Πότε χρησιμοποιείται το ν στο τέλος της λέξης; Από τι εξαρτάται η διατήρηση ή η παράλειψή του;

Βασικοί κανόνες γραμματικής χρησιμοποιούνται λάθος με αποτέλεσμα σταδιακά να μονιμοποιείται και η λανθασμένη διατύπωσή λέξεων και φράσεων.

Ποια γραφή θα επιλέξω στις παρακάτω φράσεις:

• Ανέλαβε τον θρόνο ή το θρόνο;
• Επισκέφτηκε τη βασίλισσα ή την βασίλισσα;
• Γέννησε έναν ηγέτη ή ένα ηγέτη;
• Τον διαδέχτηκε ή το διαδέχτηκε;
• «Πάμε στη θάλασσα» ή «Πάμε στην θάλασσα»;

Πότε βάζουμε τελικό ν

Σύμφωνα με τη σχολική γραμματική της νέας ελληνικής, στον γραπτό λόγο το -ν διατηρείται στην αιτιατική ενικού του οριστικού άρθρου (τη[ν]/στη[ν]) και της προσωπικής αντωνυμίας (αυτή[ν], τη[ν]) του θηλυκού γένους, καθώς και στα αρνητικά μόρια δε(ν) και μη(ν), όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν ή από τα σύμφωνα κ, π, τ, γκ, μπ, ντ, τσ, τζ, ξ, ψ.

Αντίθετα, όταν το αρκτικό γράμμα της επόμενης λέξης είναι β, δ, γ, φ, θ, χ, μ, ν, λ, ρ, σ, ζ το -ν απουσιάζει.

Το θηλυκό οριστικό άρθρο την, η προσωπική αντωνυμία του τρίτου προσώπου αυτήν και τα μόρια δεν και μην «διατηρούν το τελικό –ν όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν ή από τα σύμφωνα κ, π, τ, τα δίψηφα γκ, μπ, ντ και τα διπλά ξ, ψ».

Η παράλειψη του τελικού -ν είναι ένα από τα πιο συχνά ορθογραφικά λάθη. Για να αποφύγεις παρόμοιο λάθος, ας δούμε τις περιπτώσεις που αυτό διατηρείται:

• Στην αιτιατική της αρσενικής προσωπικής αντωνυμίας και του αρσενικού άρθρου. Δηλαδή τον Πέτρο, τον αέρα, τον αστυνομικό
• Στην αιτιατική της θηλυκής προσωπικής αντωνυμίας όταν η επόμενη λέξη ξεκινά από φωνήεν ή από τα σύμφωνα κ,π,τ, ξ,ψ και τα συμφωνικά συμπλέγματα μπ, ντ, γκ, τζ και στην αιτιατική του θηλυκού άρθρου.
• Στην άρνηση.

Επίσης

το σαν κρατάει πάντα το τελικό ν.

π.χ. Μας κοίταζε σαν χαζός.

• Παραμένει ενίοτεστο απαγορευτικό μη(ν) μπροστά από τις μετοχές σε -οντας και -ώντας ( μην έχοντας) αλλά ποτέ στις λόγιες μετοχές (οι μη καπνίζοντες)
• Παραμένει στο αριθμητικόεκατό(ν), όταν συνδυάζεται με άλλον αριθμό που αρχίζει από φωνήεν: εκατόν επτά, εκατόν έξι  κ.λπ.
• Παραμένειστην αιτιατική μιαν, όταν ακολουθεί λέξη που από α: μιαν άλλη μέρα, μιαν αγάπη κ.λπ.