Το… όπλο του ΕΣΠΑ με τα αναξιοποίητα κοινοτικά κονδύλια 14,2 δισ. ευρώ καλείται να ρίξει η κυβέρνηση στη μάχη κατά της ύφεσης και της επανόδου της ελληνικής οικονομίας στους ρυθμούς ανάπτυξης.

Πρόκειται για χρήματα τα οποία η χώρα μας δεν έχει ακόμη απορροφήσει. Μέχρι τώρα έχει «αντλήσει» από τα ταμεία των Βρυξελλών περίπου 9,7 δισ. ευρώ, από το σύνολο των 23,9 δισ. ευρώ που αφορούν την περίοδο 2007-2013.

Σύμφωνα με τις ενέργειες του αρμόδιου υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Κωστή Χατζηδάκη, προχωρούν οι διαδικασίες για την άρση των διοικητικών εμποδίων και σε συνδυασμό με την ανακεφαλαίωση των τραπεζών υπάρχει η φιλοδοξία της διοχέτευσης ρευστότητας στην αγορά για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων, αλλά και έργων υποδομών.

Μέσα από το ΕΣΠΑ έχουν επιλεχθεί μαζί με την Ομάδα Κρούσης της ΕΕ 181 έργα προτεραιότητας, ύψους 11,5 δισ. ευρώ. Γι’ αυτά έχουν τοποθετηθεί μάνατζερ, ώστε να ξεκολλήσουν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες και να ξεκινήσει η υλοποίησή τους.

Ταυτόχρονα, λόγω της χαμηλής απορρόφησης τομεακών προγραμμάτων, όπως αυτά της «ψηφιακής σύγκλισης» και της «διοικητικής μεταρρύθμισης», μεταφέρονται κονδύλια ύψους 1,1 δισ. ευρώ για την προκήρυξη προγραμμάτων ενίσχυσης επιχειρήσεων και ανέργων.

Το Εθνικό Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) ετοιμάζει επίσης προγράμματα χρηματοδότησης μαζί με τις τράπεζες ύψους 1 δισ. ευρώ για επιχειρήσεις.

Επιπλέον, μέχρι τέλος του χρόνου θα έχουν εκταμιευτεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων χρήματα 450 εκατ. ευρώ, που θα δοθούν στις ελληνικές τράπεζες για να διαθέσουν κεφάλαια κίνησης προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με την imerisia.gr συνολικά αναμένονται 2,5 δισ. ευρώ για την ενίσχυση και δανειοδότηση μικρομεσαίων βιώσιμων επιχειρήσεων μέσα από στοχευμένες δράσεις, ώστε τα χρήματα αυτά να επενδυθούν στην πραγματική οικονομία.

Επενδυτικός νόμος
Ταυτόχρονα το υπουργείο Ανάπτυξης με νομοσχέδια που αφορούν τις στρατηγικές επενδύσεις και τον επενδυτικό νόμο επιδιώκει στην πρώτη περίπτωση να απλοποιήσει διαδικασίες ώστε να δουλέψει πιο γρήγορα ο θεσμός του φαστ τρακ, σε αντίστοιχη λογική κινούνται και οι αλλαγές στον αναπτυξιακό νόμο. Σκοπός είναι να είναι ανοιχτός για την ενίσχυση επενδύσεων σχεδόν όλο τον χρόνο, ενώ έμφαση θα δοθεί στις επιδοτήσεις.

Πάντως, πέντε κεντρικοί κλάδοι της ελληνικής οικονομίας κι άλλοι οκτώ «αναδυόμενοι αστέρες», συνολικά 13, μπορούν να αποτελέσουν τους πυλώνες ανάπτυξης. Σύμφωνα με μελέτη της McKinsey & Company, μέχρι το 2016 αν υλοποιηθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες για την απελευθέρωσή τους μπορούν να προσφέρουν 21 δισ. ευρώ προστιθέμενη αξία στην οικονομία και 240.000 θέσεις εργασίας.

5+8 γρανάζια για θέσεις εργασίας και επενδύσεις

1. ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Μέχρι και 5 δισ. € έως το 2016

Οι αλλαγές που υποδεικνύονται είναι στον εξορθολογισμό της κατανάλωσης ενέργειας στα κτίρια και στις μεταφορές όπου μπορεί να προκληθεί επανεκκίνηση του κλάδου της οικοδομής. Απαιτείται αύξηση της παραγωγικότητας με περιορισμό των απωλειών στη διανομή, όπως εγκατάσταση «έξυπνων μετρητών» και καταπολέμηση λαθρεμπορίου. Είναι εφικτή η υποκατάσταση καυσίμων με τη χρήση της τεχνολογίας και ένας τρόπος είναι η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών. Να γίνει η Ελλάδα διεθνής ενεργειακός κόμβος με τη διέλευση αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου. Η ενέργεια μπορεί να δώσει 5 δισ. ευρώ ακαθάριστη προστιθέμενη αξία μέχρι το 2016.

2. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
120.000 νέες θέσεις εργασίας

Χρειάζεται ποιοτική αναβάθμιση του προϊόντος «ήλιος και θάλασσα» και η επέκτασή του με κρουαζιέρες, θαλάσσιο τουρισμό, Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (παραθεριστικές κατοικίες, μαρίνες, λιμάνια για κρουαζιερόπλοια), καθώς και η καθιέρωση της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης ως προορισμών για «αστικές αποδράσεις». Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη διατήρηση των μεριδίων του σε βασικές ευρωπαϊκές αγορές όπως Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Σκανδιναβία, Ιταλία, Γαλλία και Ολλανδία. Ταυτόχρονα πρέπει να αναπτυχθούν στρατηγικές διείσδυσης σε αγορές όπως οι ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα. Κεφάλαια μπορούν να κατευθυνθούν ώστε να κατασκευαστούν δύο με τρία συνεδριακά κέντρα, 35 πρόσθετες μαρίνες και τρία με τέσσερα σημεία επιβίβασης-αποβίβασης από κρουαζιερόπλοια. Ο κλάδος μέχρι το 2016 μπορεί να προσφέρει ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ύψους 7 δισ. ευρώ και 120.000 θέσεις εργασίας.

