Εξελέγη επίσκοπος Νικομηδείας και από τη θέση αυτή διέπρεψε με σύνεση και διάκριση, σε έργα εκκλησιαστικά, κοινωνικής πρόνοιας και ευποιΐας

Η Εκκλησία τιμά σήμερα, 8 Μαρτίου, τη μνήμη του Αποστόλου Ερμού, εκ των εβδομήκοντα Αποστόλων, και του Οσίου Θεοφυλάκτου, επισκόπου Νικομηδείας, ο οποιος έζησε επί αυτοκράτορα Λέοντα του Δ’. Λόγω της ευρύτατης παιδείας του, απέκτησε φήμη σοφού και δημιούργησε φιλικές σχέσεις με ανώτερους κρατικούς λειτουργούς και αξιωματούχους, καθώς και με τον μετέπειτα Πατριάρχη Ταράσιο.

Εξελέγη επίσκοπος Νικομηδείας και από τη θέση αυτή διέπρεψε με σύνεση και διάκριση, σε έργα εκκλησιαστικά, κοινωνικής πρόνοιας και ευποιΐας. Έκτισε ναούς, νοσοκομεία, γηροκομεία, πτωχοκομεία. Ο ίδιος έδινε το παράδειγμα της διακονίας, επισκεπτόμενος και περιποιούμενος προσωπικά τους πάσχοντες αδελφούς του.

Επί βασιλείας Λέοντος του Ε΄, όταν αναζωπυρώθηκε ο αγώνας των εικονομάχων και ξεκίνησε νέος διωγμός, ο Άγιος Θεοφύλακτος καταδικάστηκε σε εξορία, όπου μαζί με άλλους αρχιερείς και πιστούς Χριστιανούς υπέμενε αγόγγυστα τα δεινά, τις στερήσεις και τις κακουχίες.

Ο Άγιος Θεοφύλακτος προσευχόταν αδιαλείπτως για το θρίαμβο της Ορθοδοξίας κατά την εποχή της εικονομαχίας, τον οποίον όμως δεν αξιώθηκε να δει, διότι κοιμήθηκε εν Κυρίω το έτος 840 μ.Χ.

Σήμερα επίσης, Τετάρτη της Β΄ Εβδομάδας των Νηστειών τελείται το πρωί η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων (δηλ. ο Άγιος Άρτος έχει ήδη καθαγιασθεί κατά τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής). Η Θεία Λειτουργία είναι αναστάσιμο και πανηγυρικό γεγονός. Η χαρμολύπη των εβδομάδων της Αγίας Τεσσαρακοστής δεν χωρεί τέλεση της Θείας Λειτουργίας από τη Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή. Όμως, επειδή οι πιστοί επιθυμούν να μεταλαμβάνουν τακτικά, η Εκκλησία καθιέρωσε την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Tο εσπέρας τελείται το Μέγα Απόδειπνο.

Μέσα σε αυτό το πνεύμα και προοπτική προχωρούν οι πιστοί την πορεία της Αγίας Τεσσαρακοστής με κορυφή το Άγιο Πάσχα.