Η πιθανότητα “συνάντησης” κορωνοϊού και γρίπης στον ίδιο οργανισμό απασχόλησε την επιστημονική κοινότητα από την έναρξη της πανδημίας. Τα περιοριστικά μέτρα που ίσχυσαν τους δύο προηγούμενους χειμώνες σχεδόν “εξαφάνισαν” τη γρίπη και έτσι μόνο σποραδικά κρούσματα συλλοίμωξης από τους δύο ιούς καταγράφηκαν διεθνώς.

Με την άρση σχεδόν όλων των μέτρων από τον περασμένο χρόνο η γρίπη έχει επανακάμψει δυναμικά και αυτό που ονομάστηκε από κάποιους ως “flurona” ή “florona” (από το flu και το corona) ήταν βέβαιο ότι θα εμφανιζόταν φέτος. Πολλοί επιστήμονες είχαν κρούσει καμπανάκι από το φθινόπωρο, επειδή οι επιπτώσεις μιας ταυτόχρονης λοίμωξης ήταν άγνωστες. Η παράλληλη έξαρση του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού RSV αυτόν τον χειμώνα πρόσθεσε ένα ακόμη άγνωστο παράγοντα στην εξίσωση.

20 περιστατικά συλλοίμωξης

Το καινοτόμο τετραπλό τεστ που εφαρμόζεται από τον περασμένο Νοέμβριο στο νοσοκομείο “Γ. Γεννηματάς” της Θεσσαλονίκης, ανιχνεύοντας παράλληλα τέσσερις ιούς (SARS-CoV-2, RSV και γρίπη τύπου Α ή Β), οδήγησε στις πρώτες επιβεβαιωμένες συλλοιμώξεις και μάλιστα σε διαφορετικούς συνδυασμούς ιών.

Από την έναρξη εφαρμογής αυτού του πρωτοκόλλου έχουν εντοπιστεί συνολικά 20 παράλληλες λοιμώξεις από δύο ιούς. Αναλυτικά, έχουν ανιχνευτεί:

• 11 συλλοιμώξεις COVID-19 και γρίπης τύπου Α
• 8 συλλοιμώξεις COVID-19 και αναπνευστικού συγκυτιακού ιού RSV
• 1 συλλοίμωξη αναπνευστικού συγκυτιακού ιού RSV και γρίπης τύπου Α.

Η διευθύντρια του Μικροβιολογικού και Αιματολογικού Εργαστηρίου του “Γ. Γεννηματάς” και πρόεδρος της Επιτροπής Νοσοκομειακών Λοιμώξεων του νοσοκομείου, δρ Κωνσταντίνα Κοντοπούλου, περιγράφει στο iatronet.gr τα χαρακτηριστικά των συγκεκριμένων συλλοιμώξεων και μοιράζεται τις πρώτες διαπιστώσεις της αναφορικά με τη βαρύτητα της λοίμωξης, το ύψος του ιικού φορτίου και την κλινική εικόνα των ασθενών.

Αισιόδοξα τα πρώτα μηνύματα

Οι ασθενείς με συλλοίμωξη COVID-19 και γρίπης τύπου Α έχουν μέσο όρο ηλικίας τα 65 έτη. Από αυτούς νοσηλεύονται οι 4, όχι λόγω πνευμονίας που προκάλεσε η COVID-19 ή η γρίπη, αλλά λόγω των υποκείμενων προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν. Η κ. Κοντοπούλου παρατήρησε πως στο σύνολό τους οι 11 ασθενείς έχουν χαμηλό φορτίο κορωνοϊού και υψηλό φορτίο γρίπης. “Αυτό δείχνει πιθανώς ότι οι ασθενείς με συλλοίμωξη COVID-19 και γρίπης προσέρχονται κυρίως λόγω των συμπτωμάτων της γρίπης. Πέρασαν COVID-19 πολύ ήπια, μπορεί και να μην το κατάλαβαν, κι όταν ήρθε η γρίπη τους βρήκε πιο ευάλωτους. Παρουσίασαν συμπτώματα που τους οδήγησαν στο νοσοκομείο. Έτσι, μαζί με τη γρίπη βρήκαμε και χαμηλό φορτίο COVID, ικανό όμως να δοθεί ως θετικό το τεστ», σημειώνει και προσθέτει: «Το πρώτο μήνυμα που εξάγεται από τις συλλοιμώξεις SARS-CoV-2 και Flu A, είναι αισιόδοξο. Τουλάχιστον δεν είναι τόσο ανησυχητική η κλινική εικόνα των ασθενών, σε σχέση με την ανησυχία που διέκρινε τους επιστήμονες πριν την εμφάνισή τους”.

