Μόνο κάρτες και συναλλαγές μέσω τραπεζών δέχεται πλέον η εφορία! Τυπικά παραμένει και το όριο των 500 ευρώ για συναλλαγές με μετρητά, αλλά για τους παραβάτες θα προβλέπονται τσουχτερά πρόστιμα μέχρι και στο διπλάσιο της συναλλαγής! Για όσους δε σκέφτονται να «σπρώξουν» μετρητά σε ακίνητα, καλά θα κάνουν το ξανασκεφτούν, καθώς τα πρόστιμα θα ξεκινούν από 10.000 ευρώ και θα φτάσουν τις 500.000 ευρώ.

Πέραν από τον περιορισμό στη χρήση των μετρητών, το νομοσχέδιο κατά της φοροδιαφυγής μεγαλώνει το «οπλοστάσιο» της εφορίας με νέου τύπου ελέγχους. Οι εφοριακοί θα έχουν κάμερες μαζί τους όταν «ερευνούν» τα βιβλία, τις ταμειακές και το «mydata» των φορολογουμένων, ενώ θα ενεργοποιούνται ευκολότερα και οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου για να μπορεί η εφορία να προσδιορίζει… άμεσα, το πραγματικό εισόδημα, σε περίπτωση φοροδιαφυγής.

Και μέσα σε όλα αυτά, έρχονται και αυξημένες υποχρεώσεις σε όσους μισθώνουν ακίνητα μέσω AirBnB. Το νομοσχέδιο για τη φοροδιαφυγή περιλαμβάνει πολλά μέτρα με αρκετά «ψιλά γράμματα».

Τσουχτερή ποινή για συναλλαγές με μετρητά: Οι αγορές με μετρητά άνω των 500 ευρώ θα τιμωρούνται με ακόμα πιο αυστηρά πρόστιμα. Σήμερα, το πρόστιμο για αγορές αξίας πάνω από 500 ευρώ με μετρητά είναι 100 ευρώ, αλλά με το νομοσχέδιο αλλάζει. Θα είναι διπλάσιο της αξίας της χρηματικής συναλλαγής που «συλλαμβάνεται», κάτι που σίγουρα δεν ευνοεί πληρωμές με «ζεστό» και ίσως «μαύρο» χρήμα!

Πρόστιμα από 10.000 ευρώ για αγορές ακινήτων με μετρητά: «Τσουχτερά» πρόστιμα περιμένουν όσους αγοράζουν ακίνητα με μετρητά (για οποιοδήποτε μέρος του τιμήματος). Από το 2024 το τίμημα για αγοραπωλησίες ακινήτων θα καταβάλλεται αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Το συμβόλαιο που καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά θα είναι άκυρο και θα απαγορεύεται η μεταγραφή του. Οι παραβάτες θα τιμωρούνται με πρόστιμο ίσο με το 10% του τιμήματος που καταβλήθηκε με μετρητά, κατ’ ελάχιστο 10.000 και μέχρι 500.000 ευρώ, για κάθε παράβαση.

Τέρμα τα επιδόματα… στο χέρι: Η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) θα γίνεται μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει τη διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.

Υποχρεωτικά ηλεκτρονικές συναλλαγές για προϊόντα με φόρο κατανάλωσης: Όλες οι συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων για προϊόντα που υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης, φόρο κατανάλωσης και τέλος ταξινόμησης, γίνονται υποχρεωτικά και ανεξαρτήτως ποσού, με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής. Η ρύθμιση περιλαμβάνει τόσο το εγχώριο, όσο και το διεθνές εμπόριο (εισαγωγές – εξαγωγές) με χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες. Δεν αφορά στις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και ιδιωτών ή μεταξύ ιδιωτών.

Στο 3ο AirbnB η εφορία θα ζήτα «βιβλία MyData» και… ΦΠΑ

Για δύο ακίνητα που διατίθενται σε πλατφόρμα βραχυχρόνιας μίσθωσης, δεν αλλάζει τίποτα. Για να μπορέσει όμως ο ιδιοκτήτης να πάρει αριθμό για το 3ο, θα πρέπει πρώτα να γίνει επιχειρηματίας. Δηλαδή να ανοίξει βιβλία στο MyData για τα ακίνητα που μισθώνει και να πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές και ΦΠΑ.

