Αλλαγές στον «Καλλικράτη» με «χωροταξική αποκλιμάκωση των ΟΤΑ ώστε να γίνουν πλέον αποτελεσματικοί και να καλυφθεί το τεράστιο σημερινό έλλειμα πρωτογενούς δημοκρατίας» αλλά και άρση των απολύσεων και προσλήψεις στις ανταποδοτικές υπηρεσίες των ΟΤΑ, προανήγγειλε ο υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Νίκος Βούτσης, μιλώντας το βράδυ της Τρίτης στη Βουλή επί των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης (σ.σ. για την ακρίβεια ο υπουργός λόγω έλλειψης χρόνου δεν εκφώνησε την ομιλία του αλλά την κατέθεσε στα πρακτικά του Κοινοβουλίου). Παράλληλα ο κ. Βούτσης, επισημοποίησε την κατάργηση των Αποκεντρωμένων Αυτοδιοίκησεων που είχε αποκαλύψει η aftodioikisi.gr, εντάσσοντας την μέσα σε ένα πλαίσιο αναβάθμισης της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης και των στελεχών της, καθώς όπως είπε: «Πρώτο δείγμα γραφής, μάλιστα, για την εμπιστοσύνη με την οποία θα περιβάλλουμε το στελεχιακό δυναμικό της διοίκησης είναι ότι για το μικρό μεταβατικό στάδιο της παρούσας φάσης, τους πρώην διορισμένους ΓΓ των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων θα αναπληρώσουν κατά νόμο οι αρχαιότεροι Γενικοί Διευθυντές. Μετά από αδιάβλητες και αξιοκρατικές κρίσεις θα αποτελέσει κανόνα για τη διοίκηση η αξιοποίηση σε όλες τις επιτελικές θέσεις των επιλεγμένων προϊσταμένων», τόνισε χαρακτηριστικά.

Αναλυτικά:

Αναφορικά με τον «Καλλικράτη» ο κ. Βούτσης τόνισε ότι «σχεδιάστηκε εξαρχής για να αποτελέσει το όχημα προώθησης των μνημονιακών πολιτικών στο πεδίο της Αυτοδιοίκησης», προσθέτοντας όρο «ο «Καλλικράτης» δεν ατύχησε απλώς επειδή συνέπεσε χρονικά με την οικονομική κρίση ούτε μόνο γιατί δεν «προικοδοτήθηκε» με τα υπεσχημένα τουλάχιστον 4 δις. Σχεδιάστηκε εξαρχής με άξονα τις νεοφιλελεύθερες κατευθύνσεις για λιτότητα και ‘λιγότερο κράτος’». Γι’ αυτό και, όπως είπε, «η κυβέρνηση μας, μετά από ουσιαστική αποτίμηση, των συνεπειών εφαρμογής του «Καλλικράτη» θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση και εκπόνηση το νέο θεσμικό πλαίσιο. Βασικά στοιχεία θα αποτελέσουν:

• Η χωροταξική αποκλιμάκωση των ΟΤΑ ώστε να γίνουν πλέον αποτελεσματικοί και να καλυφθεί το τεράστιο σημερινό έλλειμα πρωτογενούς δημοκρατίας.
• Η αποκέντρωση και ο σαφής προσδιορισμός των αρμοδιοτήτων κάθε επιπέδου διοίκησης.
• Η επαρκής και ακριβής κατανομή των πόρων και των αντιστοίχων επενδυτικών μέσων.
• Ο βαθύς εκδημοκρατισμός της λειτουργίας της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης με τη θέσπιση συμμετοχικών θεσμών ως αναπόσπαστο και δομικό μέρος της θεσμικής και πολιτικής τους λειτουργίας.

Με βασική μας κατεύθυνση και απόφαση για την άμεση απόσυρση των μνημονιακών ρυθμίσεων για την αυτοδιοίκηση μελετούμε λύσεις και θα προχωρήσουμε στη βέλτιστη εφαρμογή καυτών θεμάτων όπως:

• Άρση απολύσεων – διαθεσιμότητα. Κινητικότητα. Αντικειμενικό σύστημα διαρκούς αξιολόγησης του επιπέδου παρεχόμενων υπηρεσιών. Παύση διαδικασίας επανελέγχου των συμβάσεων σύμφωνα με το ν. 4250/2014. Αναμόρφωση του πειθαρχικού δικαίου.
• Δυνατότητα προσλήψεων στις ανταποδοτικές υπηρεσίες των ΟΤΑ που δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό, προγραμματισμός εν γένει των προσλήψεων και εκπόνηση ειδικού προγράμματος για υπαλλήλους υψηλής εξειδίκευσης σε κατηγορίες αιχμής. Άρση των περιορισμών προσλήψεων άλλων κατηγοριών του τακτικού προσωπικού για κοινωνικές δομές και για τεχνικές εργασίες.
• Κατάργηση όλου του πλέγματος των σχετιζόμενων με το «Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας ΟΤΑ» διατάξεων και παρακολούθηση της πορείας των οικονομικών μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής βάσης του ΥΠ.ΕΣ. σε συνεργασία με το ΥΠ.ΟΙΚ.
• Κατάργηση των διατάξεων σχετικά με την παρακράτηση των ποσοστών 4%, 5% και 1% αντίστοιχα από τους ΚΑΠ που επιβλήθηκαν στις τελευταίες τροπολογίες προ της πτώσης της κυβέρνησης.
• Παρεμβάσεις για την χρηματοδότηση και οφειλομένων πόρων και για το δανεισμό και τα χρέη των ΟΤΑ.
• Συνολική αναβάθμιση και επέκταση των κοινωνικών δομών και προγραμμάτων μέσα και από την πλέον ορθολογική κατανομή των υπαρχόντων πόρων του προγράμματος ΕΣΠΑ.

