1. Όταν μισούμε τους εχθρούς μας, τους δίνουμε μία εξουσία επάνω μας, εξουσία στον ύπνο μας, στην όρεξή μας, στην πίεσή μας, στην υγεία μας και στην ευτυχία μας. Θα χόρευαν από τη χαρά τους οι εχθροί μας,  αν ήξεραν μονάχα πόσο μας στενοχωρούν, πόσο  μας παιδεύουν και πόσο κακό μας ανταποδίδουν. Το μίσος μας δεν κάνει κακό σ΄ αυτούς, αλλά τις δικές μας ημέρες και τις δικές μας τις νύχτες τις μεταβάλουν σε μία κόλαση. «Εάν άνθρωποι εγωιστές επιχειρούν να σε βλάψουν, ξέγραψέ τους από τον κατάλογο των γνωστών σου και μην προσπαθήσεις να τους ανταποδώσεις το κακό, γιατί κάνεις περισσότερο κακό στον εαυτό σου παρά στον ίδιο τον εχθρό σου. Και ποιος νομίζετε πως τα είπε αυτά τα λόγια; Θα νόμιζε κάποιος ότι τα είπε ένας ιδεολόγος, που χάνεται με θεωρίες. Προέρχονται από το Δελτίο της Αστυνομίας του Μιλουόκι της Αμερικής.
2. Πως προκαλείς βλάβη στον εαυτό σου με την προσπάθεια να ανταποδώσεις το κακό; Με πολλούς τρόπους. Κατά το αμερικανικό περιοδικό  ‘’Λάϊφ’’ η προσπάθεια αυτή μπορεί να σου καταστρέψει ακόμη  και την υγεία σου. «Το κύριο προσωπικό χαρακτηριστικό», λέει το ‘’Λάιφ», «των ατόμων,  που έχουν υψηλή πίεση, είναι η μνησικακία. Όταν η μνησικακία είναι χρόνια, την ακολουθούν η χρόνια υπέρταση και οι διαταραχές της καρδιάς». Βλέπετε λοιπόν ότι, όταν ο Χριστός είπε: «Αγαπάτε τους εχθρούς σας», δεν έδωσε μόνο ένα υπέροχο παράδειγμα ηθικής, αλλα και ένα μάθημα υγιεινής. Όταν έλεγε Αυτός: «Συγχώρησε εβδομήντα εφτά φορές», έλεγε με αυτό σε σας και σε μένα πώς να προλάβουμε την πίεση, τις παθήσεις της καρδιάς, τα έλκη του στομάχου και άλλα νοσήματα..
3. Μία φίλη μου κυρία τελευταία είχε μία σοβαρή καρδιακή προσβολή. Ο γιατρός της την έβαλε στο κρεβάτι και της συνέστησε να μη θυμώνει οτιδήποτε κι αν της συνέβαινε. Οι γιατροί ξέρουν ότι, όταν έχετε αδύνατη καρδιά, ένας θυμός μπορεί να σας σκοτώσει. Το γεγονός είναι ότι ένας θυμός σκότωσε έναν εστιάτορα στο  Σπόκεϊν της Ουάσιγκτον. Έχω πάνω στο γραφείο μου ένα γράμμα από τον Τζέρι Σουόπτοτ της Ουάσιγκτον. διευθυντή της Αστυνομίας του Σπλικεϊν, που μου λέει τα εξής: «Εδώ και λίγα χρόνια ο Ουίλιαμ Φόκαμπερ, ένας εξηντάρης, που είχε καφενείο εδώ στο Σπόκεϊν, σκότωσε τον ίδιο τον εαυτό του με το να γίνει έξαλλος από θυμό, γιατί ο μάγειράς του επέμενε να πίνει καφέ απο το πιατάκι του φλιτζανιού του. Τόση ήταν η οργή του, ώστε  άρπαξε ένα περίστροφο και άρχισε να κυνηγά το μάγειρα. Έπεσε όμως καταγής νεκρός από συγκοπή με το περίστροφο στο χέρι. Το βούλευμα του δικαστηρίου αποφάνθηκε ότι «συγκοπή από οργή» προκάλεσε το θάνατό του.
4.  Όταν ό Χριστός είπε: «Αγαπάτε τους εχθρούς σας», μας έλεγε με τα λόγια αυτά πώς να κάνουμε και την εμφάνισή μας πιο όμορφη. Γνωρίζω γυναίκα και θα γνωρίζετε (ίσως) κι εσείς, της οποίας το πρόσωπο έκαμε ρυτίδες, πήρε όψη σκληρή και ασχήμινε  από το μίσος και τη μνησικακία. Όλα τα Ινστιτούτα Καλλονής  στον κόσμο δεν θα μπορούσαν να της δώσουν ούτε τη μισή από την ομορφιά, που θα της έδινε μία άκακη καρδιά, γεμάτη από τρυφερότητα και αγάπη. Το μίσος μας αφαιρεί ακόμη και την ικανότητα να απολαμβάνουμε την τροφή μας.
5.  Οι εχθροί μας θα έτριβαν τα χέρια τους από χαρά, αν  μάθαιναν ότι το μίσος μας εναντίον τους μας εξαντλεί, μας κουράζει, μας κάνει νευρικούς, ασχημίζει  το πρόσωπό μας, προκαλεί βλάβες στην καρδιά μας και πιθανόν συντομεύει και τη ζωή μας. Μα κι αν δεν μπορούμε να αγαπούμε τους εχθρούς μας, τουλάχιστον ας αγαπούμε τον εαυτό μας. Ας αγαπούμε τόσο τον εαυτό μας, ώστε να μη δίνουμε στους εχθρούς μας τη δύναμη να έχουν στα χέρια τους την ευτυχία μας, την υγεία μας και την ομορφιά μας.  Όπως είπε ο Σέξπιρ, «Ένα καμίνι, που το ετοιμάζεις για τον εχθρό σου, μην το θερμάνεις τόσο πολύ,  ώστε να καείς ο ίδιος». Ο Χριστός,  όταν ρωτήθηκε από τον Πέτρο αν πρέπει να συγχωρούμε εφτά φορές, εκείνος αποκρίθηκε: «Ου λέγω σοι έως επτάκις, αλλα έως εβδομηκοντάκις επτά»  (Κατά Ματθαίον Κεφ. 18,21),  δεν έδωσε μόνο ένα υπέροχο μάθημα ηθικής, αλλα καμία λογική συμβουλή για την (καθημερινή) πρακτική ζωή.

(Από το βιβλίο του Ντέιλι Καρνέτζι:

‘’Έξω η στενοχώρια’’ εκδόσεις Σαλίβερου

Αθήνα Χ, σ. 136-137’’,  Επιμέλεια Β.Κ.Α.)