Η ήπειρός μας, μετά την τραγική εμπειρία του Β΄ μεγάλου πολέμου του 20^ου αιώνα, έδειξε να συνειδητοποιεί την ανάγκη να επικρατήσει διαρκής ειρήνη, ώστε να μην επαναληφθεί η τραγωδία. Θεώρησαν όμως οι κρατούντες, ότι εξ ίσου αναγκαία είναι η επικράτηση και κοινωνικής ειρήνης στο εσωτερικό κάθε χώρας. Έτσι νομοθετήθηκαν μέτρα προς ανακούφιση των οικονομικά αδυνάτων, αδυνάτων όχι βέβαια λόγω ανικανότητας, αλλά λόγω της κοινωνικής αδικίας, που είναι σύμφυτη με τα κοινωνικοπολιτικά συστήματα, ιδίως το αστικό. Βέβαια σημαντική ώθηση προς τη θέσπιση μέτρων έδωσε το αντίπαλο δέος του κομμουνισμού, ο οποίος ισχυροποιείτο κατά τις πρώτες, μετά τον πόλεμο, δεκαετίες. Έτσι μορφώθηκε το κράτος πρόνοιας. Όχι βέβαια πως τα μέτρα συνετέλεσαν στην επικράτηση της κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά οπωσδήποτε ήταν αρκετά ανακουφιστικά για τις οικογένειες με γλίσχρο εισόδημα.

Με την κατάρρευση του αντιπάλου δέους, περί τα τέλη του 20^ου αιώνα, το καπιταλιστικό σύστημα έδειξε τις άγριες διαθέσεις του και κατά των προνομιούχων πολιτών των οικονομικά προηγμένων χωρών. Κύριο γνώρισμα των αποφάσεων των κυβερνήσεων στην έκταση της ευρωπαϊκής ηπείρου ήταν η περικοπή των κονδυλίων για την κοινωνική μέριμνα και η εχθρική αντιμετώπιση της λεγόμενης μεσαίας αστικής τάξης. Συνέπεια της πολιτικής αυτής είναι να ογκώνεται διαρκώς το ποσοστό των οικογενειών, που διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχιας. Έκτακτο συμβάν όπως σοβαρή νόσος μέλους της οικογένειας ή επιχειρηματική αποτυχία φέρει πολλές οικογένειες σε κατάσταση σοβαρής ανάγκης. Η ισχύουσα πολιτική των επιδομάτων δεν λύει, απλά ανακουφίζει τους υποφέροντες από χρόνια ανεργία.

Ακόμη και κατά την περίοδο, που το κοινωνικό κράτος ήταν υπαρκτό, υπήρχαν φορείς, που έσπευδαν να συνδράμουν εκείνους, οι ανάγκες των οποίων δεν καλύπτονταν πλήρως από τα κοινωνικά μέτρα. Αναφέρω ενδεικτικά την Εκκλησία, την τοπική Αυτοδιοίκηση και διαφόρους φιλανθρωπικούς συλλόγους. Τώρα που αυξάνουν οι περικοπές των κονδυλίων κοινωνικής πρόνοιας, οι φορείς αυτοί καλούνται να εντείνουν τις προσπάθειές τους προς ανακούφιση των εχόντων οικονομικές ανάγκες. Βέβαια, κάποιοι εμμένουν στην άποψη ότι το χρέος είναι αποκλειστικά της Πολιτείας και δεν πρέπει να υποκαθιστούν άλλοι αυτήν στις υποχρεώσεις της. Πολύ ορθή η παρατήρηση, όμως δεν λύνεται το πρόβλημα του αναγκεμένου συνανθρώπου μας. Ίσως περάσουν πολλές δεκαετίες, αν όχι αιώνας, ώσπου να δούμε να αναγεννάται το κράτος πρόνοιας στον αστικό κόσμο.

