Σήμερα, Τρίτη 9 Ιανουαρίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο του 2024 τιμάται η μνήμη του Ιερομάρτυρος Θεοκτίστου του ομολογητού, των Μαρτύρων Πολυεύκτου και Λαυρεντίου και του Νεομάρτυρος Κυράννης εκ Βυσώκας Θεσσαλονίκης

Ο Άγιος Πολύευκτος της Μελιτηνής (γνωστός και ως Πολυεύκτης, ήταν Χριστιανός μάρτυρας ελληνικής καταγωγής, που τιμάται ως άγιος της Ορθόδοξης και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Ο Άγιος Πολύευκτος έζησε κατά την εποχή των αυτοκρατόρων Δεκίου (249 – 251 μ.Χ.) και Ουαλεριανού (251 – 259 μ.Χ.) και ήταν στρατιωτικός.

Υπήρξε ο πρώτος που μαρτύρησε για τον Χριστό στην πόλη Μελιτηνή, τη σημερινή Μαλάτεια της Τουρκίας, που τότε ανήκε στο υποτελές στους Ρωμαίους Βασίλειο της Αρμενίας. Αυτό έγινε όταν Ρωμαίος Αυτοκράτορας ήταν ο Βαλεριανός (Ουαλεριανός), και συγκεκριμένα κατά το αγιολόγιο στις 10 Ιανουαρίου 259.

Ο Συμεών ο Μεταφραστής γράφει ότι ο Πολύευκτος, παρακινημένος από τον ζήλο του φίλου του Αγίου Νεάρχου, είχε ασπασθεί δημόσια τον Χριστιανισμό: «Φλεγόμενος από ζήλο, ο Άγιος Πολύευκτος πήγε στην πλατεία της πόλεως και έσχισε το διάταγμα που απαιτούσε από όλους να λατρεύουν τα είδωλα. Λίγο αργότερα συνάντησε μια λιτανεία που μετέφερε δώδεκα είδωλα ανά τις οδούς της πόλεως. Ορμώντας, έριξε τα είδωλα στο έδαφος και τα ποδοπάτησε.»

Βασανίσθηκε από τις αρχές αγνοώντας τα κλάματα και τις διαμαρτυρίες της συζύγου του Παυλίνας, των παιδιών τους και του πεθερού του. Τελικώς αποκεφαλίστηκε.

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης

Μυηθεῖς οὐρανόθεν εὐσέβειας τὴν ἔλλαμψιν, ὤφθης στρατιώτης γενναῖος, τοῦ Σωτῆρος Πολύευκτε καὶ ξίφει ἐκτμηθεῖς τὴν κεφαλήν, Μαρτύρων ἠριθμήθης τοὶς χοροίς, μεθ’ ὧν πρέσβευε θεόφρον διὰ παντός, ὑπὲρ τῶν ἐκβοώντων σοῖ, δόξα τῷ δεδωκότι σοὶ ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ δωρουμένῳ διά σοῦ, πάσι τὰ κρείττονα.