Πρώτη τομή η κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων

Ο κ. Βούτσης στην ομιλία του αναφέρθηκε «στο corpus της μνημονιακής νομοθεσίας για τη δημόσια διοίκηση που έχει διαμορφώσει και παγιώσει επί σειρά ετών μία λανθασμένη, γραφειοκρατική, αντιπαραγωγική και εν τέλει επιζήμια αντίληψη για τον δημόσιο τομέα σε σχέση με τη εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος,  δημιουργώντας ένα μάλλον «προβληματικό» περιβάλλον μέσα στο οποίο θέλουμε άμεσα να περάσει μία ριζοσπαστική μεταρρυθμιστική λογική στον αντίποδα των χρεοκοπημένων δήθεν «μεταρρυθμίσεων» ενός σκοπού: της άκριτης συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα, των απολύσεων και του περάσματος στρατηγικών πυλώνων της οικονομίας και της δημόσιας περιουσίας σε μαζικές ιδιωτικοποιήσεις και εκποιήσεις».

Πρόσθεσε, δε, ότι «το πλαίσιο αυτό έχει από καιρό αδρανοποιήσει τη δημόσια διοίκηση ως κρίσιμο πυλώνα της οικονομικής ανάπτυξης, της κοινωνικής συνοχής και της δημοκρατικής λειτουργίας. Η απαξίωση και ισοπέδωση της λειτουργίας του δημόσιου τομέα συλλήβδην, η εργασιακή ανασφάλεια, οι αποσπασματικές και εμβαλωματικές νομοθετικές παρεμβάσεις, η καθίζηση της υπηρεσιακής εξέλιξης των δημοσίων λειτουργών απόρροια και της έλλειψης σαφούς στοχοθεσίας και κινήτρων του παραγόμενου διοικητικού έργου  αναπαράγουν εν τέλει τις στρεβλώσεις του συστήματος της δημόσιας διοίκησης, την αναξιοκρατία και την «παρα-διοίκηση» με τις πολυέξοδες στρατιές των συμβούλων των γραφείων της πολιτικής ηγεσίας. Αυτό αντανακλά άμεσα και στο επίπεδο της σχέσης δημόσιας διοίκησης και πολιτών. Με τη συρρίκνωση των οικονομικών και ανθρώπινων πόρων η παροχή υπηρεσιών κυρίως σε κρίσιμους τομείς (υγεία, παιδεία, κοινωνική προστασία κ.α.) πάσχει», τόνισε.

Στο πλαίσιο αυτό επισήμανε ότι «μία πρώτη τομή που θα επιχειρηθεί συνίσταται στην επαναδιατύπωση των δομών και των σχέσεων της κεντρικής διοίκησης με τις αποκεντρωμένες λειτουργίες του κράτους και στην ταυτόχρονη οριοθέτηση της πλήρους αυτονομίας της εκλεγμένης περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο έλεγχος νομιμότητας επί των ΟΤΑ, που οφείλει να ασκείται σύμφωνα με το Σύνταγμα, θα συντελείται από ιδιαίτερη δομή εκτός των υπαρχουσών Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, όπως άλλωστε προβλεπόταν θεσμικά. Αφού ομαδοποιηθούν αποκεντρωμένες υπηρεσίες Υπουργείων και αφού δοθούν υπηρεσίες και αρμοδιότητες στις εκλεγμένες περιφέρειες θα διαμορφωθεί το σύγχρονο κύτταρο από-συγκέντρωσης των κρατικών λειτουργιών», κατέληξε.

Θα ψηφίσουμε άμεσα το νόμο για την ιθαγένεια των παιδιών β΄γενιάς

Αναφορικά με τους μετανάστες, παρά την αντίθετη άποψη του κυβερνητικού εταίρου, ο υπουργός Εσωτερικών επέμεινε ότι «στόχος μας είναι μία ενιαία πολιτική στα σοβαρά αυτά ζητήματα με πρόσημο την ένταξη, την προστασία, τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής με προτεραιότητα όπως ήδη αναφέρθηκε η άμεση ψήφιση του νόμου ιθαγένειας για τα παιδιά β΄ γενιάς».

