Συνέντευξη του Υπουργού Επικρατείας και Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Δημήτρη Τζανακόπουλου, στον ρ/σ «Real fm» και στους δημοσιογράφους Γιώργο Παγάνη και Αναστασία Γιάμαλη. Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:

 ΓΙΑΜΑΛΗ: Να καλωσορίσουμε στον ραδιοφωνικό αέρα του Real τον Υπουργό Επικρατείας και κυβερνητικό εκπρόσωπο κ. Δημήτρη Τζανακόπουλο.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Καλό μεσημέρι κ. Υπουργέ. Είναι μια ηλιόλουστη μέρα, μετά από καιρό είναι ένα Σάββατο ευχάριστο.

ΓΙΑΜΑΛΗ: Είναι η αναβάθμιση.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Είναι η αναβάθμιση που λέει  η Αναστασία, είναι κάτι το οποίο έχετε ως κυβέρνηση στο μυαλό σας, το οποίο μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητα του πολίτη από τις επόμενες εβδομάδες, τις επόμενες ημέρες.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κοιτάξτε να δείτε, νομίζω ότι πρόκειται  για μια ακόμη μεγάλη επιτυχία, η οποία σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι προδιαγεγραμμένη καθώς η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να σημειώνει ρυθμούς ανάπτυξης μεγαλύτερους από όλες τις προηγούμενες χρονιές, από τα τελευταία 10 χρόνια. Φαίνεται ότι έχουμε, πλέον, μπει σε μια πορεία εμπέδωσης της σταθερότητας και τόνωσης της αναπτυξιακής δυναμικής. Οι δημοσιονομικοί στόχοι επιτυγχάνονται χωρίς καμία απολύτως αμφιβολία, αντιθέτως έχουμε τη δυνατότητα να υλοποιούμε για πρώτη φορά, επίσης μετά από 10 χρόνια, επεκτατική δημοσιονομική πολιτική. Αυτό είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, το οποίο αναγνωρίζουν πλέον και οι οίκοι  αξιολόγησης. Νομίζω ότι αυτή η πορεία θα συνεχιστεί, έτσι ώστε μέσα στα επόμενα χρόνια να έχουμε καταφέρει να επαναφέρουμε το λεγόμενο investment grade στην ελληνική οικονομία που πλέον θεωρείται σχεδόν μια προδιαγεγραμμένη πορεία. Βεβαίως, αυτό έρχεται και μετά –η αναβάθμιση, εννοώ,  από τον οίκο Moody’s κατά δυο βαθμίδες- την επιτυχημένη έξοδο στις αγορές με το 5ετές ομόλογο με ένα..

ΓΙΑΜΑΛΗ: Πάμε και για 10ετές;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: ..επιτόκιο – θα σας απαντήσω- το οποίο, στην πραγματικότητα, λειτουργεί με τέτοιον τρόπο ώστε να ελαφραίνει το ελληνικό δημόσιο χρέος, καθώς ανταλλάσσεται παλιό ακριβό χρέος με νέο χρέος που είναι κατά αρκετές ποσοστιαίες μονάδες φθηνότερο. Από κει και πέρα ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, ξέρετε ότι έχει δημοσιοποιήσει ένα πρόγραμμα εξόδων στις αγορές, για το 2019, ώστε να καλυφθούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες του ελληνικού δημοσίου με την έκδοση φθηνότερων, πια, ομολόγων για το ελληνικό δημόσιο – πρόγραμμα το οποίο είμαι βέβαιος ότι θα υλοποιηθεί μέχρι κεραίας από τη μεριά του ΟΔΔΗΧ σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών.

