Πρόταση να εξαιρεθούν οι αμυντικές δαπάνες από τον υπολογισμό του ελλείμματος, καθώς και σειρά τεκμηριωμένων θέσεων για μια προοδευτική αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων, υπέβαλε ο Βουλευτής Κοζάνης του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και Υπεύθυνος ΚΤΕ Οικονομικών, Π. Κουκουλόπουλος, συμμετέχοντας στη διήμερη «Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη για τη Σταθερότητα, τον Οικονομικό Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση», η οποία διοργανώθηκε από τη Γερουσία της Ισπανίας στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής διάστασης της ισπανικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε., στη Μαδρίτη.

Ειδικότερα, κατά την τοποθέτησή του, εστίασε πρωτίστως στις αμυντικές δαπάνες, υπογραμμίζοντας ότι «η εξαίρεσή τους από τον υπολογισμό του ελλείμματος είναι ζήτημα πρωταρχικής σημασίας για την Ελλάδα. Οι αμυντικές μας δαπάνες είναι οι υψηλότερες στο ΝΑΤΟ, ως ποσοστό του ΑΕΠ, ξεπερνώντας το 2022 ακόμα και αυτές των ΗΠΑ (3,54% του ΑΕΠ η Ελλάδα, 3,46% οι ΗΠΑ). Η Ελλάδα στο νοτιοανατολικό σύνορο της Ευρώπης, με χερσαία και θαλάσσια σύνορα με την Ασία και την Αφρική, καλείται να τα υπερασπίζεται με τις δικές της δυνάμεις και επικουρικά, συνάπτοντας διμερείς συμφωνίες. Παραμένοντας υπέρ της λελογισμένης διεύρυνσης, υποστηρίζουμε σήμερα ως προτεραιότητα  την εμβάθυνση της Ε.Ε. στη βάση της ανάπτυξης του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Αμυντικού Χώρου, πυλώνες του οποίου θα είναι η καλλιέργεια της πολιτικής αντίληψης των Ευρωπαίων πολιτών για την Ενιαία Ευρώπη, όπως επίσης και η συγκρότηση Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανίας με χρηματοδότηση από πρόσθετους πόρους από τον Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό. Ως αποτέλεσμα, θα πρέπει άμεσα να ξεκινήσει η συζήτηση για τις απαιτούμενες αμυντικές δαπάνες κάθε κράτους μέλους όπως αυτές δημιουργούνται από τη θέση του καθενός στον ευρωπαϊκό χάρτη, σε συνάρτηση πάντοτε με το δημοσιονομικό αποτύπωμα αυτών των δαπανών».

Επιπροσθέτως, υπέβαλε στη Διακοινοβουλευτική Διάσκεψη υπόμνημα με «θέσεις για μια προοδευτική αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων», σκιαγραφώντας κατ’ αρχάς το «δύσκολο διεθνές περιβάλλον, καθώς το παγκόσμιο δημόσιο χρέος αναμένεται να ενισχυθεί το 2023, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, τάση που αντανακλά την επιβράδυνση της ανάπτυξης, την αύξηση των πραγματικών επιτοκίων και τα δημοσιονομικά ελλείμματα που βυθίζονται περαιτέρω στο κόκκινο (γεγονός που εν μέρει αντανακλά το αυξανόμενο κόστος δανεισμού)». Υπό αυτά τα δεδομένα, ο Π. Κουκουλόπουλος εισηγήθηκε ότι «απαιτείται ένα νέο δημοσιονομικό πλαίσιο στην Ε.Ε. με τα εξής βασικά χαρακτηριστικά:

1) Διαφοροποίηση του ρυθμού δημοσιονομικής προσαρμογής

Μεσοπρόθεσμος Δημοσιονομικός Στόχος (όπως προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή) που να μην υπαγορεύει δεσμευτικές δημοσιονομικές προσαρμογές για κάθε χώρα (όπως τη μείωση του  χρέους πάνω από 60% του ΑΕΠ κατά 1/20 κάθε χρόνο), αλλά να λαμβάνει υπόψη τη βιωσιμότητα του χρέους, προβλέποντας έναν ειδικό ρυθμό μείωσής του, που θα διασφαλίζει τη βιώσιμη και διαρκή ανάπτυξη του εκάστοτε κράτους-μέλους.

2) “Χρυσός κανόνας” για την προστασία των Δημόσιων Επενδύσεων-Δαπανών

Ανάγκη (ολικής ή μερικής) εξαίρεσης κατηγοριών δαπανών από τους υπολογισμούς ελλείμματος και χρέους. Διότι αν περάσουμε σε κανόνες που θα “χτυπήσουν” τις δημόσιες επενδύσεις, τότε πολύ πιθανόν να οδηγηθούμε στα αδιέξοδα που μας οδήγησε το προηγούμενο δημοσιονομικό πλαίσιο.

(α) Οι καταστροφικές πυρκαγιές και οι πρωτοφανείς πλημμύρες που έπληξαν τη Χώρα μας αλλά και οι αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε αρκετές χώρες της Ε.Ε. επιβάλλουν την ανάγκη ειδικής μεταχείρισης για τις συγκεκριμένες δαπάνες.

(β) “Πράσινος χρυσός κανόνας”, με βάση τον οποίο, όταν υπολογίζεται η δημοσιονομική βιωσιμότητα θα μπορούν να εξαιρούνται από τη βάση υπολογισμού δημόσιου ελλείμματος και χρέους οι δημόσιες επενδύσεις που προορίζονται για την επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας. 

(γ) Αίτημα εξαίρεσης των αμυντικών δαπανών από τον υπολογισμό του ελλείμματος, όπως προαναφέρθηκε.

(δ) Εξαίρεση -σε μονιμότερη βάση- από τον υπολογισμό του ελλείμματος των έκτακτων δαπανών για την αντιμετώπιση των συνεπειών των μεταναστευτικών ροών.

3) Πρόβλεψη μιας Μόνιμης Κεντρικής Δημοσιονομικής Ικανότητας

Στην Ε.Ε. χρειαζόμαστε κοινά δημοσιονομικά εργαλεία σταθεροποίησης, με σκοπό τη θωράκισή της απέναντι στις εκάστοτε συμμετρικές και ασύμμετρες κρίσεις. Τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, αν και διασφαλίζουν τον “φθηνό” δανεισμό των κρατών-μελών σε περιόδους εκτάκτων κρίσεων, δεν είναι σε θέση πάντοτε να αμβλύνουν τις μεταξύ τους μακροοικονομικές ανισορροπίες. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως και το πρόγραμμα SURE, είναι προσωρινά. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητη η πρόβλεψη μιας μόνιμης κεντρικής δημοσιονομικής ικανότητας της Ευρωζώνης, η οποία θα είναι μακροοικονομικά σημαντική και θα μπορεί να επεμβαίνει εγκαίρως, σταθεροποιώντας τις οικονομίες απέναντι στα μεγάλα οικονομικά σοκ, ενισχύοντας, παράλληλα, την οικονομική τους σύγκλιση. Η λειτουργία της μπορεί να προβλεφθεί εντός του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) και η χρηματοδότησή της να εξασφαλίζεται μέσω γνήσιων ίδιων πόρων και έκδοσης κοινού χρέους.»

Σημειώνεται, τέλος, ότι ο Π. Κουκουλόπουλος έλαβε μέρος και στη συνάντηση που διοργανώθηκε από την πολιτική ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S & D) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στη Γερουσία της Ισπανίας, πριν την έναρξη εργασιών της Διακοινοβουλευτικής Διάσκεψης.