Όσον αφορά την ισότητα των φύλων «η κυβέρνησή, όπως είπε, δεσμεύεται να αντιμετωπίσει άμεσα τα ζητήματα των διακρίσεων στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων και της ανεργίας, του κοινωνικού αποκλεισμού (με έμφαση στις μονογονεϊκές οικογένειες που βιώνουν εντονότερα τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό), της έμφυλης βίας, της εκπαίδευσης, της οικογένειας και των σχέσεων φύλου στο εσωτερικό της κοινωνικής αναπαραγωγής»

Το υπουργείο ελληνικού πληθυσμού

Ο υπερ-υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης αναφέρθηκε και στην  επανασύνδεση των υπουργικών χαρτοφυλακίων Εσωτερικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Δημόσιας Τάξης σε ένα ενιαίο Υπουργείο, με τη προσθήκη μάλιστα του Μακεδονίας-Θράκης, που «παρά τον οργανωτικό-διαδικαστικό της χαρακτήρα αποτελεί ένα κορυφαίο πολιτικό διάβημα με ιδιαίτερο συμβολισμό και στρατηγική σημασία που υπερβαίνει κατά πολύ την διασφάλιση διοικητικής ευελιξίας και αποτελεσματικού συντονισμού του κυβερνητικού έργου. Με την απόφαση αυτή συγκροτείται σε μια ευρεία αλλά ενιαία θεσμική οντότητα οι διοικητικές λειτουργίες που συγκροτούν σε τελική ανάλυση τον σκληρό πυρήνα του κράτους και του πολιτεύματος:

• Συγκρότηση του λαού/εκλογικού σώματος/ιθαγένεια/διαχείριση αλλοδαπότητας
• οργάνωση, διεξαγωγή, εποπτεία εκλογικής διαδικασίας
• οργάνωση/στελέχωση των κρατικών μηχανισμών
• ασφάλεια, δημόσια τάξη, ασφάλεια πολιτεύματος

Ουσιαστικά δηλαδή, συγκροτείται ένα υπουργείο ελληνικού πληθυσμού.  Η επιτυχής έκβαση του έργου αυτής της συγκρότησης ξεπερνά σε διάσταση τα χρονικά όρια της κυβερνητικής θητείας που ο ελληνικός λαός μας εμπιστεύτηκε. Η επιτυχής έκβαση του εγχειρήματός μας θα είναι ένα μακρόπνοο κεκτημένο της οργάνωσης του ελληνικού πολιτεύματος», κατέληξε ο κ. Βούτσης.

Η ΟΜΙΛΙΑ του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης κ. Ν. Βούτση κατά την ανάπτυξη των προγραμματικών δηλώσεων της Κυβέρνησης

Πριν από ενάμιση μήνα σε αυτή την αίθουσα και έξω από εδώ μας «σφυροκοπούσαν» με την προπαγάνδα ότι δήθεν ο λαός δεν θέλει εκλογές, ότι θέλει να πορευθούμε μέχρι το 2016 με τις νέες μνημονιακές δεσμεύσεις και με την ρητορική για βιωσιμότητα του χρέους, δηλαδή με την πλήρη υποταγή στα κελεύσματα της κ. Μέρκελ.

Και όμως. Η κοινωνία για μια ακόμα φορά πίεσε και μία σειρά πολιτικές δυνάμεις ανταποκρίθηκαν στο αίτημα για την πτώση της μνημονιακής συγκυβέρνησης. Έγιναν εθνικές εκλογές μετά από ένα εικοσαήμερο ασύλληπτης τρομολαγνείας και εκφοβισμού που είχαν εξαπολύσει χέρι-χέρι πολιτικοί, οικονομικοί διεθνείς και εγχώριοι κύκλοι της μνημονιακής διαπλοκής.

Ο λαός επικύρωσε με πολύ μεγάλη σαφήνεια τη θέληση για μία ριζική ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών και επιβράβευσε τις δυνάμεις που έμειναν σταθερές σε μία αντιμνημονιακή αγωνιστική κατεύθυνση, γιατί και αυτό είχε αμφισβητηθεί, το εάν δηλαδή υπάρχει και νοηματοδοτεί τη συγκυρία της κρίσης ο διαχωρισμός σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς. Ιδιαίτερα, μάλιστα, ο λαός έδωσε ένα σημαντικό προβάδισμα στις δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς και την εντολή να σχηματίσουμε κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας που μέσα σε 24 ώρες μορφοποιήθηκε με τη συμμετοχή των Ανεξαρτήτων Ελλήνων (ΑΝ.ΕΛ.).

Δυστυχώς και πάλι ορισμένες πολιτικές δυνάμεις με ιστορική παρουσία στην αίθουσα και με λαϊκή βάση, δυνάμεις που ανήκουν σε διαφορετικά σημεία του πολιτικού ορίζοντα δεν δείχνουν να έχουν κατανοήσει το τι πραγματικά έχει συμβεί. Ευτυχώς, όμως, για μία ακόμα φορά όπως συνέβη και στις πλατείες το 2011 και στις εκλογές του 2012 και στις ευρωεκλογές προ οκταμήνου, ήταν και είναι η ίδια η κοινωνία και ο λαός, ήταν και είναι η ίδια η κρίση και το κοινωνικό ζήτημα που έχει δημιουργήσει στην Ελλάδα, ήταν και είναι, δηλαδή, παράγοντες που βάζουν την δικιά τους σφραγίδα στην πολιτική ζωή του τόπου, στην μοίρα του τόπου, στο παρόν και στο μέλλον της Αριστεράς στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.

