Ηταν Κυριακή βράδυ, 30 Ιουνίου του 1996. Η ζέστη έπνιγε τους 5 χιλιάδες συνέδρους που είχαν κατακλύσει το Ολυμπιακό Στάδιο. Το 4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ – το πιο ιστορικό στη διαδρομή του – έφτανε στο τέλος του.

Η ιστορία γράφτηκε για μόλις 408 ψήφους.

Ο Κώστας Σημίτης για δεύτερη φορά υποψήφιος κόντρα στον Ακη Τσοχατζόπουλο, τα πήρε όλα: Εξελέγη πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ενώ 5 μήνες πριν είχε εκλεγεί και πρωθυπουργός στη θέση του Ανδρέα Παπανδρέου που είχε παραιτηθεί στις 15 Ιανουαρίου 1996, από το Ωνάσειο όπου νοσηλευόταν.

Ο Ακης Τσοχατζόπουλος τα έχασε όλα. Περιορίστηκε στην θέση του κορυφαίου υπουργού και πρωτοκλασάτου κομματικού στελέχους και ακολούθησε την πορεία του…

Η μάχη Ακη -Σημίτη δεν είχε ξεκινήσει το 1996 – ούτε και τελείωσε τότε. Οι «εκσυγχρονιστές» κέρδισαν κατά κράτος τους «φιλολαϊκούς» τσοχατζοπουλικούς σε όλες τις εσωκομματικές αναμετρήσεις και – όπως φάνηκε στην πορεία – και στην κοινωνία.

Το 4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ ξεκίνησε σε εξαιρετικά φορτισμένο κλίμα. Μόλις μια εβδομάδα πριν, την περασμένη Κυριακή, 23 Ιουνίου, ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ άφηνε την τελευταία του πνοή.

Μια εξέλιξη που αιφνιδίασε αλλά και κινητοποίησε τους πάντες. Οι τσοχατζοπουλικοί θεώρησαν ότι το κλίμα που διαμορφώνονταν τους ευνοούσε και πως θα έπαιρναν την ρεβάνς από την ήττα στην κοινοβουλευτική ομάδα, . Πίστευαν δε ότι ήλεγχαν το συνέδριο και τα κομματικά στελέχη. Οι σημιτικοί, αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά και οργανωτικά, μεθόδευσαν την αντεπίθεσή τους. Και στο τετραήμερο συνέδριο, ο Σημίτης εμφανίστηκε αποφασισμένος θέτοντας το δίλημμα: «Ή με εκλέγετε ή παραιτούμαι και από πρωθυπουργός».

Ενα δίλημμα που συνοδεύτηκε από έντονες αποδοκιμασίες, σφυρίγματα ακόμη και μούντζες από την τσοχατζοπουλική πλευρά. Την λογική των διλημμάτων αποδοκίμασε στην ομιλία του και ο Κ. Λαλιώτης.

Η ομιλία Σημίτη όπου ανακοινώνει ότι αν δεν εκλεγεί, θα παραιτηθεί
https://youtu.be/IA9V50vbUJ4

Το εξαιρετικά διχαστικό κλίμα ήταν τόσο έντονο που είχε τρομάξει τους νηφάλιους. Ορισμένοι μάλιστα εκ των οποίων δεν απέκλειαν διάσπαση του ΠΑΣΟΚ.

Τελικά, στη σχετική ψηφοφορία αναδείχθηκε νικητής ο Κώστας Σημίτης.

Ψήφισαν 5.111 σύνεδροι και έλαβαν: Κώστας Σημίτης: 2.732 (53,77%)
Ακης Τσοχατζόπουλος: 2.324 (46,23%). Βρέθηκαν και 17 άκυρα και 28 λευκά.

Στην Κεντρική Επιτροπή πρώτευσε σε σταυρούς ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώ γραμματέας εξελέγη ο Κώστας Σκανδαλίδης

Με πρόεδρο τον Κώστα Σημίτη, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. νίκησε στις εθνικές εκλογές του 1996 και σχηματίστηκε εκ νέου αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Ομιλία Κώστα Σημίτη
https://youtu.be/PRWu5UixO9w

Ομιλία Κώστα Λαλιώτη

Αίσθηση προκάλεσε στο συνέδριο του 1996 η ομιλία του Κώστα Λαλιώτη. Ιστορικό στέλεχος, από τον αντιδικτατορικό αγώνα, μέλος της περίφημης «τρόικας» του Εκτελεστικού Γραφείου (με Τσοχατζόπουλο, Γεννηματά) πήρε θέση υπέρ της διαρχίας.

Ενώ στην εκλογή πρωθυπουργού στην ΚΟ του ΠΑΣΟΚ τον Γενάρη του 1996, είχε υπερασπιστεί στην εκλογή Σημίτη, στο συνέδριο πρότεινε να εκλεγεί πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ο Ακης Τσοχατζόπουλος, για να υπηρετηθεί η ενότητα του Κινήματος. «Ελευθερώστε τους» (εννοώντας τους συνέδρους) είπε προς τους δύο «μονομάχους» σε μια εξαιρετικά φορτισμένη ομιλία. Αλλά δεν εισακούστηκε τελικά.

Η ομιλία Λαλιώτη
https://youtu.be/WzSIFZafrHc

Ομιλία Γιώργου Παπανδρέου

Η ομιλία του γιου του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ, λίγες μάλιστα ημέρες μετά τον θάνατο το Ανδρέα Παπανδρέου, είχε ιδιαίτερη βαρύτητα. Επέμεινε στην ανάγκη ενότητας του ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο οι περισσότεροι γνώριζαν πού στρέφει την προτίμησή του: Είχε στηρίξει Σημίτη στην ΚΟ και παρέμεινε πιστός στην επιλογή του. Αλλωστε, λίγα χρόνια αργότερα, πήρε ατύπως το δαχτυλίδι διαδοχής στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ από τον Κ. Σημίτη στην οδό Αναγνωστοπούλου, σε μια πρωτοφανή αντιθεσμική διαδικασία.

Η ομιλία του Γ. Παπανδρέου
https://youtu.be/AHPTf0aevmQ

Ανακοίνωση αποτελέσματος από Γ. Σουλαδάκη

Ο προεδρεύων του Συνεδρίου, Γιάννης Σουλαδάκης ανακοίνωσε το τελικό αποτέλεσμα:
https://youtu.be/r8EkwzOwMrs

Η ομιλία Κώστα Σημίτη μετά την εκλογή του ως προέδρου του ΠΑΣΟΚ

https://youtu.be/7LYqVcO5xXo

Η ομιλία Ακη Τσοχατζόπουλου μετά την ήττα του

Ο Ακης Τσοχατζόπουλος, με βραχνή φωνή ομολόγησε την ήττα του και διαβεβαίωσε ότι θα μάχεται για το καλό του κόμματος.
https://youtu.be/PtG1ft_ue9w

Ομιλία Κώστα Σκανδαλίδη

Ο Κώστας Σκανδαλίδης που εξελέγη αμέσως μετά γραμματέας της ΚΕ του ΠΑΣΟΚ έδωσε έμφαση στην ενότητα του κόμματος.
https://youtu.be/j3LTgvcuQLQ

Δηλώσεις υπουργών και βουλευτών

Το αποτέλεσμα σχολίαζαν αμέσως μετά υπουργοί και βουλευτές του ΠΑΣΟΚ
https://youtu.be/K35nZFXXCF4