ΓΙΑΜΑΛΗ: Το 10ετές τώρα;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Σας απάντησα. Ο ΟΔΔΗΧ έχει δημοσιοποιήσει το πρόγραμμά του για την άντληση, αν δεν κάνω λάθος, 9  δις ευρώ εντός του 2019. Και στη βάση αυτού του προγράμματος θα επιλεγεί ο αρτιότερος τεχνικά και οικονομικά  τρόπος, για να εξασφαλιστούν αυτά τα χρήματα και να καλυφθούν χρηματοδοτικές ανάγκες του ελληνικού δημοσίου.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Ωστόσο, αυτή η καλή εικόνα των αριθμών που μας περιγράφετε, κ. Υπουργέ, συμπληρώνει, ενδεχόμενα, κάποιο σχεδιασμό της κυβέρνησης για το επόμενο χρονικό διάστημα; Για να βελτιώσει την καθημερινότητα των πολιτών, εννοώ.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Οι αριθμοί αυτοί δεν είναι αποσυνδεδεμένοι από την πραγματική οικονομία. Αυτό το οποίο μπορεί κανείς να παρακολουθήσει είναι ότι όλοι οι θεμελιώδεις δείκτες της ελληνικής οικονομίας, όχι μόνο τα μακροοικονομικά μεγέθη, δηλαδή η ανάπτυξη, η ανεργία, η βιομηχανική παραγωγή, αλλά αντιθέτως και δείκτες που εμπεριέχουν την κοινωνική όψη των πραγμάτων, δηλαδή την όψη των πραγμάτων που επηρεάζει -αν θέλετε- την καθημερινότητα των πολιτών, βρίσκονται σε διαρκή βελτίωση.  Χθες ο Πρωθυπουργός έκανε συγκεκριμένες αναφορές στην ομιλία του για τη μέση σύνταξη, η οποία φαίνεται ότι στα χρόνια της δικής μας διακυβέρνησης, για πρώτη φορά μετά από 5 χρόνια σκληρής λιτότητας (από το 2010-2015), φαίνεται να αυξάνεται. Έχουμε, επίσης,  μια ενίσχυση του λιανικού εμπορίου,  για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια. Έχουμε ενίσχυση του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος. Για πρώτη φορά φαίνεται ότι και η αποταμίευση, αν και με βραδείς ρυθμούς για αρχή, αλλά εν πάση περιπτώσει έχει περάσει σε θετικό πρόσημο. Άρα, λοιπόν, όλα αυτά είναι στοιχεία που συνηγορούν στο συμπέρασμα ότι η ελληνική οικονομία έχει καταφέρει να πατήσει στα πόδια της. Βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης και βελτιώνεται και η πραγματική ζωή -αν θέλετε- των πολιτών. Ωστόσο, έχουμε ακόμα  να διανύσουμε πάρα πολύ δρόμο μπροστά μας, για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε όρους αξιοπρεπούς διαβίωσης για όλους τους πολίτες της χώρας, πράγμα το οποίο είναι και το στρατηγικό μας σχέδιο. Επίσης, έχουμε βελτιώσεις και σε άλλους τομείς, όπως είναι η παραβατικότητα στην αγορά εργασίας, όπως είναι το ύψος του κατώτατου μισθού, πράγματα τα οποία – αν θέλετε- δείχνουν και τη στρατηγική, αλλά και την προτεραιότητα της κυβέρνησης στην πραγματική οικονομία, στις πραγματικές ζωές των ανθρώπων και όχι απλά και μόνο στην ευημερία των αριθμών.

ΓΙΑΜΑΛΗ: Πάμε λίγο στο νόμο Κατσέλη, κ. Υπουργέ. Πως θα προχωρήσει το θέμα, έχουμε μείνει σε μια «συμφωνία κυρίων» ανάμεσα σε τράπεζες και κυβέρνηση;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ:  Όλο το προηγούμενο διάστημα έχει υπάρξει ένας εντατικός και  αναλυτικός και εξαντλητικός διάλογος  και με τις τράπεζες και με τους εποπτικούς θεσμούς, ο οποίος φαίνεται σιγά-σιγά να καταλήγει. Δεν θεωρώ ότι υπάρχουν εξαιρετικά μεγάλες αποστάσεις στις απόψεις των εμπλεκομένων. Η ελληνική κυβέρνηση έχει εξηγήσει τη θέση της. Φαίνεται ότι έχουμε μια συμφωνία με τις συστημικές τράπεζες στην Ελλάδα. Υπάρχουν ακόμα κάποιες λεπτομέρειες, οι οποίες μένει να διευκρινιστούν στις συζητήσεις με τους εποπτικούς θεσμούς και νομίζω ότι το νομοσχέδιο θα προχωρήσει κανονικά, χωρίς να υπάρχει το οποιοδήποτε πρόβλημα.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Έχω μια δύσκολη ερώτηση κ. Υπουργέ από ακροατή, ο οποίος μας ακούει και μου ζητάει να σας ρωτήσω για το τι θα γίνει με τα αναδρομικά των συνταξιούχων και αν θα δοθούν σε όλους όσοι έχουν κάνει αγωγή.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κοιτάξτε να δείτε, εδώ έχει απαντήσει το υπουργείο Εργασίας δεκάδες φορές ότι η απόφαση του ΣτΕ του 2015 διευκρίνισε και έκανε σαφές ότι οι περικοπές του 2012, δηλαδή οι οριζόντιες περικοπές της κυβέρνησης Σαμαρά το 2012 ήταν αντισυνταγματικές. Ωστόσο, το ΣτΕ στην απόφασή του δεν έδωσε αναδρομική ισχύ, αντιθέτως είπε ότι η διοίκηση οφείλει να συμμορφωθεί με την απόφαση από τη στιγμή της έκδοσής της και μετά. Εμείς, ως ελληνική κυβέρνηση, αυτό το οποίο κάναμε, ήταν να λάβουμε υπόψη μας την απόφαση του ΣτΕ και θεωρούμε ότι με το νόμο 4387  του 2015, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Μάιο του 2016, έχουμε απολύτως προσαρμόσει τη νομοθεσία μας στην απόφαση του ΣτΕ.

