Η κατάρρευση του ΑΕΠ είναι τρομακτική. Η Περιφέρεια χρειάζεται άμεσα μέτρα για την στήριξη των επιχειρήσεων, των επαγγελματιών, των ανέργων και της οικονομίας πριν να είναι πολύ αργά.

Η ανάληψη των καθηκόντων μας στο Περιφερειακό Συμβούλιο, συνέπεσε και με την πρωθυπουργική απόφαση για την βίαιη απολιγνιτοποίηση και σημαδεύτηκε από την φονική Πανδημία που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2020.

Μια συγκυρία που έπληξε δραματικά τη Δυτική Μακεδονία και τους πολίτες της.

Η Δυτική Μακεδονία έχασε από το 2015 έως το 2020 το 30% του ΑΕΠ της που αντιστοιχεί σε 1,4 δις €. Τα ποσοστά είναι τρομακτικά για την Κοζάνη (-37%) και για την Φλώρινα (-23%) για να ακολουθήσουν η Καστοριά (-16%) και τα Γρεβενά (-8%).

Το 40% από αυτό το ΑΕΠ χάθηκε σε ένα μόλις χρόνο, από το 2019 έως το 2020. Αυτή η τεράστια πτώση δεν έχει προηγούμενο στη Χώρα (κλικ εδώ)

Ως αποτέλεσμα αυτής της κατάρρευσης, η ανεργία, που εξακολουθεί να μας βρίσκει θλιβερούς πρωταθλητές (19,8%), και η μεγάλη πληθυσμιακή μείωση, που είναι ήδη  αποτυπωμένη στην μείωση μαθητών κυρίως στην Α΄θμια εκπαίδευση (5% λιγότεροι μαθητές μόνο στο διάστημα 2019-2021, με μεγαλύτερη στα Γρεβενά (6,7%) και στη Φλώρινα (- 6,3%) (κλικ εδώ)   .

Οι αριθμοί λένε πάντα την αλήθεια και αποδεικνύουν ότι, αντισταθμιστική της απολιγνιτοποίησης, ουσιαστική στήριξη της Περιφέρειας, των επιχειρήσεων της και των ανέργων, δεν υπήρξε.

Τα δις ευρώ πάνε και έρχονται μέσα από κύματα υποσχέσεων των υπουργικών κλιμακίων που μας επισκέπτονται, με αποκορύφωμα τα 7,5 δις € που έταξε ο Πρωθυπουργός και που η ανάλυσή τους είναι δάνεια και ιδιωτικά κεφάλαια εφόσον και όταν βέβαια υπάρξουν επενδυτές.

Όμως η Δυτική Μακεδονία καταρρέει όλο αυτό το διάστημα ως αποτέλεσμα της «Δίκαιης» βίαιης  Μετάβασης.

Το στοίχημα για Ενεργειακή Δημοκρατία, με τις επιχειρήσεις και τους πολίτες αυτοπαραγωγούς χάθηκε, θυσία στην πολιτική να εξυπηρετηθούν οι λίγοι σε βάρος των πολλών

Με μια Περιφερειακή Αρχή που λειτουργεί ως εκπρόσωπος της κεντρικής εξουσίας και δεν κατάφερε να συγκροτήσει ένα ενιαίο μέτωπο διαπραγμάτευσης και διεκδίκησης,  των συμφερόντων της Δυτικής Μακεδονίας.

Το Μεταβατικό πρόγραμμα έμεινε στα χαρτιά, η Γη των ορυχείων χάθηκε, η αποκατάσταση τους παραπέμφθηκε στις καλένδες, το Ταμείο Μετάβασης έφυγε στα νησιά και το Ταμείο Ανάκαμψης άφησε ψίχουλα.

Τα Φωτοβολταϊκά  κατέκλεισαν την Περιφέρεια αφού δόθηκαν χωρίς επικαιροποιημένο χωροταξικό, με ισχυρά οικονομικά κίνητρα και  με την νομοθεσία αδειοδότησης  τους υπεραπλουστευμένη. Χωρίς περιορισμούς, Δημόσια παραγωγική Γη και δασικές εκτάσεις, πέρασαν με συνοπτικές διαδικασίες, σε ξένα, ισχυρά επενδυτικά σχήματα, συνήθως με τεχνάσματα σαλαμοποίησης της γης, παρακάμπτοντας  τη Νομοθεσία και εκμαυλίζοντας συνειδήσεις. Επενδύσεις που χωρίς να δίνουν θέσεις εργασίας, θα διοχετεύουν τα κέρδη εκτός και θα δίνουν υψηλό ΑΕΠ εντός.

Η Δυτική Μακεδονία θα βιώσει ξανά την στρέβλωση του υψηλού ΑΕΠ και της Περιφερειακής Φτώχειας και ανεργίας.

Η απόφαση της βίαιης απολιγνιτοποίησης δημιουργεί τεράστια ζητήματα και για τη Χώρα.

Η έκθεση της Κομισιόν (Γ΄τριμ 2021) χαρακτηρίζει την Χώρα «ως εξαιρετικά ευάλωτη  στις διακυμάνσεις του εισαγόμενου φυσικού αερίου» και διαπιστώνει ότι «…Τα στοιχεία πιστοποιούν τα προβλήματα επάρκειας της ελληνικής αγοράς ηλεκτρισμού και την υψηλή εξάρτησή της από το εισαγόμενο φυσικό αέριο, που σε περιόδους κρίσης, όταν οι καιρικές συνθήκες δεν ευνοούν την παραγωγή των ΑΠΕ, καθιστούν απαραίτητη τη λιγνιτική παραγωγή, η οποία όμως, λόγω του εμπροσθοβαρούς προγράμματος απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ και της συνακόλουθης απαξίωσης των μονάδων, καθίσταται όλο και πιο ακριβή»

Με λίγα λόγια η οικονομία είναι ευάλωτη και οι πολίτες δοκιμάζονται από το πρωτοφανές κύμα ακρίβειας, λόγω της απόφασης της Κυβέρνησης να προχωρήσει στην βίαιη απολιγνιτοποίηση.

