Αρνούνταν τις προτάσεις να χειροτονηθεί σε ιερέα, γιατί, όπως έλεγε, προτιμούσε να «διακονεί και όχι να διακονείται»- Η ταπεινοφροσύνη του αυτή δεν ήταν αδυναμία- Ήταν η δύναμή του

ΟΆγιος Μακάριος ο Καλογεράς, ο Εθνοδιδάσκαλος γεννήθηκε στην Πάτμο το 1688 μ.Χ., και ήταν γόνος εύπορης οικογένειας. Αργότερα πήγε στην Κωνσταντινούπολη για σπουδές και ήρθε σε επαφή με σημαντικές οικογένειες και κληρικούς της Βασιλεύουσας. Μετά το τέλος των πολυετών σπουδών του υπηρέτησε ως Διάκονος πλάι στο Μητροπολίτη Νικομήδειας.

Αρνούνταν τις προτάσεις να χειροτονηθεί σε ιερέα, γιατί, όπως έλεγε, προτιμούσε να «διακονεί και όχι να διακονείται». Η ταπεινοφροσύνη του αυτή δεν ήταν αδυναμία. Ήταν η δύναμή του. Και είχε ο άγιος Μακάριος το απαραίτητο εκείνο ψυχικό υπόστρωμα, για να μπορεί να είναι και να διατηρείται ταπεινός.

Καθώς ο Μακάριος ενδιαφερόταν πολύ για τη διδασκαλία και τη διαπαιδαγώγηση των υπόδουλων Ελλήνων, επέστρεψε στην Πάτμο το 1713 μ.Χ. και ίδρυσε την Πατμιάδα Σχολή. Τα μαθήματα στη σχολή παρέχονταν δωρεάν σε όλους τους μαθητές και αρχικά ο Μακάριος δίδασκε μόνος του. Μετά από μερικά χρόνια, οι καλύτεροι των μαθητών επιλέχθηκαν ως διδάσκαλοι της σχολής.

Οι μαθητές αυτοί κατάγονταν από την Πάτμο και από άλλα μέρη της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι κύριοι συνεργάτες του ήταν ο μοναχός Κοσμάς από τη Λήμνο και ο μοναχός Γεράσιμος ο Βυζάντιος. Ο αριθμός των μαθητών αυξήθηκε σε εκατό, γι’ αυτό και θεωρήθηκε απαραίτητη η δημιουργία νέων κτηρίων, τα οποία δημιουργήθηκαν με τη βοήθεια εύπορων δωρητών από την Κωνσταντινούπολη.

Η Πατμιάδα μετεξελίχθηκε σε μια από τις σημαντικότερες σχολές του Ελληνισμού. Ο Μακάριος Καλογεράς ακολουθούσε καθαρή Ορθόδοξη γραμμή. Έδινε τη μαρτυρία του για το Χριστό, αλλά και το Έθνος, ακούραστος και απτόητος με όπλο του τη «μάχαιρα του Πνεύματος».

Ο Μακάριος, ο οποίος είχε εξασθενημένο οργανισμό, απεβίωσε στην Πάτμο το 1737 μ.Χ., αλλά η έντονη δράση και το έργο του διέσωσαν το όνομά του. Η Ιερωσύνη του δεν ανήλθε ποτέ πέραν του βαθμού του Διακόνου, επειδή αρεσκόταν περισσότερο, όπως ο ίδιος έλεγε να διακονεί παρά να διακονείται.