ΓΙΑΜΑΛΗ: Φοβάστε μήπως σας εκπλήξει η Δικαιοσύνη, κ. Υπουργέ;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Σας είπα ότι το ΣτΕ ήταν αρκετά σαφές στην απόφασή του το 2015. Από κει και πέρα, σας ξαναλέω ότι εμείς παρακολουθούμε όλες τις δικαστικές διαδικασίες και αναλόγως πράττουμε. Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει πάντοτε να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι οι δικαστικές αποφάσεις, βεβαίως, πρέπει να γίνονται σεβαστές, ωστόσο υπάρχει και ένα δημοσιονομικό σκέλος σε αυτή την υπόθεση, το οποίο δεν πρέπει να το υποτιμάμε ούτε να το υποβαθμίζουμε, είναι εξαιρετικά σημαντικό. Το τελευταίο μου σχόλιο σε σχέση με το ζήτημα αυτό, είναι ότι για πρώτη φορά φέτος φαίνεται ότι με το νόμο 4387 έχουμε καταφέρει, όχι απλώς και μόνο να μετατρέψουμε το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας σε βιώσιμο, αλλά την ίδια στιγμή έχουμε τη δυνατότητα να αρχίσουμε να δίνουμε και αυξήσεις στους συνταξιούχους -620.000 συνταξιούχοι φέτος, το 80% των οποίων ήταν χαμηλοσυνταξιούχοι, πήραν αυξήσεις. Άρα, λοιπόν,  νομίζω ότι ασφαλιστικό σύστημα της χώρας βαδίζει σε έναν καλό δρόμο, παρά τους δεδομένους και γνωστούς δημοσιονομικούς περιορισμούς και παρά το δεδομένο ότι το ΑΕΠ της χώρας μεταξύ 2010-2015 μειώθηκε κατά 25%, πράγμα το οποίο δεν μπορούσε παρά να ασκήσει και μια πίεση και στο ασφαλιστικό σύστημα.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Και υπάρχει και η επιτήρηση από τους θεσμούς η οποία είναι κάπως δεσμευτική προφανώς, απ’ ότι μας αφήνετε να καταλάβουμε.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι. Η επιτήρηση από τους θεσμούς δεν σχετίζεται με αυτά τα ζητήματα. Η επιτήρηση, μιλάμε για το σύστημα της μεταμνημονιακής εποπτείας  που το έχουν όλες οι χώρες. Εμείς αυτό το οποίο έχουμε δεσμευθεί, είναι να επιτυγχάνουμε τους δημοσιονομικούς στόχους στους οποίους έχουμε συμφωνήσει και οι οποίοι πρέπει, να σας πω, ότι σχετίζονται φυσικά και με τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους που επιτεύχθηκε τον Ιούνιο του 2018. Από κει και πέρα, η ελληνική κυβέρνηση είναι κυρίαρχη. Πλέον μπορεί μόνη της να καθορίζει τα μέσα με τα οποία θα επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους στους οποίους έχουμε συμφωνήσει και οι οποίοι πρέπει να σας θυμίσω ότι είναι εξαιρετικά ευνοϊκότεροι από τους αντίστοιχους στόχους που είχε συμφωνήσει η κυβέρνηση του κυρίου Σαμαρά, στην οποία συμμετείχε και ο κύριος Μητσοτάκης και την οποία υποστήριξε ο κύριος Μητσοτάκης με όλη του τη θέρμη και η οποία κυβέρνηση είχε υπογράψει πρωτογενή πλεονάσματα 4,5% μέχρι το 2031. Να μην τα ξεχνάμε αυτά.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Από τη στιγμή, λοιπόν, που δεν υπάρχει τέτοια δέσμευση όπως μας περιγράφετε, υπάρχει ένα πεδίο για συναίνεση.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Τι εννοείτε «τέτοια δέσμευση;».