Από τους φορείς, που προανέφερα, αξίζει να στρέψουμε την προσοχή μας στις πρωτοβουλίες προσώπων, που οργανώνουν συλλόγους και απευθύνουν εκκλήσεις προς τα φιλάνθρωπα αισθήματα των συνανθρώπων τους. Σε εποχή, που το πνεύμα ιδιώτευσης τείνει να καταστεί διάχυτο, η προσπάθεια υποστήριξης αναγκεμένων συνανθρώπων μας είναι άξια παντός επαίνου. Στα Γρεβενά πρωτοβουλία για την ίδρυση συλλόγου, με σκοπό την οικονομική στήριξη των αναγκεμένων συνανθρώπων μας, έχει αναλάβει εδώ και αρκετά έτη η πολύ αγαπητή μου, συμμαθήτρια στο Γυμνάσιο, Ευαγγελία Μπόγκια, η γνωστή ως Βαγγελίτσα. Στον σύλλογο δόθηκε το όνομα «Ελπίδα», ίσως για να δώσει το μήνυμα ότι, παρά την οικονομική κρίση, που αγγίζει αρκετούς, δεν μας έχει εγκαταλείψει η ανθρωπιά. Άλλωστε ο Χριστός εκτίμησε ιδιαίτερα την προσφορά από το υστέρημά μας.

Με την οργάνωση εκδηλώσεων και με εκκλήσεις προς γνωστούς και αγνώστους η Βαγγελίτσα κατάφερε να καταστήσει συνεργάτιδες πλήθος γυναικών των Γρεβενών, χωρίς βέβαια τη στήριξη των οποίων, δεν θα τα κατάφερνε μόνη της. Τις οδήγησε και αυτές από το εγώ στο εμείς. Και πρέπει να τονίσουμε ότι πολλοί είναι οι συνάνθρωποί μας, οι πρόθυμοι να υπηρετήσουν ευγενή σκοπό, αν δουν κάποιον να ηγείται, χωρίς διάθεση προβολής και, ιδιαίτερα, χωρίς ιδιοτέλεια. Βέβαια οι αναλαμβάνοντες τέτοιες πρωτοβουλίες γνωρίζουν ή οφείλουν να γνωρίζουν, ότι θα ευρεθούν και οι κακεντρεχείς, που θα «πετάξουν» την κουβέντα, που πληγώνει. Δεν πρέπει να πτοούνται. ΟΙ άνθρωποι πετροβολούν τα καρποφόρα δένδρα.

Εκείνο, που με συγκινεί προσωπικά είναι η διαφάνεια στη διαχείριση των χρηματικών ποσών, που εμπιστεύονται στην «Ελπίδα» οι Γρεβενιώτες του τόπου ή της διασποράς. ΟΙ απολογισμοί δημοσιεύονται στον τοπικό τύπο και ο καθείς λαμβάνει γνώση των ποσών, που προσφέρθηκαν, και πού διατέθηκαν αυτά.

Καθώς η κρίση, που δεν είναι μόνο οικονομική, θα εντείνεται η προσπάθεια αυτή πρέπει να αγκαλιαστεί και από άλλες γυναίκες, μάλιστα της νέας γενιάς, καθώς πρέπει να προκύψει διάδοχο σχήμα.

Τίθεται το ερώτημα: Έλυσε η «Ελπίδα» το πρόβλημα; Η απάντηση είναι: ασφαλώς, όχι. Σ’ αυτήν προσθέτω την απάντηση, που έδωσε στο ερώτημα, ο μεγάλος φιλάνθρωπος του 20^ου αιώνα και προστάτης των λεπρών, ο Γάλλος Ραούλ Φελλερώ: Δεν άλλαξα τον κόσμο, έκανα όμως ό,τι περνούσε από το χέρι μου, για να γίνει ο κόσμος καλύτερος.

Εύχομαι ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός να στηρίζει τα μέλη του συλλόγου στο θεάρεστο έργο τους και να χαρίζει τόσο σ’ αυτά, όσο και στον σύλλογο μακροημέρευση.

Καλή Ανάσταση

Απόστολος Παπαδημητρίου