Μέσα σε όλα αυτά, η  Πανδημία δοκίμασε τις αντοχές ολόκληρης της Περιφέρειας που πλήρωσε βαρύ τίμημα.

Η συγκεντρωτική λειτουργία του κεντρικού Κράτους για την αντιμετώπιση της απέτυχε παταγωδώς. Το σύστημα Δημόσιας Υγείας που είχε δομηθεί με το ΕΣΥ, αποτέλεσε τη βασική ασπίδα προστασίας, ωστόσο στη Δυτική Μακεδονία κατέδειξε το τεράστιο έλλειμμα της στελέχωσης των Νοσοκομείων μας και την ανεπάρκεια σε ΜΕΘ.

Η Περιφερειακή Αρχή δεν πίεσε για την κάλυψη των κενών. Εν μέσω απολιγνιτοποίησης δεν πήρε καμία πρωτοβουλία για θέσπιση ισχυρών κινήτρων από την Κυβέρνηση για την στελέχωση των Νοσοκομείων και αρκέστηκε στα αναποτελεσματικά επιδόματα από το υστέρημα της.

Δεν προχώρησε με μια δυναμική καμπάνια ενημέρωσης για τον εμβολιασμό των πολιτών, ούτε έδωσε δημόσια με το παράδειγμα της, ένα καθαρό μήνυμα για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού, αντίθετα με την «απροθυμία» της ενίσχυσε τον φόβο και τις αμφιβολίες στους πολίτες.

Έτσι η Δυτική Μακεδονία είχε θλιβερή πρωτιά στους μη εμβολιασμένους και επακόλουθα υψηλά ποσοστά κρουσμάτων και θανάτων στο θέμα της Πανδημίας

Στην στήριξη των Επιχειρήσεων,  όπου την ευθύνη είχε η ίδια η Περιφερειακή Αρχή, η Δυτική Μακεδονία είχε τα πιο χαμηλά ποσοστά ένταξης επιχειρήσεων, λόγω λανθασμένων χειρισμών και κακής διαχείρισης.

Οι διορθωτικές κινήσεις ήρθαν πολύ αργά,  ήταν πολύ λίγες και με κριτήρια τέτοια που ουσιαστικά έθεταν εκτός την πλειοψηφία των μικρών επιχειρήσεων της Περιφέρειας.

Το ΕΣΠΑ που θα μπορούσε να αντισταθμίσει τις απώλειες και να αποτελέσει τη βάση της παραγωγικής αναδιάρθρωσης της οικονομίας της Περιφέρειας, κυριολεκτικά σέρνεται και μετρά απώλειες.

Εν μέσω απολιγνιτοποίησης η μείωση του ΠΕΠ Δυτικής Μακεδονίας κατά 45 εκ € ήταν ένα μεγάλο πλήγμα. (340 εκ € το 2014, έγιναν 295 εκ € το 2020).

Η απορροφητικότητα πάτωσε και είναι ακόμα στο 55%. Η Δυτική Μακεδονία εξακολουθεί 2,5 χρόνια μετά να είναι και πάλι τελευταία στην απορρόφηση (κλκι εδώ).

Οι μεγάλες υποδομές, η ανάπτυξη των Διευρωπαϊκών Δικτύων και η έξοδος στην Ευρώπη, δεν προχώρησαν. Η Περιφερειακή Αρχή αρκέστηκε σε δευτερεύοντα τοπικού χαρακτήρα έργα.

Αντί για το σχεδιασμό του Σιδηροδρόμου της Δυτικής Μακεδονίας και την σύνδεση με τα λιμάνια,  είδαμε αποσπασματικές αόριστες προεκλογικού τύπου και χαρακτήρα προτάσεις.

Τον ίδιο αποσπασματικό σχεδιασμό στον αγροτικό τομέα στον τουρισμό στην γούνα και στον επιχειρηματικό τομέα.

Είναι σαφές ότι το βασικό ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι πως θα ανατραπεί αυτή η εξέλιξη.

Γιατί αν η τροχιά της οικονομικής ανάπτυξης στην Περιφέρεια δεν αλλάξει άμεσα, οι συνέπειες θα είναι δραματικές

Η κάθετη πτώση πρέπει να σταματήσει.

Κάτω από το βάρος των γεγονότων πρέπει να αναθεωρηθεί το χρονοδιάγραμμα της απολιγνιτοποίησης και να εφαρμοσθεί άμεσα ένα Πρόγραμμα Διάσωσης της τοπικής οικονομίας και της κοινωνικής δομής στη Δυτική Μακεδονία.

Η Περιφέρεια χρειάζεται ένα χειροπιαστό Μεταβατικό Πρόγραμμα με άμεσα και συγκεκριμένα μέτρα για την στήριξη των επιχειρήσεων, των επαγγελματιών, των ανέργων και της οικονομίας συνολικά.

Εφόσον η κατάρρευση της οικονομίας ανακοπεί, τότε μπορεί να γίνει και η συζήτηση και για το Μέλλον.

Γιατί η συζήτηση για το Μέλλον πρέπει να πατάει σε ένα σταθερό Παρόν

Γεωργία Ζεμπιλιάδου

Περιφερειακή Σύμβουλος

Επικεφαλής του Συνδυασμού «ΕΛΠΙΔΑ»