Τα θεμέλιά μου στα βουνά
και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους
και πάνω τους η μνήμη καίει
άκαυτη βάτος.Μνήμη του λαού μου σε λένε Πίνδο και σε λένε Άθω.

Με τους στίχους του Ελύτη στο νου μας, ξεκινάμε το οδοιπορικό στις διαβάσεις της βόρειας Πίνδου. Δεν είμαι απλά περαστική, ένα κομμάτι μου ανήκει εδώ. Τα μαστοροχώρια φωλιασμένα στις πτυχές των άγριων βουνών, οι έρημοι χωματόδρομοι που κατηφορίζουν στον Αλιάκμονα, στον Αώο και στον Βενέτικο,  η πρωινή καταχνιά που στεφανώνει τις κορφές των βουνών, τα πέτρινα γεφύρια που περνούσαν οι πρόγονοί μου κυρατζήδες, όλα αυτά με φωνάζουν, με καλούν να αναθεωρήσω την έννοια του χρόνου, να κοιτάξω πίσω στο παρελθόν μου, να ψηλαφήσω τις ρίζες μου. Όχι, δεν είμαι απλά περαστική.

Κείμενο-Φωτογραφία Λία Μάγειρα

Οδοιπορικό στη Βόρεια Πίνδo
Δεσκάτη, η Πύλη της Δυτικής Μακεδονίας.”Μη περπατήσεις τούτα τα βουνά. Η μάνα λέει δεν κάνει να πατάμε πεθαμένους…”
(Πλατεία Δημαρχείου Δεσκάτης)Στα 860 μ. υψόμετρο, στη νότια πλευρά των Καμβουνίων ορέων, η κωμόπολη έχει πληρώσει βαρύ φόρο αίματος στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες. Ιδρύθηκε από βλαχόφωνους και το όνομά της προέρχεται από τη λέξη «ντισικάτα» η οποία σημαίνει «σχισμένη χώρα».

Στο σταυροδρόμι τεσσάρων νομών (Γρεβενών, Κοζάνης, Λάρισας, Τρικάλων), η Δεσκάτη είναι η πρώτη στάση στο ταξίδι μας. Ένα ταξίδι στη γη της Δυτικής Μακεδονίας, με την πολυκύμαντη ιστορία, σε αυτή την κιβωτό πολιτισμού, σε αυτή τη φύση την ήσυχη και καθαρή. Κυρίως όμως, ένα ταξίδι στους ανθρώπους.Βλαχούλα εροβόλησε από ψηλή ραχούλα,που ‘χει τη ρόκα στο ζωνάρι, τ’ αδράχτι γεμισμένο.

Κι ο βλάχος την αγνάντεψε από μια ψηλή ραχούλα.
-Καλημέρα σου, βλάχο μου -Καλώς τη βλαχοπούλα.
-Βλάχα, από πούθε έρχεσαι και πούθε κατεβαίνεις.
-Εγώ από το σπίτι μ’ έρχομαι στα πρόβατα πηγαίνω.
Πάω ψωμί για τα σκυλιά, τσαρούχια το τσομπάνο.
-Βλάχα, για δώσ’ μου φίλημα, για δώσ’ μου μαύρα μάτια.
-Το πώς να δώσω φίλημα, να δώσω μαύρα μάτια;
Εγώ έχω άντρα δήμαρχο, τον πρώτο τσιφλικάρη,
πόχει τσιφλίκι στα Τρίκαλα, στη Λάρσα μαγαζιάρης.
Εκεί ψωνίζν οι όμορφες και όλες οι μαυρομάτες
(Δημοτικό τραγούδι της Δεσκάτης)

Στη Φωτογραφία ο Θεοδόσης Διαμάντης, ράφτης στη Δεσκάτη τα τελευταία εξηνταπέντε χρόνια.
Κείμενο-Φωτογραφία Λία Μάγειρα