Σημαντικές αλλαγές με στόχο τη μείωση των τροχαίων δυστυχημάτων εισάγει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός Σεπτεμβρίου.

Νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας: Πότε έρχονται οι αλλαγές – Τι προβλέπει
Σε συνέντευξη που παραχώρησε το πρωί της Πέμπτης στην ΕΡΤ, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στις αλλαγές που έρχονται στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυστηροποιούνται οι ποινές για κράνος και παραβίαση ερυθρού σηματοδότη. Παράλληλα, επιβεβαίωσε πως θα μπουν 1.000 κάμερες σε κομβικά σημεία της Αττικής, σημειώνοντας πως τα σχετικά σημεία έχουν ήδη επιλεγεί.

Μάλιστα, σημείωσε πως «εγώ ο ίδιος έκανα παρατήρηση την περασμένη εβδομάδα σε οδηγό λεωφορείου, ο οποίος ενώ οδηγούσε έκανε Live μετάδοση από το κινητό του σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης», τονίζοντας πως παρόμοια περιστατικά πρέπει να αποφευχθούν στο μέλλον

Στα όσα ισχύουν για τα όρια ταχύτητας, τα δίκυκλα, τις κλήσεις, αλλά και τα πρόστιμα που πλέον θα προβλέπονται για τους πεζούς, αναφέρθηκε ο παρουσιαστής της εκπομπής «TRACTION» Κώστας Στεφανής, μιλώντας το απόγευμα της Πέμπτης στην ΕΡΤ.

«Οτιδήποτε μπαίνει που απαγορεύει πράγματα που απασχολούν τον οδηγό κατά την οδήγηση, ορθώς μπαίνει στον ΚΟΚ (…) Θέλει συμμετοχή από όλους και αυτό που βλέπω με έκπληξη είναι ότι δεν προβλέπεται τιμωρία και ποινή για οδηγούς οι οποίοι κοιμούνται -στην κυριολεξία- στη δεξιά λωρίδα της εθνικής οδού (…) Όσο επικίνδυνο είναι κάποιος να τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα στην εθνική οδό, τόσο επικίνδυνος και αυτός πάει με 60 – 70 χιλιόμετρα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, μέσω του νέου ΚΟΚ προωθείται η μείωση του ορίου ταχύτητας στους αστικούς δρόμους στα 30 χλμ./ώρα, διευκολύνοντας με τον τρόπο αυτό την κυκλοφορία οχημάτων μικροκινητικότητας, όπως τα ηλεκτρικά πατίνια και τα ποδήλατα. Ακόμη, προβλέπονται αυστηρότερες ποινές για παραβάσεις όπως η υπέρβαση ορίων ταχύτητας, η μη χρήση κράνους (συμπεριλαμβανομένων των χρηστών μικροκινητικότητας), η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, καθώς και η αντικανονική προσπέραση.

Αναφορικά με τους νέους κανόνες κυκλοφορίας που αναμένεται να εισαχθούν μέσω του νέου ΚΟΚ, είναι ενδεικτικό ότι θα επιτρέπεται η διήθηση των δίτροχων οχημάτων ανάμεσα στα αυτοκίνητα κατά την κίνηση και θα δίνεται προτεραιότητα στους δίτροχους να βγαίνουν μπροστά στο φανάρι. Επιπλέον, ο νέος ΚΟΚ ρυθμίζει την κυκλοφορία στους δρόμους με διαφορετικό τρόπο από ό,τι στο παρελθόν, προκειμένου να βελτιώσει την ασφάλεια και τη ροή της κυκλοφορίας.

Αλλαγές για τα δίκυκλα
Ο νέος ΚΟΚ δίνει μεγάλο βάρος στα δίκυκλα, τα οποία έχουν χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και αποφορτίζουν τον κυκλοφοριακό φόρτο, αλλά και επειδή πρωταγωνιστούν στα τροχαία. Έτσι, θεσπίζεται νέα προτεραιότητα στα φανάρια, καθώς επιτρέπεται στα δίκυκλα να περνούν μπροστά από τα αυτοκίνητα για να περιμένουν το πράσινο (για λόγους ασφαλείας, αλλά και διευκόλυνσης της κίνησης), ενώ επιτρέπεται υπό όρους η διήθηση.
Ως προς τους ελιγμούς δίκυκλων ανάμεσα σε σταματημένα αυτοκίνητα, προβλέπεται πλέον να είναι νόμιμοι ανάμεσα σε σταματημένα αυτοκίνητα, αλλά με όριο ταχύτητας τα 25 χλμ./ώρα.

