Μαρία Αντωνιάδου 

Εκατοντάδες αρχιερείς, κληρικοί, μοναχοί, ιεροψάλτες, φοιτητές θεολογικών σχολών και νεωκόροι αρρώστησαν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της ορθόδοξης γης και μερικές δεκάδες έχασαν ακόμη και τη ζωή τους. Τα στοιχεία που δημοσιοποιούνται είναι ελάχιστα και σποραδικά και το πρόβλημα καλύπτεται κάτω από ένα πέπλο σιωπής…

Στη Ρωσία, στη Βουλγαρία, ακόμη και στη Σερβία, η πανδημία αφήνει πίσω της νεκρούς. Ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος έμεινε για τουλάχιστον 15 ημέρες σε κατ’ οίκον περιορισμό, ενώ την Εκκλησία της Ελλάδος τη διέσωσε το lockdown που επέβαλε το κράτος και περιόρισε την ασθένεια στους ποιμένες της. Ωστόσο, τόσο ιερείς όσο και πιστοί νόσησαν, αφού ο φονικός ιός δεν κάνει διακρίσεις σε ηλικίες, αξιώματα και θρησκεία.

Πρόσφατα, στις 20 Οκτωβρίου, θετικός βρέθηκε ιερέας που λειτουργεί σε κεντρικό ναό της Αμαλιάδας. Μόλις την περασμένη Πέμπτη ιερέας από χωριό της Ηλείας βρέθηκε θετικός στον ιό, όπως και ο 14χρονος γιος του και η σύζυγός του. Ο ίδιος είπε ότι οι πιστοί δεν φορούσαν τις μάσκες τους στον εκκλησιασμό τους.

Οι υπερασπιστές της πίστης οι οποίοι αρνούνται ακόμη και τη χρήση της μάσκας στους ναούς είναι το άλλο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Εκκλησία της Ελλάδος. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην Εισαγγελία της Αθήνας έχουν φτάσει ακόμη και έγγραφες καταγγελίες εναντίον κληρικών και πιστών που δεν εφαρμόζουν τα μέτρα. 

Οι νεκροί και οι ασθενείς

Η μόνη Ορθόδοξη Εκκλησία που έχει δημοσιοποιήσει στοιχεία είναι το Πατριαρχείο Μόσχας και πάσης Ρωσίας. Αν και πολλοί εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για το κατά πόσο τα στοιχεία αντικατοπτρίζουν την πλήρη πραγματικότητα, το Πατριαρχείο Μόσχας συνέστησε ειδική επιτροπή που καταγράφει και αντιμετωπίζει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί.

Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, στη Ρωσία, στη Λευκορωσία και στο Καζακστάν νόσησαν από κορωνοϊό 1.106 κληρικοί και 587 μοναχοί. Οπως σημειώνεται, οι 971 ιερείς και 563 μοναχοί θεραπεύτηκαν, ενώ στον κατάλογο των νεκρών περιλαμβάνονται τα ονόματα 5 αρχιερέων, 29 κληρικών και 17 μοναχών.

Xτυπήθηκαν ανελέητα οι θεολογικές σχολές

Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι οι θεολογικές σχολές «χτυπήθηκαν» ανελέητα, καθώς μόνο τον μήνα Μάιο στη Θεολογική Ακαδημία της Μόσχας νόσησαν 78 άτομα: 47 φοιτητές, 17 εκπαιδευτικοί και 15 εργαζόμενοι. Σε καραντίνα εξαιτίας κρουσμάτων τέθηκε και η Θεολογική Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης.

Το κυρίαρχο πρόβλημα στην Εκκλησία της Ρωσίας προκλήθηκε εξαιτίας του συνωστισμού και του γεγονότος ότι οι ναοί έμειναν ανοιχτοί παρά το lockdown που επέβαλε η κυβέρνηση σε σειρά συναθροίσεων.

Νεκροί αρχιερείς έχουν δηλωθεί και στις Εκκλησίες της Βουλγαρίας και της Σερβίας, ενώ εκατοντάδες είναι τα κρούσματα σε ιερείς, ιεροψάλτες και νεωκόρους, κατηχητές και φοιτητές των θεολογικών σχολών, καθώς και σε πρεσβυτέρες, χωρίς όμως να δίνονται περαιτέρω στοιχεία. Εντονο είναι το πρόβλημα και στη Ρουμανία, γι’ αυτό τις τελευταίες ημέρες η κυβέρνηση αποφάσισε να σταματήσει τα μεγάλα προσκυνήματα με αφορμή τη εορτή του Αγίου Δημητρίου στο Βουκουρέστι και στο Ιάσιο, καθώς συρρέουν για να προσκυνήσουν χιλιάδες πιστοί. Ομως προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Εκκλησίας, η οποία έκανε λόγο ακόμη και για στέρηση της θρησκευτικής ελευθερίας. 

