Το τελευταίο μου ταξίδι από Μυτιλήνη ήταν Δεκέμβριος του 1994. Με το «Αλκαίος» (υπάρχει ακόμα;). Με 6,7 μποφόρ και καθυστερήσεις στη Χίο. Tι σημασία έχει; Κάποτε θα έφτανα στον Πειραιά και θα έμπαινα στην καθημερινή μου ρουτίνα. Είχα τόσα πράγματα να κάνω. 15 μήνες χαμένος χρόνος δεν ήταν και λίγος.

Λίγους μήνες αργότερα, στο ίδιο πεδίο βολής που ρίχναμε μέσα στο ψύχος, στο Καμμένο Δάσος, σκοτώθηκε ένα νέο παιδί. Μπορεί να ήταν κι άλλος. Δεν θυμάμαι. Έκαψαν το σώμα του οι σφαίρες από το Α4 που ο διπλανός του δεν ήξερε να χειριστεί.

Σήμερα, δύο επαγγελματίες οπλίτες Πεζικού και ένας οπλίτης θητείας, έχασαν τη ζωή τους στο πεδίο ασκήσεων «Γλαφυρών» Μαγνησίας, όταν κατά την πραγματοποίηση προγραμματισμένων βολών βαρέων όπλων Πεζικού, με όλμους 81 χιλ, έσπασε ο σωλήνας όλμου, όπως ανακοίνωσε το Γενικό Επιτελείο Στρατού.

Θα μου πεις, έτσι είναι ο στρατός, θα υπάρξουν και ατυχήματα. Κάθε επιχείρηση έχει και τις παράπλευρες απώλειες. Αν όμως, ψάξουμε τις αιτίες που κάποιοι πεθαίνουν, θα πάψουμε να πιστεύουμε στην  τυχαιότητα, και είναι αμφίβολο αν θα αποδεχτούμε το ποσοστό απωλειών που προβλέπει το σύνταγμα και οι νόμοι.

Ο στρατός είναι αποκαλυπτικός για όσα υπάρχουν στην κοινωνία μας αλλά δεν τα βλέπουμε. Όλα μεγεθυμένα. Η αναξιοκρατία (το βασίλειο του ρουσφετιού), η αποθέωση της βλακείας, η χυδαιότητα της εξουσίας, η απελευθέρωση των ενστίκτων και η ανευθυνότητα στην ανάληψη ρόλων. Κακόμοιρα ανθρωπάκια απολαμβάνουν τη μοναδική ευκαιρία της ζωής τους να απελευθερώσουν το μίσος τους, άνθρωποι με ψυχολογικά βασανίζονται μέσα σε μια καταναγκαστική κοινωνικότητα και διανοητικά υστερημένοι αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης, επωφελούμενοι της αδιαφορίας των αλλοτριωμένων αξιωματικών.

Ίσως το περιστατικό στον Βόλο να μην ήταν δυστύχημα. Ίσως να ήταν και έγκλημα. Δεν ξέρω πόσο εύκολα σπάει ένας σωλήνας πυροβόλου. Εκείνο που εγώ θυμάμαι είναι πως το ραιμένταλ (αντιαεροπορικό πυροβόλο) που είχαμε στο φυλάκιο, είχε να συντηρηθεί μήνες. Ξέρω καλά το μπάχαλο που έγινε με τη μετακίνηση μονάδων το ΄96 με τα Ίμια (φίλος μου λοχαγός φόρτωσε μόνος του ένα ολόκληρο φορτηγό για να μπορέσει έγκαιρα να βρεθεί στη θέση του). Θυμάμαι επίσης αξιωματικούς να ξεχνούν αφύλακτες αποθήκες πυρομαχικών, να κάνουν λάθη τραγικά στην επιλογή θέσεων και να θυσιάζουν την αποτελεσματικότητα στο βωμό του εντυπωσιασμού και της υποκριτικής «πειθαρχίας».

Πολύ φοβάμαι πως το έλλειμμα διοίκησης και διαχείρισης που βλέπουμε στην πολιτική μας ζωή, υπάρχει και στις ένοπλες δυνάμεις. Άλλωστε δεν υπάρχει θεσμός και λειτούργημα στην ελληνική κοινωνία που να μην περνάει την κρίση του. Πόσο μάλλον σε μια κοινότητα ανθρώπων που το ίδιο το πολιτικό σύστημα τους έχει αλλοτριώσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, επιβάλλοντας  κομματοκρατία και πελατειακά δίκτυα στις κρίσεις.

Όπως και να ‘χει, είναι τραγικά άδικο να σκοτώνονται νέοι άνθρωποι εξαιτίας της ανευθυνότητας κάποιων. Δεν υπάρχει τρόπος να μάθουμε ποτέ ποιος μπορεί να ευθύνεται. Μου έρχονται κι άλλα περιστατικά στον νου (στον Έβρο για παράδειγμα), που ποτέ δεν αποδόθηκαν ευθύνες για την ηλεκτροπληξία φαντάρων.

Κακά τα ψέματα, ζούμε σε μια χώρα όπου οι «παράπλευρες απώλειες» είναι πια καθεστώς. Είναι εύκολο πια να σου συμβεί κάτι αναπάντεχο. Αναλαμβάνεις ρίσκο σε ό,τι κι αν κάνεις. Αισθάνεσαι ότι κάπου, κάποιος θα στη φέρει πισώπλατα ανά πάσα στιγμή. Όχι επειδή θέλει απαραίτητα το κακό σου αλλά επειδή βαρέθηκε να εγγυηθεί, ως υπεύθυνος, την ασφάλειά σου.

Δύσκολη εποχή για «ήρωες» και για «πατρίδες». Πολύ άδικο για κάποιους να σκοτώνονται χωρίς λόγο κι ακόμα πιο άδικο να μπαίνουν τα ονόματά τους στους «επικήδειους» των πολιτικών…

Ανδρέας Ζαμπούκας

protagon.gr