Καθαρά λόγια, λοιπόν. Δόθηκε εντολή για μία δημοκρατική αλλαγή καθεστώτος, για την ακύρωση του μνημονιακού καθεστώτος που επί μία πενταετία καταδυνάστευσε την ελληνική κοινωνία όχι μόνο με την κύρια οικονομική και κοινωνική διάσταση των πολιτικών που ασκήθηκαν αλλά με μία πολλαπλή σε όλα τα επίπεδα αρνητική επίδραση που απαξίωσε την ίδια την δημοκρατία και υποβάθμισε την οντότητα, τις συλλογικές αξίες και τις προσδοκίες ενός ολόκληρου λαού.

Η ανατροπή αυτή του καθεστώτος ήταν και είναι αδιαπραγμάτευτη, είναι και θα είναι στο 100%. Αυτό το μήνυμα πήρε αμέσως ο λαός μας και έχει αναθαρρήσει. Αυτό το μήνυμα πήραν και άλλοι διεθνείς και εγχώριοι εταίροι και κερδοσκόποι που ασκούν εκβιαστικά διλήμματα και θέτουν τελεσίγραφα προς τη χώρα. Όχι γιατί τους ενδιαφέρει να μην χάσουν τα μισά λεφτά που δανείσανε αλλά γιατί ενδιαφέρονται πάρα πολύ ώστε να μην περάσει η λαϊκή αφύπνιση, το μαζικό κίνημα ανατροπής της λιτότητας και το μήνυμα μίας νέας άνοιξης για την Αριστερά μέσα στις δικές τους χώρες. Επίσης, για να μην αποδειχθεί η ιστορική υποκρισία και ανακολουθία των άθλιων αντικοινωνικών προγραμμάτων που επιβάλλουν στους λαούς για την υπέρβαση της κρίσης υπέρ των δικών τους συμφερόντων.

Αυτή η αλήθεια δεν ακυρώνεται, ίσα ίσα νοηματοδοτείται μέσα από τις εύλογες διαπραγματευτικές τακτικές και την ποσοστιαία αποτίμηση συμβιβασμών για μία επιδιωκόμενη συμφωνία που θα θέσει πραγματικά τέρμα στην πολιτική της λιτότητας, στα αντικοινωνικά προαπαιτούμενα, την εκποίηση του δημόσιου πλούτου και στην εξυπηρέτηση μεγάλου ή και του μεγαλύτερου μη βιώσιμου χρέους.

Το δεσμευτικό πολιτικό σχέδιο, το οποίο ανέλυσε προχθές ο Πρωθυπουργός, αποσκοπεί στη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος για μία έντιμη και προωθητική συμφωνία ώστε να εφαρμοστούν οι ριζοσπαστικές πολιτικές της κυβέρνησης κοινωνικής σωτηρίας της χώρας και του λαού μας.

Για την Ευρώπη, για τους λαούς και τους εργαζόμενους στην Ευρώπη, για τους νέους και τους ανέργους ανοίγονται καινούργιες δυνατότητες και προϋποθέσεις για την αμφισβήτηση της πολιτικής που επιβάλλει η λιτότητα, υπονομεύει τη δημοκρατία και διαλύει την κοινωνία. Καλούμαστε από κοινού να καταγάγουμε μία πρώτη ιστορική νίκη απέναντι στην πρωτοκαθεδρία των αγορών, στην υποταγή της πολιτικής και της δημοκρατίας στις νεοφιλελεύθερες εμμονές και ιδεοληψίες. Καλούμαστε από κοινού και αλληλέγγυα με τους λαούς της Ευρώπης να οδηγήσουμε σε μία πρώτη ιστορική ήττα τη νέα «ιερή συμμαχία» χωρίς αυταπάτες, βέβαια, για το κατά πόσο είναι εύκολο να αλλάξουν οι συσχετισμοί και η συνολική αρχιτεκτονική και το θεσμικό οικοδόμημα της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά και χωρίς να οδηγούμε την Αριστερά στην απομόνωση, το περιθώριο και την φοβία για ρίσκο και ανάληψη ευθύνης μπροστά στα πρωτόγνωρα διακυβεύματα που ίδια η βαθιά, διεθνής και ευρωπαϊκή κρίση έχει αναδείξει.

Η ιστορία, ως ιστορία πρώτα από όλα των κοινωνικών αγώνων και συσχετισμών εγγράφεται τώρα πάνω σ’ αυτό το πεδίο της κρίσης. Τώρα πρέπει όλες και όλοι με τις διακριτές πορείες και τις διαφορετικές, ενδεχομένως, απόψεις μας να πάρουμε τις ευθύνες μας. Αυτό απαιτεί ο λαός μας. Υπάρχουμε στο όνομα της αλλαγής της κοινωνίας και της εξυπηρέτησης του λαού μας. Δεν έχουμε δικαίωμα να προδώσουμε, να ενσωματωθούμε, να γίνουμε ίδιοι με τους άλλους που απέρριψε ο λαός μας.