ΠΑΓΑΝΗΣ: Θα σας πω.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Για ποια δέσμευση;

ΠΑΓΑΝΗΣ: Δεν λέω για δέσμευση, με συγχωρείτε. Λέω για την επιτήρηση. Λέω, υπάρχει ένα πεδίο όμως συναίνεσης. Υπήρχε η δήλωση του κυρίου Τσακαλώτου και μάλιστα μέσα στο Κοινοβούλιο, του υπουργού, ότι τα υπερπλεονάσματα είναι ένα πράγμα που πρέπει να το συζητήσουμε, υπάρχει η βούληση της αντιπολίτευσης και της αξιωματικής και των υπολοίπων κομμάτων. Εδώ, για παράδειγμα, υπάρχουν περιθώρια να κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση και να πει ότι, πάμε για χαμηλότερα πλεονάσματα;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Θα σας πω το εξής. Και ο κύριος Τσακαλώτος και ολόκληρη η κυβέρνηση έδωσαν μία μάχη, ήδη, από το 2015 για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων που είχαν συμφωνηθεί από την κυβέρνηση Σαμαρά, στην οποία συμμετείχε ο κύριος Μητσοτάκης, και τα οποία ήταν, όπως σας είπα, 4,5% μέχρι το 2031. Πετύχαμε μία συμφωνία, την καλύτερη δυνατή συμφωνία το 2015 υπό συνθήκες οι οποίες είναι γνωστές και πολυσυζητημένες και για πρώτη φορά έχουμε τη δυνατότητα όχι απλώς και μόνο να επιτυγχάνουμε τους δημοσιονομικούς στόχους, αλλά την ίδια στιγμή να μπορούμε να παίρνουμε και μέτρα δημοσιονομικής επέκτασης για πρώτη φορά μετά από μία δεκαετία. Ενώ την αντίστοιχη περίοδο του κυρίου Σαμαρά, αυτό το οποίο είχαμε ήταν συμφωνίες για πλεονάσματα 4,5% και αποτελέσματα της τάξης του 0,1 – 0,2% αν υπολογίσουμε την τελευταία χρονιά, γιατί τις προηγούμενες χρονιές δεν είχαμε καν πρωτογενές πλεόνασμα. Άρα, λοιπόν, εδώ υπάρχει μία απίστευτη διαστρέβλωση και μία τεράστια πολιτική ασυμμετρία, αν θέλετε, από τη μεριά του κυρίου Μητσοτάκη. Τώρα, αν κάποια κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα μετά το 2020 να επιτύχει μία μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, νομίζω ότι αυτή θα είναι μία κυβέρνηση Τσίπρα.

Ο κύριος Μητσοτάκης, πρέπει να καταλάβουμε όλοι, ότι δεν έχει στόχο την μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Ο κύριος Μητσοτάκης λέει κάτι εντελώς διαφορετικό. Λέει ότι θα εφαρμόσει ένα πρόγραμμα κοινωνικής ισοπέδωσης για μία τριετία. Θα εφαρμόσει, δηλαδή, ένα δικό του μνημόνιο στο οποίο θα καταργήσει κοινωνικές παροχές, θα κατεδαφίσει το κοινωνικό κράτος, θα ιδιωτικοποιήσει την υγεία, θα απολύσει δημοσίους υπαλλήλους, θα διαλύσει την αγορά εργασίας, θα απορρυθμίσει περαιτέρω τις σχέσεις εργασίας, θα καταργήσει τις συλλογικές συμβάσεις, ενδεχομένως να μειώσει μισθούς, θα προχωρήσει σε απολύσεις στον δημόσιο τομέα. Δηλαδή, θα εφαρμόσει ένα δικό του σκληρότατο μνημόνιο, μία δική του σκληρή πολιτική λιτότητας επιστρέφοντας τη χώρα στη μαύρη περίοδο 2010 – 2015 και στη συνέχεια αφού όλα αυτά έχουν γίνει και αφού ο κύριος Μητσοτάκης έχει αποδείξει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι είναι ο καλύτερός του μαθητής, θεωρεί ότι είναι πιθανό να του δοθεί ως αντάλλαγμα μία μείωση των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2021 ή ’22 κατά 1% και το οποίο θα το χρησιμοποιήσει για περαιτέρω κίνητρα στην εργοδοσία και τις μεγάλες επιχειρήσεις. Αυτή είναι η πολιτική…