Αλλαγές προωθούνται και στη στάθμευση μοτοσικλετών, οι οποίες πρέπει πλέον να σταθμεύουν κάθετα στο οδόστρωμα για εξοικονόμηση θέσεων στάθμευσης για αυτοκίνητα και όχι παράλληλα, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.

Ακόμη, η μη χρήση κράνους συνεπάγεται αυστηρότερες ποινές, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου αφαίρεσης της άδειας οδήγησης έως και 5 χρόνια σε περίπτωση υποτροπής.

Οι παραπάνω αλλαγές ισχύουν για όλα τα δίκυκλα, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών πατινιών και των ποδηλάτων, καθώς οι νέοι κανονισμοί στοχεύουν στη βελτίωση της ασφάλειας και της συμμόρφωσης με τους κανόνες κυκλοφορίας για όλους τους χρήστες του δρόμου.

Αλλαγές στα όρια ταχύτητας
Με το νέο ΚΟΚ αλλαγές εισάγονται και στα όρια ταχύτητας στον αστικό ιστό με μείωσή τους από τα 50 στα 30 χλμ./ώρα και στα 20 χλμ./ώρα έξω από σχολεία.

Προβλέπονται, επίσης, αυστηρότερες ποινές για υποτροπές και συγκεκριμένα:

Αφαίρεση άδειας οδήγησης έως και 5 χρόνια
25 πόντους στο σύστημα βαθμολόγησης
Ποινές φυλάκισης έως και 5 χρόνια
Πρόστιμα έως και 10.000 ευρώ
Οι προβλεπόμενες ποινές θα επιβάλλονται στον οδηγό, όχι στο όχημα, ενώ σε περιπτώσεις κατά τις οποίες ο παραβάτης δεν είναι σαφής (π.χ. σε κλήσεις από κάμερες), η ποινή θα επιβάλλεται στον ιδιοκτήτη του οχήματος.

Οι αλλαγές αυτές αποσκοπούν στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και της συμμόρφωσης με τους κανόνες κυκλοφορίας.

Οι κατηγορίες παραβάσεων θα είναι:

Ε1: Οι παραβάσεις, χαμηλής επικινδυνότητας, για τις οποίες θα προβλέπεται πρόστιμο 30 ευρώ και αφαίρεση της άδειας οδήγησης έως και 10 ημέρες. Τέτοιες παραβάσεις μπορούν να είναι τυπικές, όπως η έλλειψη των εγγράφων που υποχρεούται να φέρει μαζί του ο οδηγός, ή η αντικανονική στάθμευση.
Ε2: Οι παραβάσεις μεσαίας επικινδυνότητας, για τις οποίες το πρόστιμο θα ανέρχεται σε 150 ευρώ, και θα αφαιρείται η άδεια οδήγησης για 20 ημέρες.
Ε3: Στις υψηλής επικινδυνότητας παραβάσεις και την αντικοινωνική οδήγηση, οι ποινές θα είναι αυστηρότατες. Σύμφωνα με το Αρθρο 290Α παρ.1 του Ποινικού Κώδικα όπως τροποποιήθηκε με τον Νόμο 5090/2024, η παραβίαση ερυθρού σηματοδότη, η επικίνδυνη οδήγηση, η υπερβολική ταχύτητα, η κίνηση στη ΛΕΑ και η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ θα τιμωρούνται ποινικά, με τις ποινές να είναι ιδιαίτερα αυστηρές, έχοντας κακουργηματικό χαρακτήρα. Πρόκειται για παραβάσεις όπως η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, η παραβίαση του STOP και του ερυθρού σηματοδότη, «των παραβάσεων που συνδέονται με την επίδειξη ικανότητας, εντυπωσιασμού, ανταγωνισμού ή την τέλεση αυτοσχέδιων αγώνων, καθώς και των παραβάσεων των διατάξεων με τις οποίες ορίζεται ο τρόπος προσπέρασης οχημάτων».
Σε αυτές, εάν ο οδηγός υποτροπιάσει, οι ποινές θα πολλαπλασιάζονται, ενώ εάν υποτροπιάσει για τρίτη φορά σε διάστημα πέντε ετών, τότε η άδεια οδήγησης αφαιρείται για πέντε έτη και ο παραβάτης υποχρεούται σε εκπαίδευση και εξέταση για την επαναχορήγησή της.

