Θαυμάσια η διδαχή του Ιησού για τα ταλέντα με τα οποία προικίζει ο Θεός τον άνθρωπο και τα οποία είναι πολυποίκιλα.
Και δανεισμένα από το Δημιουργό, για να Του τα επιστρέψουμε επαυξημένα και αξιοποιημένα στο έπακρο, όταν μας το ζητήσει.

Κάποιος άνθρωπος, λέει ο Χριστός, πριν φύγει για μακρινό ταξίδι, κάλεσε τους δούλους του και τους έδωσε οδηγίες καταμερίζοντας τις ευθύνες για το χειρισμό της περιουσίας του. (Ματθ.25,14-18).
Ανάλογα με τις δυνατότητες του καθενός, εμπιστεύτηκε σ΄άλλον δούλο πέντε τάλαντα ( μεγάλο ποσό, που αντιστοιχούσε με 6.000 χρυσές δρχ.της εποχής εκείνης ), σ΄άλλον δύο και σ΄άλλον ένα.

Όταν επέστρεψε, ζήτησε ακριβή λογαριασμό της όλης διαχείρισης του ποσού που τους εμπιστεύτηκε.

Οι δυο πρώτοι, αφού δούλεψαν επίπονα και δραστηριοποιήθηκαν ανάλογα, κατάφεραν να διπλασιάσουν το κομμάτι της περιουσίας, που τους ανατέθηκε.
Ο κύριός τους ευχαριστημένος τους επαίνεσε και τους έκανε τότε υπεύθυνους για πολύ πιο σοβαρά θέματα.

Υπήρχε όμως και ο τρίτος, ο οποίος αποδείχτηκε οκνηρός, αλλά και πονηρός.
Αμέλησε το τάλαντό του. Τον έπιασε βαριεστημάρα.
Ή μπορεί να σκέφτηκε: μπορεί να μην κερδίσω, αν πασχίσω. Καλύτερα να μη το ρισκάρω.

Προτίμησε έτσι να θάψει κάπου το τάλαντο και περίμενε, όταν θα ξανάρθει ο κύριός του, να του το παραδώσει, όπως το πήρε.

Ο κύριός του με την επάνοδό του κάλεσε κι αυτόν να του δώσει λογαριασμό.
Αυθαδέστατος ο δούλος του ρίχνει και την ευθύνη.
Κύριε, του λέει, σε ήξερα πολύ σκληρό και ότι έχεις τρομερές απαιτήσεις. Γι΄αυτό από φόβο έθαψα ό,τι μου έδωσες και τώρα σου το ξαναδίνω.

Ούτε λίγο ούτε πολύ σαν του είπε: σε ήξερα πως είσαι στραβόξυλο και σιγά μην έτρεχα εγώ για το δικό σου το τάλαντο.
Πάρ΄το και ξεφορτώσου με.

Καλά, του λέει το αφεντικό. Ήξερες, βρε τεμπέλη και κακέ δούλε, πως είμαι, αν είμαι, σκληρός. Και δεν είναι αυτός ένας λόγος παραπάνω, για να ψάξεις τρόπο να το επαυξήσεις; Γιατί να το θάψεις και να μη φροντίσεις να το καταθέσεις στην Τράπεζα, για να πάρω τουλάχιστον τους τόκους;
Μείνε εκεί με την τεμπελιά σου. Το τάλαντό σου θα το πάρει κι αυτό ο δούλος με τα πέντε τάλαντα.

Φοβερή η κρίση για κείνον που δεν αγωνίζεται και κουλουριάζεται στην απραγία με απαισιοδοξία, ατολμία και οκνηρία.

”Δεύτε, πιστοί, επεργασώμεθα προθύμως τω Δεσπότη (= εμπρός, πιστοί, ας καλλιεργήσουμε με προθυμία τα χαρίσματα που λάβαμε απ΄τον Κύριό μας ), ψάλλει η Εκκλησία τη Μ.Δευτέρα.
Νέμει γαρ τοις δούλοις τον πλούτον ( διότι Αυτός μοιράζει στους δούλους Του τον πλούτο των χαρισμάτων) και αναλόγως έκαστος πολυπλασιάσωμεν το της χάριτος τάλαντον (= και καθένας ας προσπαθήσουμε να πολλαπλασιάσουμε το δώρο που μας χάρισε ).

Χαρίσματα και μάλιστα με δανειστή τους το Θεό…
Κι αυτά μπορεί να είναι σωματικά, διανοητικά, ψυχικά – συναισθηματικά, βουλητικά.
Και πνευματικά, που μας τα δίνει το Πνεύμα το Άγιο με το χρίσμα κατά την ώρα του βαπτίσματος.

Εδώ να σημειώσουμε ότι μας κατατρώει πολλές φορές ο φθόνος και η γκρίνια στο Θεό, όταν βλέπουμε το διπλανό μας — γείτονα, αδερφό,συννυφάδα, συμμαθητή…– ,να έχει περισσότερα προσόντα απ΄ό,τι εμείς.

Ας ασχοληθούμε όμως μόνο με το ένα που έχουμε.
Είναι ικανό αυτό το ένα, όταν το καλλιεργούμε χωρίς μεμψιμοιρία και παράπονο, να μας δοξάσει περισσότερο απ΄ό,τι τα πολλά στον άλλο.

