και συμπαραστάτες γονείς και εκπαιδευτικούς ανδρώθηκε γενιά δικαιωματιών.

Η παιδεία καταβαραθρώθηκε και υποκαταστάθηκε από εκπαίδευση άκρως χρησιμοθηρική. Η παιδεία των αρχαίων προγόνων μας, στο πνεύμα των οποίων δήθεν μας οδήγησαν οι ιθύνοντες, επειδή βρήκαν ξεπερασμένο το πνεύμα, από το οποίο εμφορούνταν οι Τρεις Ιεράρχες, έθετε ως βάση τη μόρφωση του καλού καγαθού πολίτη προτρέποντας τους νέους «αιέν αριστεύειν». Η σύγχρονη εκπαίδευση αγνοεί παντελώς το αγαθός και μετρίως ενδιαφέρεται για το καλός. Όσο για την άμιλλα αυτή είναι για τα σπάνια «φυτά», τα οποία αναπτύσσονται στο οικογενειακό «θερμοκήπιο», για να στελεχώσουν τον μηχανισμό του συστήματος εξουσίας.

Για τους πολλούς η Πολιτεία καθιέρωσε την αρχή της ήσσονος προσπαθείας, καθώς η ίδια εγγυάται τη λήψη πτυχίου ΑΕΙ χωρίς αντίκρισμα βέβαια στην άγρια αγορά εργασίας του θηριώδους καπιταλιστικού συστήματος. Οι νέοι έχουν δικαιώματα να αμελούν αντί να μελετούν, να κινούνται χαλαρά με παρεούλες και ξενύχτια και να απαιτούν και άλλα, τα οποία δεν προσφέρει βέβαια η Πολιτεία, αλλά η οικογένεια. Και δεν αποκάλεσε βέβαια νέος κάποτε τα «ξενυχτάδικα» πολιτιστικά κέντρα, αλλά κάποιος ώριμης ηλικίας! Και έπεσαν όλοι οι άνθρωποι της νύχτας να ακυρώσουν τον νόμο που περιόριζε το ωράριο λειτουργίας αυτών. Ενθουσιώδεις επιστολές γράφηκαν τότε από εργαζόμενους σ’ αυτά, που ποθούσαν να συνευρεθούν όλα τα μέλη της οικογένειας γύρω από το τραπέζι. Πολλοί σιώπησαν, αν και είχαν στη διάθεσή τους τρομακτικά στοιχεία για τροχαία ατυχήματα κατά τις πρωινές ώρες εξ αιτίας της κατάχρησης οινοπνευματωδών σ’ αυτά.

Η γενιά εκείνη ανδρώθηκε κατέλαβε θέσεις στον μηχανισμό της χώρας και μεγάλωσε άλλη γενιά χωρίς να συνειδητοποιήσει ακόμη και σήμερα το τραγικό σφάλμα που είχε διαπράξει. Κυριαρχούσε στη γενιά μου το σύνθημα: Να μη περάσουν τα παιδιά μας ότι περάσαμε εμείς, οι γονείς τους. Ζήσαμε όντως τη φτώχια, οι γονείς μας εν πολλοίς δεν μας άφησαν σχεδόν τίποτε, αφού δεν είχαν. Έπειτα εμείς αποκτήσαμε, συνεπώς οι γόνοι μας μπορούσαν να τα απολαύσουν όλα, όσα εμείς δεν είχαμε απολαύσει στη νιότη μας. Πώς τα αποκτήσαμε, δεν το πολυσκεφτήκαμε. Άλλοι πιστέψαμε ότι υπήρξαμε πιο ικανοί από τις γενιές που προηγήθηκαν, άλλοι πιο έξυπνοι. Ακόμη και σήμερα δεν έχουμε υποψιαστεί ότι φάγαμε το ψωμί των παιδιών μας! Ναι, φάγαμε με δανεικά, τα οποία θα κληθούν να επιστρέψουν οι επερχόμενες γενιές.

Πώς όμως θα τα επιστρέψουν; Η βιομηχανία μας καταβαραθρώθηκε, ο δημόσιος πλούτος εκποιήθηκε, η ύπαιθρος εγκαταλείφθηκε. Θα μας σώσει το εισαγόμενο συνάλλαγμα από τους νέους, που εξαναγκάσαμε να διασκορπιστούν στις αγορές του κόσμου προς ανεύρεση εργασίας; Αλλά η νέα γενιά δεν γαλουχήθηκε με τα ιδανικά, τα αρρωστημένα για πολλούς «προοδευτικούς», που έθρεψαν γενιές υποδούλων προγόνων μας! Οι ευεργέτες αποτελούν παρελθόν. Άλλωστε ποιόν να εμπιστευθούν, όσοι καταφέρουν να πλουτίσουν στο εξωτερικό;

Πολιτεία που έχει καταστεί εν πολλοίς αναξιόπιστη; Και αυτό το γνωρίζουν και το υποστηρίζουν πρωτίστως οι της νέας γενιάς. Μπροστά στα αδιέξοδα που ορθώνονται ολούθε, καθώς έχουν όχι απλά κουραστεί αλλά έχουν αγανακτήσει με το δημαγωγικό σύνθημα «η ανάπτυξη έρχεται», καθώς η αναξιοκρατία ενδημεί και γιγαντώνεται, έχουν κάθε λόγο να εκδηλώνουν αντικοινωνική συμπεριφορά. Βέβαια δεν έχουν διδαχθεί ήθος και φρόνημα. Δεν άκουσαν ποτέ για τη δεκαεπτάχρονη Παναγιώτα Σταθοπούλου, που έπεσε νεκρή από ριπή γερμανικού άρματος μάχης (22.7.1943) διαδηλώνουσα κατά της εκχώρησης της Κεντρικής Μακεδονίας στους Βουλγάρους. Ευτυχώς οι «φερέλπιδες» νέοι δεν ανακάλυψαν την προτομή της για να την αμαυρώσουν! Σήμερα οι ήρωες φαντάζουν πλάσματα αφελή, σε κοινωνία που πλάθει πλήθος αντιηρώων, για να καλύψει τη γύμνια της!

Οι νέοι απογοητευμένοι μπροστά στα αδιέξοδα, που ορθώνει η κοινωνία εμπρός τους, εκδικούνται. Εκδικούνται πρώτα τους γονείς τους με το να απαιτούν απ’ αυτούς «επίδομα ανεργίας»! Έχουν μετατρέψει τη νύχτα σε μέρα. Είναι δύσκολο να κοιμηθούν οι έχοντες ούτως ή άλλως ταραγμένο ύπνο αστοί από τον θόρυβο των διανυκτερευόντων στις καφετερίες. Δεν δίνουν οι νέοι και μεγάλη προσοχή στις ανακοινώσεις της επιστημονικής κοινότητας για τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού, αφού μικρός είναι αυτός για τους ίδιους! Για τους άλλους δεν τους δίδαξε κανείς να νοιάζονται. Ίσως πιο καλή είναι η προτροπή να προσέχουν μήπως διατρέξει κίνδυνο κάποιο από τα πρόσωπα του οικογενειακού περιβάλλοντος και χάσουν το «επίδομα ανεργίας».

Μήπως ελήφθη πολύ αργά η απόφαση να περιοριστεί το ωράριο στα διανυκτερεύοντα «πολιτιστικά κέντρα». Ανοίξαμε εδώ και δεκαετίες τους ασκούς του Αιόλου. Πώς θα συμμαζέψουμε τώρα τα ασυμμάζευτα;

«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»