Οι 8 ασθενείς με συλλοίμωξη COVID-19 και αναπνευστικού συγκυτιακού ιού RSV, έχουν μικρότερο μέσο όρο ηλικίας, 45 ετών, ενώ ανάμεσά τους βρίσκεται και ένα βρέφος μερικών μηνών. Με εξαίρεση το βρέφος, που νοσηλεύεται και παρακολουθείται, και έναν ενήλικα ασθενή που επίσης νοσηλεύεται λόγω υποκείμενων νοσημάτων, οι ασθενείς δεν χρειάστηκαν χορήγηση οξυγόνου και η κλινική τους εικόνα κρίνεται γενικά καλή. Σε αντίθεση με τις συλλοιμώξεις κορωνοϊού – γρίπης, όπου προηγήθηκε η COVID και προστέθηκε η γρίπη, εδώ δεν φαίνεται να συμβαίνει το ίδιο. “Υπάρχουν και περιστατικά με υψηλό φορτίο COVID και άλλα με υψηλό φορτίο RSV”, παρατηρεί η κ. Κοντοπούλου, η οποία αποδίδει τις συγκεκριμένες συλλοιμώξεις στην αύξηση των κοινωνικών επαφών, κυρίως των νεότερων ηλικιών, με αποτέλεσμα να εκτίθενται και στον ιό  RSV ακόμα κι αν έχουν ήδη COVID-19.

Στις αναλύσεις που έγιναν στην διάρκεια της εφημερίας της περασμένης Τρίτης ανιχνεύτηκε και η πρώτη συλλοίμωξη RSV και γρίπης τύπου Α. Πρόκειται για νέα γυναίκα, η οποία είχε προσέλθει στο νοσοκομείο με έντονη αλλά όχι βαριά συμπτωματολογία κοινής γρίπης. Το ιικό φορτίο ήταν σχετικά υψηλό και στους δύο ιούς από τους οποίους έχει προσβληθεί.

“Στη διάρκεια των γιορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς ήρθαμε όλοι σε επαφή με περισσότερο κόσμο, γεγονός που ευνόησε τη μετάδοση των ιών, με αποτέλεσμα να έχουμε και συλλοιμώξεις”, σημειώνει η διευθύντρια του Εργαστηρίου, η οποία διαπιστώνει μεγάλα ποσοστά θετικότητας στις αναλύσεις των δειγμάτων τις τελευταίες ημέρες.

Το τετραπλό τεστ

Το καινοτόμο πρωτόκολλο που εφαρμόζεται από τα τέλη Νοεμβρίου στο Τμήμα Μοριακής Βιολογίας του νοσοκομείου “Γ. Γεννηματάς” επιτρέπει την διαφορική διάγνωση τεσσάρων αναπνευστικών ιών, με την εξέταση μόνο ενός ρινοφαρυγγικού δείγματος. Με τη μέθοδο Multiplex RT PCR (Πολυπλεκτική πραγματικού χρόνου), που είναι και η μέθοδος αναφοράς για τη διάγνωση, ελέγχονται ταυτόχρονα τρία γονίδια του SARS-CoV-2  ένα γονίδιο για τον ιό της γρίπης τύπου Α, ένα για τον ιό της γρίπης τύπου Β, και ένα για τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό.

Από την έναρξη εφαρμογής του πρωτοκόλλου, στις 23 Νοεμβρίου 2022, μέχρι και την Τετάρτη, 4 Ιανουαρίου 2023, είχαν ελεγχθεί συνολικά 3.158 δείγματα, εκ των οποίων βρέθηκαν

• 238 θετικά στον ιό SARS-CoV-2,
• 210 θετικά στη γρίπη τύπου Α και
• 134 θετικά στον RSV

Η εργαστηριακή υποδομή παρέχει την δυνατότητα εξαγωγής αποτελεσμάτων μέσα σε τρεις ώρες για έως και 200 δείγματα, με την ταυτόχρονη ανάλυση δύο πλακών των 96 δειγμάτων σε δύο κυκλοποιητές. Καθημερινά αναλύονται τουλάχιστον 100 δείγματα, ενώ στις ημέρες της γενικής εφημερίας περισσότερα από 300.