Κρούσματα σε κληρικούς, μοναχούς και ιεροψάλτες

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο κλήρος της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν δείχνει να αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα καθώς έχει γίνει γνωστός ο θάνατος μόνο ενός ιερέα και η νοσηλεία μοναχών κυρίως από το Αγιον Ορος. Στο Συνοδικό Μέγαρο, στη Μονή Πετράκη δεν φαίνεται να συγκεντρώνονται στοιχεία, όμως εκτιμάται ότι το «κλείσιμο» των ναών διέσωσε την κατάσταση. Πάντως σύμφωνα με πληροφορίες στην Αττική έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα COVID σε κληρικούς, μοναχούς και ιεροψάλτες, τα οποία σκεπάζονται από «πέπλο» μυστηρίου…

Το κίνημα κατά της πανδημίας

«Στον Αγιο … ο πρωτοπρεσβύτερος (…) έχει ξεσηκώσει τον κόσμο να μην φοράει μάσκες μέσα στον ναό, γιατί είναι ασέβεια… Ερχεται σε αντιπαράθεση με τους άλλους ιερείς, διαπληκτίζεται με πιστούς, οι οποίοι διαφωνούν μαζί του, και ξεσηκώνει τον κόσμο κατά του κράτους. Του είπαμε: “πάτερ, γιατί είστε εριστικός και ξεσηκώνετε τον κόσμο και τον διχάζετε;”». Αυτά αναφέρονται μεταξύ άλλων σε καταγγελία που απέστειλαν στον οικείο μητροπολίτη και στην Εισαγγελία κατά 70χρονου κληρικού που υπηρετεί σε ενορία της Αττικής. Ενώ άλλη ομάδα πιστών επισημαίνει για συγκεκριμένους κληρικούς ότι «είναι άκρως επικίνδυνοι για τη δημόσια υγεία, το κράτος και την ίδια την Εκκλησία. Το θράσος τους δεν έχει όρια. Δεν υπολογίζουν νόμους, αρχές, πιστούς…».

Το κίνημα των αρνητών της πανδημίας ξεκινάει από την Αθήνα και έχει επεκταθεί σε όλη τη χώρα. Κάνοντας χρήση του κηρύγματος αλλά και των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας, χρεώνουν τον κορωνοϊό στη νέα τάξη πραγμάτων, στον Αντίχριστο και κατηγορούν τους αρχιερείς, τους οποίους χαρακτηρίζουν «προσκυνημένους». Πίσω από τη μάσκα, γι’ αυτούς τους κληρικούς, κρύβονται «οι παγκόσμιες τράπεζες, οι διεθνείς οργανισμοί, οι πολυεκατομμυριούχοι». Και όποιος «προπαγανδίζει τη μάσκα ως σωτηρία, τότε έχει αρνηθεί το όνομα του κληρικού». 

Η Θεία Κοινωνία το σοβαρό ζήτημα

Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν μπόρεσε για μια ακόμη φορά να αντιμετωπίσει την πανδημία με ενιαίο τρόπο. Οπου το κράτος επέβαλε lockdown, τα προβλήματα ελαχιστοποιήθηκαν, αλλά σήμερα επανέρχονται. Οσα στελέχη ταξίδεψαν κινδύνευσαν να μεταφέρουν τον ιό, και είναι χαρακτηριστική η περίπτωση στελέχους του Οικουμενικού Πατριαρχείου που ταξίδεψε από την Κωνσταντινούπολη στη Ρουμανία και βρέθηκε με κορωνοϊό στην Ελλάδα.

Οι ορθόδοξοι προκαθήμενοι πατριάρχες και αρχιεπίσκοποι δεν είχαν τη δυνατότητα να ενοποιήσουν τις θέσεις τους, αλλά ούτε και να τις καταγράψουν. Η Θεία Κοινωνία ήταν και παραμένει το σοβαρότερο ζήτημα. Αρχικά ο Πατριάρχης Ρουμανίας Δανιήλ μίλησε για την ανάγκη πολλαπλών λαβίδων. Ανέκρουσε πρύμναν όμως λέγοντας ότι παρεξηγήθηκαν οι θέσεις του. Ακολούθησε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος.

Για το ζήτημα της Θείας Κοινωνίας τις περισσότερες φορές αρνούνται οι κληρικοί ακόμη και να το συζητήσουν σε όλον τον ορθόδοξο κόσμο. Ομως η Εκκλησία της Ρωσίας, που φαίνεται ότι έχει χτυπηθεί πολλαπλά, επέλεξε αμέσως μετά τη λήψη της Θείας Κοινωνίας από κάθε πιστό η λαβίδα να σκουπίζεται με μαντίλι εμποτισμένο σε οινόπνευμα, το οποίο ενισχύεται διαρκώς. Το δε σκούπισμα των χειλιών των πιστών μετά τη λήψη της Θείας Κοινωνίας γίνεται με χάρτινο μαντίλι, το οποίο έπειτα από κάθε χρήση καίγεται. Πρόκειται για μια τακτική την οποία έχουν αρχίσει να ακολουθούν πολλές ενορίες δειλά-δειλά και στο εξωτερικό, όπου σποραδικά χρησιμοποιούνται κουταλάκια ξύλινα μίας χρήσης, τα οποία στη συνέχεια καίγονται.