Η πολιτική αστάθεια, οι εκλογές, το δημοψήφισμα και τα capital controls ήταν οι κύριοι λόγοι που δήμοι και περιφέρειες τέθηκαν στο περιθώριο τη χρονιά που μας πέρασε. Κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν πρωτόγνωρες καταστάσεις αφού ουσιαστικά, για μεγάλο διάστημα, είχε κοπεί ο ομφάλιος λώρος μεταξύ αυτοδιοίκησης και κεντρικής διοίκησης.

Πολλά από τα έργα αλλά και οι υποσχέσεις που δόθηκαν σε πολίτες δεν μπόρεσαν να υλοποιηθούν διότι στηρίζονταν σε ευρωπαϊκούς πόρους.

Τα ελλείμματα πολλαπλασιάστηκαν. Προϋπολογισμοί δεν έκλειναν. Η τοπική αυτοδιοίκηση α’ και β’ βαθμού δεν μπορούσε να δουλέψει ενώ πολλοί δήμαρχοι βρέθηκαν εγκλωβισμένοι διότι δεν μπορούσαν να βρουν υπουργό για να επικοινωνήσουν τα προβλήματά τους.

Το αποτέλεσμα, φάνηκε στην πράξη, αφού λίγο πριν τη δύση του 2015 στο «κόκκινο» βρίσκονται 16 δήμοι σε όλη την Ελλάδα, οι οποίοι δεν παίρνουν κυριολεκτικά ούτε ένα ευρώ από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους προς τους ΟΤΑ λόγω των υπέρογκων χρεών που έχουν προς δικούς τους οφειλέτες!

Παράλληλα, εντός του 2015, έσκασε η «βόμβα» της δέσμευσης των αποθεματικών με την περίφημη ΠΝΠ που έθεσε σε κινητοποίηση όλη την αυτοδιοίκηση. Προκάλεσε συζητήσεις, διχασμό και ρήξη.

Πολιτικές διαστάσεις πήρε το θέμα της μισθοδοσίας των υπαλλήλων των Περιφερειών αλλά και η υλοποίηση του προγράμματος επισιτιστικής βοήθειας.

Πολλές από τις προσλήψεις «πάγωσαν», οι ΟΤΑ έμειναν χωρίς χέρια, χρειάστηκαν «ειδικές εξαιρέσεις» για να καλυφθούν έκτακτες ανάγκες και δημιουργήθηκε ζήτημα με τις συμβάσεις των εργαζόμενων στην 5μηνηΚοινωφελή Εργασία.

Και εκεί που κάπως πήγαν να ομαλοποιηθούν τα πράγματα, έσκασε και το θέμα του μεταναστευτικού με την αυτοδιοίκηση να καλείται για μια ακόμη φορά να σηκώσει το βαρύ φορτίο.

Από την πλευρά τους οι Περιφερειάρχες ζήτησαν την απόδοση πόρων που περικόπηκαν, αλλά και ξεκάθαρο ρόλο στην τελική έγκριση των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης  Αποβλήτων.

Αν μέσα σε όλα αυτά προσπαθήσουμε να βρούμε κάποια θετικά σημεία, θα εστιάζαμε κυρίως στις πρόσφατες αποφάσεις αλλά και στις υποσχέσεις που έχουν δοθεί από πλευράς υπουργείου.

Υποσχέσεις που έχουν να κάνουν τόσο με την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου του Καλλικράτη αλλά και την συμφωνία για την  υλοποίηση ενός σχεδίου οικονομικής στήριξης και ανάπτυξης των δήμων (επιμήκυνση αποπληρωμής των δανείων, επιχορηγήσεις, δημιουργία ειδικού λογαριασμού για μελέτες και επενδύσεις κ.α.)

Επιπλέον, με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, αλλάζουν πολλά πράγματα ως προς την λειτουργία των ΟΤΑ: «Ξεπάγωμα» των προσλήψεων στις ανταποδοτικές υπηρεσίες των δήμων, διεύρυνση των δικαιούχων μειωμένων ή μηδενικών δημοτικών τελών, χορήγηση επιδόματος ανθυγιεινής εργασίας σε κατηγορίες υπαλλήλων κ.α.