3. ΤΡΟΦΙΜΑ
Οι δυνατότητες για εξαγωγές

Κρίσιμο θεωρείται να καθοριστούν εξωτερικές αγορές – στόχοι, όπως η Β. Αμερική, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Αυστρία και τα Βαλκάνια, αλλά και η Ρωσία και η Αυστραλία. Να δημιουργηθεί ένας αναγνωρισμένος μηχανισμός πιστοποίησης πρωτότυπων ελληνικών προϊόντων. Να αναπτυχθούν τέσσερις έως έξι σύγχρονες μονάδες μεταποίησης και συσκευασίας σε προϊόντα όπως το ελαιόλαδο, οι ελιές, οι ντομάτες και οι πατάτες. Να ιδρυθεί «Εταιρεία Ελληνικών Τροφίμων» που να εξασφαλίζει πρόσβαση σε ξένες αγορές. Ο κλάδος της μεταποίησης τροφίμων μπορεί να προσφέρει μέχρι το 2016 ακαθάριστη προστιθέμενη αξία 2 δισ. ευρώ και 50.000 θέσεις εργασίας.

Δυνατότητες ανάπτυξης με εξαγωγές υπάρχουν σΕ έλαια και λίπη, φρούτα και λαχανικά

4. ΓΕΩΡΓΙΑ
Στροφή σε μεγαλύτερες μονάδες

Πιθανές προτεραιότητες μπορεί να είναι η δημιουργία στρατηγικής για προϊόντα Προστασίας Ονομασίας Προέλευσης (π.χ. μαστίχα, κρόκος, σπαράγγια). Απαιτείται στροφή σε μεγαλύτερες μονάδες και υψηλότερη παραγωγικότητα μέσω της αναδιανομής της καλλιεργήσιμης γης προς όφελος συγκεκριμένων προϊόντων. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν δημόσιες εκτάσεις για να μεγαλώσει η κλίμακα παραγωγής, αλλά και να εισαχθούν νέες μέθοδοι και κίνητρα για την αύξηση της παραγωγικότητας της γης. Συνιστάται η ίδρυση νέου οργανισμού τυποποίησης και πιστοποίησης για αγροτικά προϊόντα και μεθόδους (βιολογική γεωργία). Η ίδρυση μιας «Ελληνικής Εταιρείας Τροφίμων» για τη τη λειτουργία δικτύων διανομής στο εξωτερικό. Ο τομέας της αγροτικής παραγωγής και των γεωργικών καλλιεργειών μπορεί να φέρει έως το 2016 2 δισ. ευρώ προστιθέμενη αξία και 40.000 θέσεις εργασίας.

5. ΕΜΠΟΡΙΟ
Ανοιγμα της αγοράς

5Προτείνεται να χαρακτηριστούν οι αστικές και μη περιοχές για εμπορική χρήση με την απελευθέρωση διάθεσης προϊόντων. Χρειάζεται να δημιουργηθούν μεγαλύτερες μονάδες μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών και ταυτόχρονα να επεκταθεί η χρήση του Διαδικτύου. Το εμπόριο μπορεί να δώσει μέχρι το 2016 προστιθέμενη αξία 2 δισ. ευρώ.

+ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΟΙ
8 κλάδοι για το αύριο…

Οκτώ πολλά υποσχόμενοι κλάδοι της οικονομίας προσφέρουν νέες ευκαιρίες. Πρόκειται για τη διαχείριση των αποβλήτων, την παραγωγή γενόσημων φαρμάκων, τις ιχθυοκαλλιέργειες, τον ιατρικό τουρισμό, τις εξειδικευμένες κατηγορίες τροφίμων, τη φροντίδα για την τρίτη ηλικία και τους χρόνια ασθενείς, τη δημιουργία περιφερειακών διαμετακομιστικών κόμβων και τη δημιουργία προγραμμάτων κλασικών σπουδών. Για τα γενόσημα φάρμακα μπορεί να αναπτυχθεί εθνική στρατηγική διείσδυσης και με τη χορήγηση κινήτρων. Στις ιχθυοκαλλιέργειες πρέπει να διατηρήσει την ηγετική θέση στην τσιπούρα και το λαβράκι σε ξένες αγορές, π.χ. Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία, αλλά και να μπει σε άλλες, όπως Ολλανδία, Ρωσία, Πολωνία κ.λπ. Χρειάζεται εθνικό χωροταξικό σχέδιο. Στον ιατρικό τουρισμό μπορεί να γίνει εστίαση σε εξωνοσοκομειακά προγράμματα, όπως οφθαλμολογικές επεμβάσεις, αισθητική χειρουργική, αντιμετώπιση παχυσαρκίας, αιμοκάθαρση κ.λπ. Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων, η Ελλάδα μπορεί να υιοθετήσει τη συστηματική αποτέφρωση, να αυξήσει το ποσοστό της ανακύκλωσης και να παραγάγει περισσότερη ενέργεια από τα απόβλητα. Στα εξειδικευμένα τρόφιμα η χώρα μας διαθέτει περισσότερα από 50 προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ. Οι κλάδοι μπορούν να προσφέρουν έως το 2016 προστιθέμενη αξία 3 δισ. και 30.000 θέσεις εργασίας.