ΓΙΑΜΑΛΗ: Φαίνεται πάντως, πως του το έχει τάξει ο κύριος Βέμπερ.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κανένας δεν του το’ χει τάξει. Καταρχήν ο κύριος Βέμπερ, δεν νομίζω ότι έχει την πολιτική εξουσία και την πολιτική δύναμη να κάνει τίποτα από όλα αυτά. Το μόνο που κάνει είναι ότι συμμετέχει στην προεκλογική εκστρατεία του κυρίου Μητσοτάκη αξιοποιώντας, αν θέλετε, την υποψηφιότητά του για πρόεδρος της Κομισιόν, υποψηφιότητα η οποία ας ελπίσουμε ότι δεν θα ευδοκιμήσει, διότι αυτό θα είναι ένα πάρα πολύ κακό μήνυμα για την Ευρώπη.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Πάντως, για τα ενδιαφέροντα που μας λέτε, κύριε υπουργέ, συγνώμη που σας διακόπτω…

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Άρα λοιπόν, σας λέω ότι σε σχέση με τη στρατηγική του κυρίου Μητσοτάκη δεν μας συνδέει τίποτα. Εμείς αυτό το οποίο λέμε είναι ότι η χώρα πρέπει να συνεχίσει με όρους στήριξης κοινωνικής πλειοψηφίας στην πορεία εμπέδωσης της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας της και από κει και πέρα, εφόσον οι συσχετισμοί στην Ευρώπη το επιτρέπουν, δηλαδή, είναι συσχετισμοί που τάσσονται εναντίον της λιτότητας και δημιουργούν όρους αναδιαμόρφωσης των ευρωπαϊκών πολιτικών, μία κυβέρνηση Τσίπρα ενδεχομένως να είχε μία δυνατότητα να αλλάξει τα πρωτογενή πλεονάσματα. Ωστόσο αυτό δεν έχει καμία σχέση, ούτε μπορεί να βρει σημεία επαφής με τη στρατηγική του κυρίου Μητσοτάκη η οποία είναι ακριβώς στον αντίποδα της δικής μας στρατηγικής. Σας την περιέγραψα προηγουμένως.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Μας την περιγράψατε προηγουμένως. Και θέλω να σας ρωτήσω, συγνώμη που σας διακόπτω – και επειδή μας πιέζει και ο χρόνος για να σας αφήσουμε και εσάς, γιατί ξέρουμε ότι έχετε και βαρύ πρόγραμμα και σήμερα που είναι Σάββατο – μέσα σε αυτά που μας είπατε, εγώ δεν καταλαβαίνω, κάπου μέσα εκεί, βάλατε και ημερομηνία εκλογών. Να ρωτήσουμε, λοιπόν, και θα ήταν λάθος να μην ρωτήσουμε. Πότε βλέπετε τις εκλογές εσείς;

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι, δεν έβαλα καμία ημερομηνία. Νομίζω ότι αυτή η συζήτηση έχει εξαντληθεί. Έχουμε κουραστεί να επαναλαμβάνουμε ότι, στόχος αυτής της κυβέρνησης είναι η ολοκλήρωση της τετραετίας, η ολοκλήρωση της συνταγματικής θητείας για λόγους πολιτικούς, για λόγους οικονομικούς, για λόγους αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα, στην ελληνική οικονομία, δηλαδή, τον Οκτώβριο του 2019.

ΓΙΑΜΑΛΗ: Υπουργέ, τελευταία ερώτηση. Πείτε μου κάτι. Είναι διακηρυγμένος στόχος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α η συγκρότηση ενός προοδευτικού μετώπου. Πολλοί λένε, με δεδομένο ότι είστε και κάπως πίσω τουλάχιστον στις δημοσκοπήσεις, ότι αυτός είναι ένας τρόπος να «χρυσώσετε το χάπι» της ήττας. Πως το βλέπετε; Έχετε και κεντρική επιτροπή αύριο. Και μία εκδήλωση τη Δευτέρα.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Καταρχάς πρέπει να σας πω ότι, οι δημοσκοπήσεις πλέον λειτουργούν περισσότερο ως επικοινωνιακά εργαλεία εκδοτικών ή κομματικών επιτελείων, συγκεκριμένα δε της Νέας Δημοκρατίας και λιγότερο ως φωτογραφίες της πραγματικότητας ή ως αποτυπώσεις του πραγματικού…