Στις αντικοινωνικές παραβάσεις για τις οποίες θα προβλέπονται οι πολύ αυστηρές ποινές, προστίθενται και η κίνηση στη ΛΕΑ, αλλά και η στάθμευση σε θέση ΑΜΕΑ ή σε ράμπα ΑΜΕΑ. Για τις παραβάσεις αυτές υπάρχει πρόβλεψη στον Ποινικό Κώδικα για ποινές κακουργηματικού χαρακτήρα. Προβλέπεται, λοιπόν, φυλάκιση έως 3 έτη αν προκύπτει κίνδυνος σε ξένα πράγματα, φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους αν προκύπτει κίνδυνος για άνθρωπο, κάθειρξη έως 10 έτη για βαριά σωματική βλάβη ή σημαντική βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις, κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών για θάνατο ανθρώπου. Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.

Τέλος στις διαμεσολαβήσεις για τη διαγραφή κλήσεων
Με τον νέο ΚΟΚ μπαίνει τέλος στις διαμεσολαβήσεις για τη διαγραφή κλήσεων. Χάρη στην τεχνολογία, τα αρμόδια υπουργεία Μεταφορών και Προστασίας του Πολίτη ενοποιούν τα μητρώα καταγραφής ποινών του ΚΟΚ. Οι κλήσεις θα καταχωρούνται απευθείας σε μια νέα διαδικτυακή πλατφόρμα.

Ο παραβάτης θα ενημερώνεται άμεσα μέσω SMS στο κινητό του, ακόμα και αν δεν είναι παρών. Αυτό θα αποτρέψει τρίτους από το να μεσολαβήσουν για τη διαγραφή της κλήσης. Επιπλέον, οι αστυνομικοί της Τροχαίας θα διαθέτουν ειδικές συσκευές για την καταχώρηση των παραβάσεων και των πόντων ποινής στο σύστημα σε πραγματικό χρόνο.

Με αυτόν τον τρόπο, η παράβαση θα καταχωρείται τη στιγμή που βεβαιώνεται. Οι παραβάτες θα έχουν 7-10 ημέρες για να υποβάλουν ενστάσεις. Εάν οι ενστάσεις γίνουν δεκτές, οι παραβάσεις και τα πρόστιμα θα διαγραφούν. Διαφορετικά, το πρόστιμο θα αναρτηθεί στον λογαριασμό TAXISnet του παραβάτη. Εάν δεν εξοφληθεί εγκαίρως, θα αποτελεί βεβαιωμένη οφειλή προς το Δημόσιο.

Επιπλέον, οι οδηγοί που θα τους αφαιρεθεί το δίπλωμα δεν θα μπορούν να το ανακτήσουν χωρίς να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν την οφειλή τους.

Πόσιμα και φαγώσιμα κατά την οδήγηση
Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) απαγορεύει την κατανάλωση φαγητού και ποτού κατά την οδήγηση, καθώς τα χέρια και τα πόδια του οδηγού πρέπει να είναι ελεύθερα για ασφαλή οδήγηση. Αυτό σημαίνει ότι απαγορεύεται το φαγητό, το ποτό και το κάπνισμα κατά την οδήγηση, καθώς και η οδήγηση με σαγιονάρες.

Ωστόσο, επιτρέπεται η χρήση συσκευών Bluetooth για συνομιλίες στο κινητό τηλέφωνο, καθώς δεν εμποδίζουν τα χέρια. Ο ΚΟΚ προβλέπει επίσης ότι οι οδηγοί πρέπει να έχουν στο όχημά τους νερό και ξηρά τροφή για περιπτώσεις αποκλεισμού.

Ποινές για πεζούς
Ο νέος ΚΟΚ αναμένεται να προβλέπει επίσης ποινές για πεζούς, όπως πρόστιμο για διασταύρωση της διάβασης πολύ αργά ή παραμονή στη διάβαση ή στο οδόστρωμα, εμποδίζοντας την κυκλοφορία, πρόστιμο για επιβάτες αυτοκινήτων που ανοίγουν τις πόρτες χωρίς προσοχή, θέτοντας σε κίνδυνο τους άλλους, καθώς και διοικητική ποινή για «μούντζα» από οδηγό σε άλλο οδηγό ή πεζό.