Μετά την πρόσφατη Αναθεώρηση του Άρθρου 32 του Συντάγματος, η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας πραγματοποιείται με εντελώς διαφορετικό τρόπο σε σχέση με ό,τι είχαμε συνηθίσει. Η ειδοποιός διαφορά συνίσταται στην αποσύνδεση της αποτυχίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών – όπως συνέβη το 2014.

Πώς εκλέγεται ο ΠτΔ

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από τη Βουλή με ονομαστική ψηφοφορία, κατά τη διάρκεια ειδικής συνεδρίασης – έναν τουλάχιστον μήνα πριν τη λήξη της θητείας του απερχομένου Προέδρου. Αυτή φέρεται να τοποθετείται αμέσως μετά την ψήφιση του εκλογικού νόμου  στις 22 ή 23 Ιανουαρίου, ενώ σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής από την εγγραφή της εκλογής ΠτΔ σε ημερήσια διάταξη μέχρι τη διεξαγωγή της πρώτης ψηφοφορίας πρέπει να παρέλθουν 5 ημέρες.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα πάντως καταληκτική ημερομηνία έναρξης των διαδικασιών είναι η 12η Φεβρουαρίου, ένας μήνας δηλαδή πριν την λήξη της θητείας του σημερινού Προέδρου Προκόπη Παυλόπουλου. Πρόθεση της κυβέρνησης πάντως είναι οι διαδικασίες να εκκινήσουν άμεσα, άπαξ και η πρόταση του πρωθυπουργού βρίσκεται πια επισήμως στο τραπέζι.

Η εκλογή

Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται ο υποψήφιος, ο οποίος θα συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 2/3 του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Αν δεν συγκεντρωθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες.

Αν δεν επιτευχθεί ούτε στη δεύτερη ψηφοφορία η απαιτούμενη πλειοψηφία, τότε η διαδικασία επαναλαμβάνεται ακόμη μία φορά, ύστερα από πέντε ημέρες. Σ’ αυτή την περίπτωση, Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται ο υποψήφιος, ο οποίος θα συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 3/5 των βουλευτών.

Αν δεν επιτευχθεί ούτε και στην τρίτη ψηφοφορία η αναγκαία πλειοψηφία, η διαδικασία επαναλαμβάνεται εκ νέου – ύστερα από πέντε ημέρες – και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο υποψήφιος, ο οποίος θα συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία (σ.σ. 151 βουλευτές) του συνόλου των βουλευτών.

Αν δεν επιτευχθεί ούτε αυτή τη φορά πλειοψηφία, η διαδικασία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες και Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται ο υποψήφιος, ο οποίος θα συγκεντρώσει τη σχετική πλειοψηφία (σ.σ. πλειοψηφία επί των παρόντων).

Η διαδικασία σε αριθμούς 

Πρώτη φάση της διαδικασίας (άρθρο 32 παρ. 3)

Η πρώτη φάση περιλαμβάνει τρεις επί μέρους ψηφοφορίες:

ΠΡΩΤΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ – 200 ΨΗΦΟΙ
Στην πρώτη ψηφοφορία απαιτείται πλειοψηφία των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ – 200 ΨΗΦΟΙ
Εάν δεν συγκεντρωθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μετά από πέντε ημέρες και απαιτείται η ίδια πλειοψηφία.

ΤΡΙΤΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ – 180 ΨΗΦΟΙ
Εάν και πάλι δεν συγκεντρωθεί η απαιτουμένη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μετά από πέντε ημέρες και εκλέγεται Πρόεδρος Δημοκρατίας εκείνος που συγκεντρώνει την πλειοψηφία των τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Εάν αποβεί άκαρπη και η τρίτη ψηφοφορία, τότε η Βουλή διαλύεται μέσα σε δέκα μέρες και προκηρύσσονται εκλογές για την ανάδειξη νέας Βουλής.

Δεύτερη φάση της διαδικασίας (άρθρο 32 παρ. 4)

Η δεύτερη φάση της διαδικασίας διεξάγεται από τη νέα Βουλή αμέσως μετά τη συγκρότησή της σε σώμα και περιλαμβάνει άλλες τρεις διαδοχικές ψηφοφορίες:

ΠΡΩΤΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ – 180 ΨΗΦΟΙ
Κατά την πρώτη ψηφοφορία απαιτείται πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών.

ΔΕΥΤΕΡΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ – 151 ΨΗΦΟΙ
εάν δεν επιτευχθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μέσα σε πέντε ημέρες και απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.

ΤΡΙΤΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ
Εάν δεν επιτευχθεί ούτε και αυτή η πλειοψηφία τότε μετά από πέντε ημέρες, διεξάγεται η τρίτη και τελευταία ψηφοφορία, μεταξύ των δύο προσώπων που πλειοψήφησαν, κατά την οποία εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκεντρώνει τις περισσότερες ψήφους.