ΠΑΓΑΝΗΣ: Καλά, το ίδιο συνέβαινε και με την κυβέρνηση την προηγούμενη, με τον Σαμαρά – Βενιζέλο. Το ίδιο τους συνέβαινε και τότε.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Ναι, ναι. Το ίδιο συνέβη θεωρείτε και τον Σεπτέμβριο του 2015, όταν έδιναν ισοπαλία και τελικά ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α κέρδισε με οκτώ μονάδες διαφορά; Δεν νομίζω.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Έχετε δίκιο ως προς αυτούς που έκαναν το λάθος.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Το ίδιο έγινε στην περίοδο του δημοψηφίσματος, όταν δινόταν η υποτιθέμενη πάλη, η ισοπαλία, και τελικά το ΟΧΙ κέρδισε με 24 μονάδες διαφορά; Δηλαδή θέλω να σας πω, ότι εδώ οι δημοσκοπήσεις έχουν αποτύχει να αποτυπώσουν την πολιτική πραγματικότητα και τους πραγματικούς πολιτικούς συσχετισμούς από το 2011 και μετά κατ’ εξακολούθηση. Άρα λοιπόν, βεβαίως παρακολουθούμε τις δημοσκοπήσεις, βεβαίως λαμβάνουμε υπόψη μας κάποιες από τις τάσεις οι οποίες ενδεχομένως να αποτυπώνονται σε αυτές. Ωστόσο, δεν νομίζω ότι μπορούν να αξιοποιηθούν για να εξαχθούν πραγματικά πολιτικά συμπεράσματα. Τελικά την απάντηση θα τη δώσει ο λαός.

Ωστόσο για να απαντήσω στην ουσία της ερώτησής σας που αφορά το προοδευτικό μέτωπο, θα σας πω το εξής. Μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών και μετά τις σχετικές πολιτικές τοποθετήσεις του Κινήματος Αλλαγής, αλλά και την αποχώρηση του κυρίου Καμμένου από την κυβέρνηση και την απόσυρση της στήριξής του, δημιουργήθηκαν όροι αναδιαμόρφωσης του πολιτικού σκηνικού. Ένα τμήμα του προοδευτικού χώρου, αν θέλετε του χώρου της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας ή της κεντροαριστεράς – χαρακτηρίστε αυτό τον χώρο όπως θέλετε – φάνηκε να απομακρύνεται από τις πολιτικές θέσεις του Κινήματος Αλλαγής, να προσεγγίζει τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α και να θέλει την δημιουργία ενός μετώπου προοδευτικού, το οποίο θα έχει ως στρατηγικό του αντίπαλο τη Νέα Δημοκρατία και την πιθανότητα παλινόρθωσης ενός παλαιού πολιτικού καθεστώτος. Αυτό είναι μία πολιτική εξέλιξη η οποία είναι εξαιρετικά, κατά τη γνώμη μου, θετική, διαμορφώθηκε πάνω στο έδαφος που δημιούργησε η Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά από κει και πέρα, νομίζω ότι πρέπει να πάει αρκετά βήματα παρακάτω, δηλαδή, να αποκτήσει ένα σαφές πολιτικό στίγμα για τη διαμόρφωση πολιτικών συμμαχιών που θα έχουν ως στόχο την ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους, την ρύθμιση της αγοράς εργασίας, την αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων. Άρα, λοιπόν, νομίζω ότι σε αυτή την πορεία συνεχίζουμε – επιτρέψτε μου να το ολοκληρώσω αυτό, γιατί έχει μια πολιτική σημασία – ιδιαίτερα ενόψει των ευρωεκλογών που από τη δική μας μεριά και αυτό θα συζητηθεί αύριο στην κεντρική επιτροπή, έχουμε θέσει ως κύριους αντιπάλους το νεοφιλελευθερισμό και τη λιτότητα και την άνοδο της ακροδεξιάς σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ακριβώς αυτό αποτυπώνεται μέσα από την πρόσκληση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α για τη συγκρότηση ενός μεγάλου προοδευτικού μετώπου.

ΠΑΓΑΝΗΣ: Μάλιστα. Ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο και για τις απαντήσεις που δώσατε στα ερωτήματά μας.

ΓΙΑΜΑΛΗ: Και για το ποδαρικό, κύριε Τζανακόπουλε.

ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Να είστε καλά.