Πριν από λίγες μέρες στις εκλογές δεν ηττήθηκαν μόνο οι πολιτικοί μας αντίπαλοι της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Ηττήθηκαν ταυτόχρονα όσοι διαπλεκόμενοι κέρδισαν και κερδοσκόπησαν σε βάρος του λαού μέσα στην κρίση. Ηττήθηκαν οι αδίστακτοι προπαγανδιστές των μνημονίων στα δελτία των οκτώ. Ηττήθηκαν οι εντολείς και οι συνεργοί στην άγρια καταστολή και στον αυταρχισμό εναντίον του λαού. Ηττήθηκαν όλοι αυτοί που προπαγάνδιζαν ότι «μαζί τα φάγαμε» ώστε να αυτοενοχοποιείται και να διχάζεται ο λαός μας. Έχει όμως μεγάλη σημασία ότι συνετρίβησαν επίσης τόσο η ανιστόρητη θεωρία των δύο άκρων όσο επίσης και η ανιστόρητη και ύποπτη επίρριψη ευθυνών για το πώς φτάσαμε στην κρίση.

Γιατί, ανάμεσα σε άλλα, έχει μεγάλη σημασία το ότι διαψεύστηκε και έχασε πανηγυρικά το αφήγημα που ήθελε να επιρρίψει στην Αριστερά, στους μαζικούς αγώνες, στο ίδιο το πνεύμα της μεταπολιτευτικής ριζοσπαστικοποίησης την ευθύνη για την κρίση στην οποία οδηγήθηκε η χώρα.

Μαζί λοιπόν με την αποτυχία τους να επιβάλλουν τη γνωστή πολιτική του «σοκ και δέος» απέναντι στο λαό μας έχασαν στο λυσσαλέο αγώνα που έδωσαν αυτά ιδιαίτερα τα δυόμιση τελευταία χρόνια με σκοπό να γυρίσουν τις διχοτομικές πολιτικές γραμμές στον εμφύλιο και την Αριστερά και τους κοινωνικούς αγώνες στο εδώλιο των ευθυνών.

Απέναντι στον κοινωνικό αυτοματισμό, την ισοπέδωση και την ατομική καταπίεση ορθώθηκαν τα κινήματα για την «αλληλεγγύη για όλους», για το ότι «κανείς μόνος στην κρίση», για το ότι εν τέλει «οι άνθρωποι είναι πάνω από τα κέρδη». Εμείς και άλλες πολιτικές αλλά και ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις συμμετείχαμε, ενθαρρύναμε, εμπνευστήκαμε σε μία αυθεντική σχέση που ταυτόχρονα υπήρξε εν μέρει, έστω, αρωγός στο χειμαζόμενο ελληνικό λαό αλλά και ταυτόχρονα γέννησε δημιουργικά αντισώματα και αυθεντικά αντιπαραδείγματα στα πρότυπα που θελήσαν να επιβάλλουν στην κοινωνία μας οι εμπνευστές των μνημονίων.

Τώρα καλούμαστε να συμβάλουμε από θέσεις διακυβέρνησης της χώρας στο να μεταγγιστεί αυτό το πνεύμα, αυτή η πνοή μέσα σε μία δια-δραστική σχέση τόσο με τις δομές της κρατικής διοίκησης, όσο και με τους δήμους και τις εκλεγμένες περιφέρειες που είχαν τη δικιά τους  συμμετοχή σε αυτούς τους αγώνες.

Σε ό,τι αφορά τις ριζικές τομές που θα υλοποιούν μία ουσιαστική διοικητική ανασυγκρότηση έγινε η παρουσίαση από τον αρμόδιο αναπληρωτή Υπουργό των βασικών αρχών και αξιών που θα τις διέπουν. Θέλω ιδιαίτερα να τονίσω ότι θα αξιοποιήσουμε και υλοποιήσουμε εν τέλει προτάσεις που θα εξασφαλίζουν τόσο την ενίσχυση του δημοκρατικού και κοινωνικού χαρακτήρα των δημόσιων υπηρεσιών, όσο και την απλούστευση, τη μη αλληλοεπικάλυψη και την αποτελεσματικότητα διοικητικών δομών που θα καλύπτουν τις σύγχρονες ανάγκες των πολιτών.

Ο ουσιαστικός εκσυγχρονισμός της διοίκησης θα αποτελέσει όπλο και μοχλό τόσο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας όσο και για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων αλλά και την υλοποίηση των κρίσιμων κοινωνικών παρεμβάσεων μέσα στην κρίση όπως επίσης και την υλοποίηση της στρατηγικής μας για «δημοκρατία παντού».

Είναι σαφές ότι βασικοί τομείς της δημόσιας διοίκησης θα πρέπει να επανασχεδιαστούν και υλοποιηθούν ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις σημερινές επιτακτικές κοινωνικοοικονομικές ανάγκες.

Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι το corpus των μνημονιακής νομοθεσίας για τη δημόσια διοίκηση έχει διαμορφώσει και παγιώσει επί σειρά ετών μία λανθασμένη, γραφειοκρατική, αντιπαραγωγική και εν τέλει επιζήμια αντίληψη για τον δημόσιο τομέα σε σχέση με τη εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Αυτό δημιουργεί ένα μάλλον «προβληματικό» περιβάλλον μέσα στο οποίο θέλουμε άμεσα να περάσει μία ριζοσπαστική μεταρρυθμιστική λογική στον αντίποδα των χρεοκοπημένων δήθεν «μεταρρυθμίσεων» ενός σκοπού: της άκριτης συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα, των απολύσεων και του περάσματος στρατηγικών πυλώνων της οικονομίας και της δημόσιας περιουσίας σε μαζικές ιδιωτικοποιήσεις και εκποιήσεις.

Το πλαίσιο αυτό έχει από καιρό αδρανοποιήσει τη δημόσια διοίκηση ως κρίσιμο πυλώνα της οικονομικής ανάπτυξης, της κοινωνικής συνοχής και της δημοκρατικής λειτουργίας. Η απαξίωση και ισοπέδωση της λειτουργίας του δημόσιου τομέα συλλήβδην, η εργασιακή ανασφάλεια, οι αποσπασματικές και εμβαλωματικές νομοθετικές παρεμβάσεις, η καθίζηση της υπηρεσιακής εξέλιξης των δημοσίων λειτουργών απόρροια και της έλλειψης σαφούς στοχοθεσίας και κινήτρων του παραγόμενου διοικητικού έργου  αναπαράγουν εν τέλει τις στρεβλώσεις του συστήματος της δημόσιας διοίκησης, την αναξιοκρατία και την «παρα-διοίκηση» με τις πολυέξοδες στρατιές των συμβούλων των γραφείων της πολιτικής ηγεσίας. Αυτό αντανακλά άμεσα και στο επίπεδο της σχέσης δημόσιας διοίκησης και πολιτών. Με τη συρρίκνωση των οικονομικών και ανθρώπινων πόρων η παροχή υπηρεσιών κυρίως σε κρίσιμους τομείς (υγεία, παιδεία, κοινωνική προστασία κ.α.) πάσχει.

Μία πρώτη τομή που θα επιχειρηθεί συνίσταται στην επαναδιατύπωση των δομών και των σχέσεων της κεντρικής διοίκησης με τις αποκεντρωμένες λειτουργίες του κράτους και στην ταυτόχρονη οριοθέτηση της πλήρους αυτονομίας της εκλεγμένης περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο έλεγχος νομιμότητας επί των ΟΤΑ, που οφείλει να ασκείται σύμφωνα με το Σύνταγμα, θα συντελείται από ιδιαίτερη δομή εκτός των υπαρχουσών Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, όπως άλλωστε προβλεπόταν θεσμικά. Αφού ομαδοποιηθούν αποκεντρωμένες υπηρεσίες Υπουργείων και αφού δοθούν υπηρεσίες και αρμοδιότητες στις εκλεγμένες περιφέρειες θα διαμορφωθεί το σύγχρονο κύτταρο από-συγκέντρωσης των κρατικών λειτουργιών.

Πρώτο δείγμα γραφής, μάλιστα, για την εμπιστοσύνη με την οποία θα περιβάλλουμε το στελεχιακό δυναμικό της διοίκησης είναι ότι για το μικρό μεταβατικό στάδιο της παρούσας φάσης, τους πρώην διορισμένους ΓΓ των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων θα αναπληρώσουν κατά νόμο οι αρχαιότεροι Γενικοί Διευθυντές. Μετά από αδιάβλητες και αξιοκρατικές κρίσεις θα αποτελέσει κανόνα για τη διοίκηση η αξιοποίηση σε όλες τις επιτελικές θέσεις των επιλεγμένων προϊσταμένων.

Βασικό, επίσης, θέμα για το οποίο υπάρχει δέσμευση ότι θα υπάρξει άμεση ανάληψη πολιτικής πρωτοβουλίας για την αντικατάσταση του «Καλλικράτη» και των σύμφυτων με αυτό μνημονιακών ρυθμίσεων και τη διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού και οικονομικού πλαισίου για την αυτοδιοίκηση.

Είχαμε εξαρχής προειδοποιήσει ότι ο «Καλλικράτης» σχεδιάστηκε εξαρχής για να αποτελέσει το όχημα προώθησης των μνημονιακών πολιτικών στο πεδίο της Αυτοδιοίκησης. Πράγματι, η Αυτοδιοίκηση υπήρξε ένα από τα μεγάλα θύματα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών λιτότητας και των αλλεπάλληλων μνημονίων, αφού μετά από σχεδόν τρία χρόνια εφαρμογής της μνημονιακής πολιτικής και του «Καλλικράτη», η πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση έχει υποστεί μείωση πάνω από 60% των θεσμοθετημένων πόρων της και έχει οδηγηθεί σε πραγματική οικονομική ασφυξία.

