Σε καιρό πανδημίας, οι Έλληνες φορολογούμενοι συνεχίζουν να πληρώνουν τους φόρους τους όπως δείχνουν τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία συνεχίζουν μεν να αυξάνονται, αλλά ο ρυθμός δημιουργίας νέων χρεών είναι σαφώς βραδύτερος σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.

Ο Διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής, μιλώντας σε ημερίδα που διοργάνωσε το ΙΟΒΕ, παρέθεσε ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία:

1. Στο εντεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2016, τα φρέσκα ληξιπρόθεσμα χρέη φορολογικών κατηγοριών ήταν 11 δισ. ευρώ. Τα αντίστοιχα εντεκάμηνα των επόμενων ετών οι απλήρωτοι φόροι ήταν 9,5 δισ. ευρώ το 2017, υποχώρησαν στα 7,9 δισ. ευρώ το 2018, στα 6,4 δισ. ευρώ το 2019 και φέτος διαμορφώθηκαν σε 5 δισ. ευρώ. Τον Οκτώβριο η σχετική σταθεροποίηση παλαιών και νέων οφειλών στην περιοχή των 105 δισ. ευρώ αυξήθηκε στη ζώνη των 106 δισ. ευρώ και αναμένεται νέα επιδείνωση στο τέλος του έτους αλλά η μνημονιακή εικόνα από ένα ετήσιο τσουνάμι απλήρωτων φόρων απέχει πολύ.

2. Οι εμπρόθεσμες πληρωμές φόρων στο εντεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2020 ανέρχονται σε 82,1%. Το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, σε συνθήκες κανονικότητας, ήταν 81,6%. Η βελτίωση είναι σχετικά μικρή αλλά στο μεσοδιάστημα έχει ενσκήψει πανδημία. Μια σημαντική παράμετρος βέβαια σχετίζεται και με τις σημαντικές αναβολές φορολογικών υποχρεώσεων εξαιτίας -ακριβώς- της πανδημίας.

Από την ποιοτική ανάλυση των πληρωμών φόρων προκύπτει, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, ότι πολύ μεγάλο ποσοστό πληττόμενων κλάδων πλήρωσε τις φορολογικές του υποχρεώσεις, επιδιώκοντας όσο το δυνατό μικρότερη συσσώρευση χρεών την επόμενη ημέρα. Από στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτει επίσης πως σημαντικό ποσοστό επιστρεπτέας προκαταβολής κατευθύνθηκε στην πληρωμή φορολογικών υποχρεώσεων, «μια ένδειξη υπευθυνότητας», όπως ανέφερε ο κ. Πιτσιλής. Ενδείξεις προς αυτή την κατεύθυνση προέκυψαν και από τη συγκριτικά «τεράστια» (δεδομένου ότι η αναθεώρηση των εκτιμήσεων είχε γίνει μέσα στον Νοέμβριο σε καθεστώς lockdown) υπέρβαση των φορολογικών εσόδων τον Νοέμβριο κατά περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ, όπως έδειξαν τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού.

Αναβολές και διευκολύνσεις στην πληρωμή φόρων παραμένουν στο προσκήνιο όσο κρατά η πανδημία. Την επόμενη ημέρα, υπολογίζεται πως θα έχει συσσωρευθεί ένα στοκ φορολογικών υποχρεώσεων υπό αναστολή της τάξεως των 2 δισ. ευρώ, το οποίο σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών δεν συνιστά λόγο για την καθιέρωση ενός νέου ευρύτερου σχήματος ρύθμισης με 100 ή 120 δόσεις όπως ζητά η αγορά.

Σε κάθε περίπτωση, το «ταμείο» μετά το πέρας της πανδημίας και οι ισορροπίες που θα διαμορφωθούν και σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα κρίνουν την ανάγκη για το εύρος των ενδεχόμενων νέων διευκολύνσεων πληρωμής συσσωρευμένων οφειλών. «Κούρεμα» χρεών πάντως έχουν αποκλείσει με δηλώσεις τους τόσο ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας όσο και ο αναπληρωτής υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης.

Την επόμενη μέρα, μετά το μορατόριουμ κατασχέσεων, η ΑΑΔΕ σχεδιάζει ένα νέο πλαίσιο εφαρμογής αναγκαστικών μέτρων είσπραξης. Σύμφωνα με τον Γ. Πιτσιλή, «πρέπει να χτυπήσουμε τις σωστές πόρτες αυτών που μπορούν να πληρώσουν και να είμαστε επιεικείς με αυτούς που επλήγησαν…».