Μια διαφορετική διάσταση σε σχέση με το σύστημα καταγραφής, ιχνηλάτησης και τις ελλείψεις του για τον ακριβή προσδιορισμό των τάσεων της πανδημίας δίνει με τις παρεμβάσεις της τα τελευταία 24ωρα η επιδημιολόγος Αθηνά Λινού στον απόηχο των αποκαλύψεων για παράλληλο σύστημα καταγραφής των κρουσμάτων, τις οποίες οι αρμόδιες αρχές διέψευσαν.

Μαζικά και στοχευμένα τεστ

Η καθηγήτρια της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, θεωρεί ήσσονος σημασίας το πόσα αρχεία τηρούνται για τα κρούσματα, και εστιάζει στο ότι τα τεστ για τον κοροναϊό δεν είναι επαρκή σε αριθμό, αλλά ούτε και αντιπροσωπευτικά, καθώς όπως επισημαίνει «δεν ξέρουμε πραγματικά πόσα είναι τα κρούσματα, δεν είναι εύκολο, γιατί μια μέρα έχουμε 20.000 και 30.000 τεστ και την άλλη 10.000». Σε αυτό το πλαίσιο προσθέτει ότι «είναι δύσκολο να πει κανείς αυτή τη στιγμή ότι υπάρχει μείωση των κρουσμάτων διότι δεν γίνονται στοχευμένα τεστ αλλά, όσοι έχουν συμπτώματα εξετάζονται οι ίδιοι».

Σε αυτό το πλαίσιο η πρόταση που πέφτει στο τραπέζι είναι η διενέργεια πολλών και στοχευμένων τεστ ώστε να μπορεί να επιτηρείται η πραγματική διασπορά στην κοινότητα. Η ανησυχία που εκφράζουν οι επιστήμονες που είναι αυτής της άποψης έγκειται στο γεγονός ότι από την αντιπροσωπευτικότητα του δείγματος εξαρτάται ο έλεγχος της διασποράς του ιού.

Άλλωστε αυτή ήταν και η κατευθυντήρια γραμμή του ΠΟΥ για μαζικά και συνεχή τεστ από την έναρξη της πανδημίας και αυτό συνεχώς ζητούσαν και οι υγειονομικοί στην Ελλάδα, προεξάρχουσας της Ομοσπονδίας των Νοσοκομειακών γιατρών του ΕΣΥ (ΟΕΝΓΕ).

Αντιπροσωπευτικά στοιχεία και μέτρα

Η τακτική που ακολουθήθηκε στην Ελλάδα ιδίως το πρώτο διάστημα της πανδημίας ήταν ελάχιστα τεστ και μόνο για όσους είχαν σχετικά βαριά συμπτώματα. Μια κάποια σταδιακή αύξηση των τεστ που υπήρξε τους επόμενους μήνες φαίνεται και πάλι να μην είναι επαρκής για την αντιπροσωπευτικότητα των στατιστικών δειγμάτων, με βάση την άποψη που διατυπώνουν επιστήμονες όπως η κα Λινού.

Ουσιαστικά η αντιπροσωπευτικότητα στον πληθυσμό και η αύξηση του αριθμού των τεστ είναι καθοριστικός παράγοντας για την ποσοτική και ποιοτική αποτύπωση της διασποράς του κοροναϊού και κατ’ επέκταση υποδεικνύει και το ποια είναι τα ενδεδειγμένα κάθε φορά μέτρα που ανταποκρίνονται στον έλεγχο της πανδημίας.

Κατ’ ουσίαν η τοποθέτηση αυτή έρχεται να δώσει μια περισσότερο επιστημονική εξήγηση -η οποία ξεφεύγει από απλουστευτικούς και εύκολους αφορισμούς για τη τήρηση ή μη των περιοριστικών μέτρων από την πλευρά των πολιτών- για το ποιος θα μπορούσε να είναι ο λόγος για τον οποίο μετά από σχεδόν ένα μήνα lockdown τα αποτελέσματα φαντάζουν πενιχρά και οι αριθμοί των κρουσμάτων και κυρίως των διασωληνωμένων και των θανάτων παραμένουν σε ανησυχητικά αν όχι σε εφιαλτικά επίπεδα.