Σε συνδυασμό δε με τις απολύσεις, την απαγόρευση των προσλήψεων, τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις και τη μεταφορά επιπλέον πλήθους αρμοδιοτήτων χωρίς τη μεταφορά των αναγκαίων πόρων, οι περικοπές οδηγούν με βεβαιότητα σε διακινδύνευση κατάρρευσης την Αυτοδιοίκηση, ενώ παράλληλα, σε συνδυασμό με το καθεστώς επιτροπείας, προετοιμάζουν το έδαφος για την ιδιωτικοποίηση των δημοτικών υπηρεσιών και τον εκμηδενισμό των ελάχιστων κοινωνικών παροχών.

Ίδια εικόνα υπάρχει και στην περιφερειακή αυτοδιοίκηση, όπου η μείωση κατά περίπου 40% των πόρων της, μαζί με την απουσία δημοκρατικού προγραμματισμού και αναπτυξιακού σχεδιασμού, τον ερμαφρόδιτο χαρακτήρα της μεταξύ κρατικής διοίκησης και τοπικής αυτοδιοίκησης και τη διατήρηση, μέχρι τα τώρα, της επιτήρησής τους κράτους δια των αποκεντρωμένων διοικήσεων, δημιούργησαν ένα νέο γραφειοκρατικό πλέγμα, ανεπαρκές στο να συμβάλλει στην πραγματική ανάπτυξη και πρόοδο της περιοχής.

Ο «Καλλικράτης» δεν ατύχησε απλώς επειδή συνέπεσε χρονικά με την οικονομική κρίση ούτε μόνο γιατί δεν «προικοδοτήθηκε» με τα υπεσχημένα τουλάχιστον 4 δις. Σχεδιάστηκε εξαρχής με άξονα τις νεοφιλελεύθερες κατευθύνσεις για λιτότητα και «λιγότερο κράτος». Η κυβέρνηση μας, μετά από ουσιαστική αποτίμηση, των συνεπειών εφαρμογής του «Καλλικράτη» θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση και εκπόνηση το νέο θεσμικό πλαίσιο. Βασικά στοιχεία θα αποτελέσουν:

• Η χωροταξική αποκλιμάκωση των ΟΤΑ ώστε να γίνουν πλέον αποτελεσματικοί και να καλυφθεί το τεράστιο σημερινό έλλειμα πρωτογενούς δημοκρατίας.
• Η αποκέντρωση και ο σαφής προσδιορισμός των αρμοδιοτήτων κάθε επιπέδου διοίκησης.
• Η επαρκής και ακριβής κατανομή των πόρων και των αντιστοίχων επενδυτικών μέσων.
• Ο βαθύς εκδημοκρατισμός της λειτουργίας της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης με τη θέσπιση συμμετοχικών θεσμών ως αναπόσπαστο και δομικό μέρος της θεσμικής και πολιτικής τους λειτουργίας.

Με βασική μας κατεύθυνση και απόφαση για την άμεση απόσυρση των μνημονιακών ρυθμίσεων για την αυτοδιοίκηση μελετούμε λύσεις και θα προχωρήσουμε στη βέλτιστη εφαρμογή καυτών θεμάτων όπως:

• Άρση απολύσεων – διαθεσιμότητα. Κινητικότητα. Αντικειμενικό σύστημα διαρκούς αξιολόγησης του επιπέδου παρεχόμενων υπηρεσιών. Παύση διαδικασίας επανελέγχου των συμβάσεων σύμφωνα με το ν. 4250/2014. Αναμόρφωση του πειθαρχικού δικαίου.
• Δυνατότητα προσλήψεων στις ανταποδοτικές υπηρεσίες των ΟΤΑ που δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό, προγραμματισμός εν γένει των προσλήψεων και εκπόνηση ειδικού προγράμματος για υπαλλήλους υψηλής εξειδίκευσης σε κατηγορίες αιχμής. Άρση των περιορισμών προσλήψεων άλλων κατηγοριών του τακτικού προσωπικού για κοινωνικές δομές και για τεχνικές εργασίες.
• Κατάργηση όλου του πλέγματος των σχετιζόμενων με το «Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας ΟΤΑ» διατάξεων και παρακολούθηση της πορείας των οικονομικών μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής βάσης του ΥΠ.ΕΣ. σε συνεργασία με το ΥΠ.ΟΙΚ.
• Κατάργηση των διατάξεων σχετικά με την παρακράτηση των ποσοστών 4%, 5% και 1% αντίστοιχα από τους ΚΑΠ που επιβλήθηκαν στις τελευταίες τροπολογίες προ της πτώσης της κυβέρνησης.
• Παρεμβάσεις για την χρηματοδότηση και οφειλομένων πόρων και για το δανεισμό και τα χρέη των ΟΤΑ.
• Συνολική αναβάθμιση και επέκταση των κοινωνικών δομών και προγραμμάτων μέσα και από την πλέον ορθολογική κατανομή των υπαρχόντων πόρων του προγράμματος ΕΣΠΑ.