Ταπείνωση να έχουμε, τη ζηλοφθονία να πολεμούμε και με συνείδηση αγαθή να κατεργαζόμαστε το δικό μας τάλαντο.
Και έχει ο Θεός.

Υπήρξαν ανάπηροι, και χωρίς χέρια και πόδια, με μόνη δυνατότητα το λόγο, τη σκέψη και το στόμα και πέρασαν στην ιστορία.
Εμείς δαπανούμε τις ψυχικές μας δυνάμεις περισσότερο στο” γιατί σ΄έμένα τόσο λίγα κι όχι σαν τον τάδε”.
Ή σαν το παράδειγμα με το γεωργό:
Ωραία μέρα, είπαν σ΄ένα γεωργό.
Αλλά άσχημο για τις πατάτες, απάντησε εκείνος.
Καλή μέρα για τις πατάτες, του είπαν την επομένη που έβρεχε.
Αλλά καταστροφή για το σιτάρι, απάντησε ο γκρινιάρης και αχάριστος γεωργός.

Και μεις μένουμε στάσιμοι και άκαρποι στο: ναι μεν, αλλά…

Θυμάμαι στο παρελθόν μια μαθήτριά μου, που μου εξομολογήθηκε ότι ζήλευε άλλες συμμαθήτριές της, που είχαν εξαιρετική ευφυϊα, ενώ αυτή δεν έπαιρνε τα γράμματα, όπως της το τόνιζε και το περιβάλλον της.
Της υπέδειξα το κομμάτι από την Α΄προς Κορινθίους επιστολή, όπου ο απόστολος Παύλος θεωρεί ως μεγαλύτερο χάρισμα την αγάπη.
Και προσπάθησα να την πείσω να εξακολουθήσει τη μελέτη και την ετοιμασία των μαθημάτων της, όσο της ήταν δυνατόν .
Να παραμείνει έστω μόνο επιμελής.

Ήταν φιλότιμο και με ευαισθησίες παιδί.

Διδαχθήκαμε και οι δυο απ΄την περίπτωσή της΄
Με την επιμέλειά της κατάφερε να συγκινήσει τους καθηγητές της και να περάσει έστω και με οριακό βαθμό τις τάξεις — ήταν πολύ αδύνατη μαθήτρια — και καλλιεργώντας την αγάπη που ήταν έκδηλη στην ψυχή της, να φτιάξει αργότερα μια ζεστή και χαριτωμένη οικογένεια, στην οποία είναι δέσποινα και κυριαρχεί.
Όλοι, ακόμη και η πεθερά της, τη λατρεύουν.
Και — τι κρίμα βέβαια — μία απ΄αυτές τις συμμαθήτριές της που ζήλευε διέλυσε το γάμο της και…

Πόσοι μαθητές μας και σήμερα δεν διαπρέπουν στις τέχνες, στον επαγγελματικό τομέα, στους καλλιτεχνικούς χώρους, ενώ στο σχολείο υστερούσαν στην επίδοση…

Θυμάμαι ακόμα και τη γιαγιά μου: και το νοικοκυριό χάρισμα είναι, παιδί μ΄. Η τάξη, η καθαριότητα στο σπίτι, το καλομαγειρεμένο φαγητό δείχνουν την αρχόντισσα γυναίκα.

Τα χαρίσματα τα δίνει ο Θεός ανάλογα με τη δύναμη που έχει ο καθένας, να τα αξιοποιήσει για δυο λόγους:
πρώτον για την τη σωτηρία της αιώνιας ψυχής του και δεύτερον να ωφελήσει και τους συνανθρώπους του.
Ξέρει μετά ο Θεός να δοξάζει και τον ίδιο.

Έτσι το δωρηθέν τάλαντο ας το δεχόμαστε ως κάτι ιερό και με ευγνωμοσύνη στο Θεό. ΄
Όχι να το οικειοποιούμαστε σαν να είναι κάτι δικό μας, ανεξάρτητο από το δωρεοδότη Δημιουργό.
Η εγωιστική διεκδίκηση των χαρισμάτων μας και η υπερηφάνεια είναι σκουριά που φθείρουν και αμαυρώνουν το τάλαντό μας.
Αντίθετα λάμπουν τα χαρίσματά μας, όταν τα συντροφεύει η σεμνότητα και η αναφορά μας στο Θεό.
Θάβονται δε, όταν η μιζέρια μας και η αχαριστία υπερτερούν.

Γι΄αυτό ας κλείσουμε με το υπέροχο τροπάριο της Εκκλησίας, που ακούμε τη Μ. Δευτέρα:
”Ιδού σοι το τάλαντον ο Δεσπότης εμπιστεύει, ψυχή μου. Φόβω δέξαι το χάρισμα, δάνεισαι τω δεδωκότι, διάδος πτωχοίς και κτήσαι φίλον τον Κύριον, ίνα στης εκ δεξιών αυτού, όταν έλθη εν δόξη. Και ακούσης μακαρίας φωνής: είσελθε, δούλε, εις την χαράν του Κυρίου σου.
Αυτής αξίωσόν με, Σωτήρ, τον πλανηθέντα, δια το μέγα σου έλεος”.

Ζιώγα Κατερίνα
Εκπαιδευτικός