Το πλαφόν στην τιμή

Σε αυτό το πλαίσιο διεξάγεται και η αντιπαράθεση για την δυνατότητα πρόσβασης των πολιτών στα διαγνωστικά τεστ. Η πρόσφατη επιβολή τιμής πλαφόν από την κυβέρνηση στα 40 ευρώ για τα μοριακά τεστ και στα 10 ευρώ για τα rapid συγκέντρωσε τα πυρά του συνόλου της αντιπολίτευσης για την «κερδοσκοπία» των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων το προηγούμενο διάστημα.

Το επιχείρημα της κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργείου Ανάπτυξης στο γιατί επιβλήθηκε τώρα και όχι νωρίτερα η διατίμηση, είναι πως το προηγούμενο διάστημα δεν υπήρχε επαρκής αριθμός τεστ στην αγορά και δεν θα λειτουργούσε στην πράξη το πλαφόν δημιουργώντας επιπλέον κινδύνους για τους πολίτες που θα το είχαν περισσότερο ανάγκη.

Δωρεάν τεστ ως απάντηση στα οριζόντια μέτρα του lockdown

Από εκεί και πέρα οι προτάσεις που κατατίθενται από τα κόμματα της αντιπολίτευσης αν και διαφέρουν, συγκλίνουν πάντως πως το ζήτημα της ευρείας και μαζικής διενέργειας των τεστ είναι βασικός παράγοντας για να υπάρξει άνοιγμα σε κοινωνία και οικονομία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ διαφώνησε με τη διατίμηση και ζήτησε δωρεάν συνταγογράφηση και αποζημίωση των τεστ από τον ΕΟΠΠΥ. Μαζικά τεστ ανά νομό επαναλαμβανόμενα καθέ 20 μέρες για να καταγράφεται το υγειονομικό προφίλ κάθε περιοχής ζητά το ΚΙΝΑΛ.

Δημόσιο δίκτυο μαζικών τεστ στο πλαίσιο του ΕΣΥ, που θα εξελιχθεί σε εμβολιαστικά κέντρα για τον κοροναϊό έχει προτείνει ο Γιάνης Βαρουφάκης, προκειμένου όπως είχε τονίσει στη βουλή να φύγουμε από τα οριζόντια μέτρα του lockdown και να πάμε σε στοχευμένα μέτρα κατά της πανδημίας.

Αντίστοιχα και το ΚΚΕ έχει ταχθεί υπέρ της επίταξης του ιδιωτικού τομέα ώστε τα τεστ και να γίνονται δωρεάν χωρίς να χρεώνεται ο ΕΟΠΠΥ για να πληρώσει τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Μάλιστα ο Περισσός χαρακτήρισε αποπροσανατολιστική τη συζήτηση για τα σενάρια άρσης του lockdown, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι τα αξιοποιεί «προκειμένου να κρύψει την ανάγκη να παρθούν εδώ και τώρα μέτρα. Ουσιαστικά συζητείται το πότε και όχι το πως».

Δημοσιοποίηση των πρακτικών

Πάντως το θέμα της ιχνηλάτησης όπως προέκυψε από τα δημοσιεύματα της Κυριακής εξακολουθεί να προκαλεί σφοδρές αντιπαραθέσεις με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να επιμένουν και να ζητούν τη δημοσιοποίηση των πρακτικών των επιστημονικών επιτροπών που εισηγούνται τα μέτρα στην κυβέρνηση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε τη σύγκληση της επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής προκειμένου να κληθούν να δώσουν εξηγήσεις οι κ.κ. Κικίλιας, Χαρδαλιάς, Αρκουμανέας και Τσιόδρας.

Ο Γιάνης Βαρουφάκης αιτήθηκε προς τον υπουργό Υγείας την κατάθεση στη Βουλή και τη δημοσιοποίηση των πρακτικών, των εισηγήσεων και των γνωμών των επιστημονικών επιτροπών των ειδικών που συμβουλεύουν την κυβέρνηση. Υπέρ της δημοσιοποίησης των πρακτικών έχουν ταχθεί το ΚΙΝΑΛ και το ΚΚΕ.