Ειδικότερα, με τις ρυθμίσεις που εισάγονται, από 1.1.2024:

• Τέλος διαμονής παρεπιδημούντων: Επεκτείνεται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων, που είναι 0,5 % επί των εσόδων, υπέρ της τοπικής αυτοδιοίκησης. Το τέλος  παρεπιδημούντων εισπράττεται μέσω ειδικής πλατφόρμας, από όλους όσοι δραστηριοποιούνται στον κλάδο, ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων.
• Ιδιοκτήτες με 3 ακίνητα: Τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας (με ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο).
• Τέλος ανθεκτικότητας: Καταργείται ο φόρος διαμονής ο οποίος επιβάλλεται σήμερα σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια και αντικαθίσταται από το «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση» το οποίο θα επιβαρύνει επιπλέον και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις με 1,5 ευρώ την ημέρα. To τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση επιβάλλεται σε όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, δηλαδή και στις περιπτώσεις που ο εκμισθωτής διαθέτει ένα ή δύο ακίνητα.
• Πρόστιμα ίσα με το μισό του τζίρου: Αυστηροποιούνται τα πρόστιμα για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης. Το νέο πρόστιμο ορίζεται, ανά φορολογικό έτος, στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο 5.000 ευρώ. Σήμερα το πρόστιμο που επιβάλλεται σε περίπτωση μη εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης είναι οριζόντιο, ανέρχεται σε 5.000 ευρώ και επιβάλλεται στον διαχειριστή, είτε είναι κύριος ή επικαρπωτής ή τρίτος.
• Όριο 60 ημερών ανά ενοικίαση: Τίθεται όριο 60 ημερών στη διάρκεια της μίσθωσης, προκειμένου να λογίζεται ως βραχυχρόνια. Διευκρινίζεται ότι το όριο των 60 ημερών δεν αφορά τη διάρκεια των μισθώσεων μέσα στον χρόνο (ρύθμιση που είχε συζητηθεί παλαιότερα), αλλά τη διάρκεια κάθε μίσθωσης ξεχωριστά. Έτσι, θα επιτρέπεται για παράδειγμα η μίσθωση ενός ακινήτου για 100 ή 150 ημέρες μέσα στη χρονιά, με την προϋπόθεση ότι κάθε μίσθωση ξεχωριστά δεν υπερβαίνει τις 60 ημέρες. Ο νέος ορισμός της βραχυχρόνιας μίσθωσης διαμορφώνεται ως εξής: «Ως βραχυχρόνια μίσθωση ορίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση ακινήτου για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των 60 ημερών, και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων».
• Πολυκατοικίες: Στην περίπτωση που διατίθεται προς βραχυχρόνια μίσθωση το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας ή συγκροτήματος κατοικιών, θα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα και θα πρέπει να διαθέτει την αντίστοιχη αδειοδότηση.

Κάμερες στους ελέγχους της εφορίας

Οι φορολογικοί έλεγχοι (εντός ή εκτός των επαγγελματικών εγκαταστάσεων των φορολογουμένων) θα μπορούν να καταγράφονται για λόγους διαφάνειας με κάμερες, ύστερα από προηγούμενη ενημέρωση των φορολογουμένων. Το οπτικοακουστικό υλικό θα φυλάσσεται για έξι μήνες και μετά θα καταστρέφεται.

Ομοίως, μπορούν να καταγράφονται οι προγραμματισμένες συναντήσεις των ελεγκτών με τους φορολογούμενους στα γραφεία της ΑΑΔΕ. Στην περίπτωση αυτήν, το υλικό θα διατηρείται για πέντε χρόνια. Στο νομοσχέδιο προβλέπεται δυνατότητα εγκατάστασης και χρήσης καμερών κατά τη διενέργεια των τελωνειακών ελέγχων.

Επίσης, διευρύνονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες το εισόδημα των επιχειρήσεων μπορεί να προσδιορίζεται με έμμεσες μεθόδους ελέγχου. Συγκεκριμένα στις ήδη υπάρχουσες περιπτώσεις που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, με έμμεσες τεχνικές θα προσδιορίζεται το εισόδημα:

• Όταν δηλώνεται ζημία σε τουλάχιστον τρία συνεχόμενα έτη και δεν προκύπτει ο τρόπος χρηματοδότησης της επιχείρησης, με τον οποίο καλύπτονται οι υποχρεώσεις της
• Όταν υπάρχει σημαντική αναντιστοιχία μεταξύ αγορών, πωλήσεων και αποθεμάτων
• Όταν ο συντελεστής μικτού κέρδους που προκύπτει από τα δηλούμενα αποτελέσματα είναι διαφορετικός από αυτόν που προκύπτει βάσει των παραστατικών αγορών και πωλήσεων
• Όταν η επιχείρηση δεν προσκομίζει στοιχεία που ζητά η φορολογική διοίκηση, ύστερα από δύο προσκλήσεις.