Στον τομέα επίσης της ισότητας των φύλων η κυβέρνησή μας δεσμεύεται να αντιμετωπίσει άμεσα τα ζητήματα των διακρίσεων στο πεδίο των εργασιακών σχέσεων και της ανεργίας, του κοινωνικού αποκλεισμού (με έμφαση στις μονογονεϊκές οικογένειες που βιώνουν εντονότερα τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό), της έμφυλης βίας, της εκπαίδευσης, της οικογένειας και των σχέσεων φύλου στο εσωτερικό της κοινωνικής αναπαραγωγής.

Με βάση τα ανωτέρω και τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας θα αναμορφωθεί, εκσυγχρονιστεί και επικαιροποιηθεί το Εθνικό Σχέδιο Δράσης της Ισότητας των Φύλων σε τομείς άμεσης προτεραιότητας όπως εργασία, αντιμετώπιση της φτώχειας, ανεργία, ασφαλιστικά δικαιώματα, δικαιώματα υγείας και αναπαραγωγής, έμφυλη βία, εκπαίδευσης, αλλαγής συλλογικής κοινωνικής συνείδησης.

Στο πλαίσιο αυτό, θα επικαιροποιήσουμε και προωθήσουμε όλες τις απαραίτητες θεσμικές παρεμβάσεις που προάγουν το ζήτημα της κατοχύρωσης της ουσιαστικής ισότητας των φύλων. Παράλληλα, θα προωθήσουμε άμεσα προς κύρωση στη Βουλή τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης) για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, η υλοποίηση της οποίας θα ξεκινήσει με την προβλεπόμενη από τη Σύμβαση ψήφιση ενιαίου Νόμου για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών σε όλους τους τομείς της ιδιωτικής και δημόσιας σφαίρας της ζωής.

Επίσης, θα εξασφαλίσουμε τη συνέχιση και στήριξη του πλέγματος των δομών αντιμετώπισης της βίας κατά των γυναικών (συμβουλευτικά κέντρα και τηλεφωνική γραμμή SOS).

Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε διεξοδικά στο ζήτημα της εκπόνησης και εφαρμογής μίας νέας μεταναστευτικής πολιτικής, όπως και αυτής για την πολιτική του ασύλου.

Στόχος μας είναι μία ενιαία πολιτική στα σοβαρά αυτά ζητήματα με πρόσημο την ένταξη, την προστασία, τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής με προτεραιότητα όπως ήδη αναφέρθηκε η άμεση ψήφιση του νόμου ιθαγένειας για τα παιδιά β΄ γενιάς.

Οι μεταναστευτικές ροές αποτελούν οικουμενικό και ευρωπαϊκό ζήτημα και για αυτόν τον λόγο δεν επιδέχονται μόνο εθνικές λύσεις. Επείγει άμεσα ένας ευρωπαϊκός συντονισμός ο οποίος είναι ακόμα όμως ζητούμενο. Η προώθηση του ζητήματος στα διεθνή fora, η ένταξή τους σε διεθνή και ευρωπαϊκή ατζέντα με άξονα τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την αλληλεγγύη, ιδίως με αυτά των κρατών-μελών της ΕΕ, είναι τα πρώτα βήματα για μία ορθολογική διαχείριση. Είναι επείγουσα η προώθηση μίας ευρωπαϊκής πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου που θα βασίζεται στον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και στην ανάληψη της ευθύνης από όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ με δίκαιο καταμερισμό ευθυνών και ενεργοποίηση μέτρων αλληλεγγύης.

Τέλος, η επανασύνδεση των υπουργικών χαρτοφυλακίων Εσωτερικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Δημόσιας Τάξης σε ένα ενιαίο Υπουργείο, με τη προσθήκη μάλιστα του Μακεδονίας-Θράκης, παρά τον οργανωτικό-διαδικαστικό της χαρακτήρα αποτελεί ένα κορυφαίο πολιτικό διάβημα με ιδιαίτερο συμβολισμό και στρατηγική σημασία που υπερβαίνει κατά πολύ την διασφάλιση διοικητικής ευελιξίας και αποτελεσματικού συντονισμού του κυβερνητικού έργου. Με την απόφαση αυτή συγκροτείται σε μια ευρεία αλλά ενιαία θεσμική οντότητα οι διοικητικές λειτουργίες που συγκροτούν σε τελική ανάλυση τον σκληρό πυρήνα του κράτους και του πολιτεύματος:

• Συγκρότηση του λαού/εκλογικού σώματος/ιθαγένεια/διαχείριση αλλοδαπότητας
• οργάνωση, διεξαγωγή, εποπτεία εκλογικής διαδικασίας
• οργάνωση/στελέχωση των κρατικών μηχανισμών
• ασφάλεια, δημόσια τάξη, ασφάλεια πολιτεύματος

Ουσιαστικά δηλαδή, συγκροτείται ένα υπουργείο ελληνικού πληθυσμού.  Η επιτυχής έκβαση του έργου αυτής της συγκρότησης ξεπερνά σε διάσταση τα χρονικά όρια της κυβερνητικής θητείας που ο ελληνικός λαός μας εμπιστεύτηκε. Η επιτυχής έκβαση του εγχειρήματός μας θα είναι ένα μακρόπνοο κεκτημένο της οργάνωσης του ελληνικού πολιτεύματος.

aftodioikisi.gr