Ο κοροναϊός είναι μία από τις προκλήσεις υγείας που έχει να αντιμετωπίσει για ακόμα μία χρονιά ο πλανήτης όπως προειδοποίησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), σε μήνυμα σχετικά με τις παγκόσμιες απειλές για την υγεία το 2024, καθώς ο αριθμός των ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου που κάνουν το εμβόλιο COVID-19 σε παγκόσμιο επίπεδο είναι «απαράδεκτος».

Από την εμφάνιση της νέας μετάλλαξης του κοροναϊού JN.1, τις ανησυχίες για την ευλογιά των πιθήκων στην κεντρική Αφρική, έως την εξάπλωση των ασθενειών που μεταφέρονται από κουνούπια σε άλλες χώρες χάρη στην κλιματική αλλαγή, η υγεία φαίνεται ότι θα βρεθεί και πάλι στο επίκεντρο.

Το Sky News μίλησε με τη Δρ. Μαρία βαν Κερκάβε, εμπειρογνώμονα σε θέματα μολυσματικών ασθενειών, η οποία ηγείται του Τμήματος Ετοιμότητας και Πρόληψης Επιδημιών και Πανδημιών του ΠΟΥ.

«Δεν καταλαβαίνω γιατί αποτελεί έκπληξη», είπε όταν ρωτήθηκε για την αύξηση των κρουσμάτων COVID-19. «Σίγουρα δεν έχουμε δει ακόμη εποχικότητα με τον COVID. Αλλά για όλες τις άλλες αναπνευστικές ασθένειες βλέπουμε αύξηση τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες στις εύκρατες περιοχές. Επομένως, δεν θα πρέπει να θεωρείται έκπληξη», προσέθεσε.

Ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής και στις ασθένειες ήδη φαίνεται

Αυτός είναι ο λόγος σύμφωνα με την ίδια για τον οποίο οι εκστρατείες εμβολιασμού για ασθένειες όπως η γρίπη και ο COVID-19, ξεκινούν νωρίς στοχεύοντας στους πιο ευάλωτους. «Αλλά η εμβολιαστική κάλυψη σε όλες τις χώρες των ομάδων κινδύνου είναι απαράδεκτη… Για μένα, αυτό είναι η μεγαλύτερη απογοήτευση… Ο κοροναϊός έχει λύσεις, η γρίπη έχει λύσεις, που μπορούν να αποτρέψουν σοβαρές ασθένειες και θανάτους. Γιατί δεν τις χρησιμοποιούμε;», συμπλήρωσε.

Κλιματική αλλαγή και εξάπλωση του δάγκειου πυρετού

Όμως δεν είναι μόνο ο κοροναϊός που θα μπορούσε να βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος κατά το επόμενο έτος. Καθώς οι παγκόσμιοι ηγέτες συγκεντρώθηκαν στο Ντουμπάι για να συζητήσουν την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής νωρίτερα αυτόν το μήνα, η υπερθέρμανση του πλανήτη είχε ήδη αντίκτυπο στην εξάπλωση των μολυσματικών ασθενειών, λέει η Μαρία βαν Κερκάβε.

Ο δάγκειος πυρετός, ένας ιός που μεταδίδεται στον άνθρωπο από τα κουνούπια, είναι ένα καλό παράδειγμα. «Καταδεικνύει πραγματικά τις προκλήσεις, επειδή έχουμε τα κουνούπια να πηγαίνουν βορειότερα και νοτιότερα», υποστηρίζει. «Χώρες όπως η Ιταλία βλέπουν μετάδοση δάγκειου πυρετού εντός των συνόρων τους που δεν είχαν βιώσει ποτέ πριν».

Πιστεύεται ότι τα κουνούπια που μεταφέρουν τον δάγκειο πυρετό θα μπορούσαν να είναι κοινά στην Αγγλία μέχρι τη δεκαετία του 2040. Όπως λέει ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής ήδη φαίνεται από τώρα.

«Αυτός δεν είναι ένας θεωρητικός κίνδυνος για το μέλλον. Συμβαίνει τώρα και πρέπει να αντιμετωπιστεί τώρα», υπογραμμίζει η εμπειρογνώμονας.

Επιδημία της ευλογιάς των πιθήκων

Η επικεφαλής του Τμήματος Ετοιμότητας και Πρόληψης Επιδημιών και Πανδημιών του ΠΟΥ, επεσήμανε επίσης ένα ξέσπασμα του ιού της ευλογιάς των πιθήκων στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, στην κεντρική Αφρική.

«Έχουμε ένα τεράστιο ξέσπασμα το οποίο μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή», είπε. «Αυτός μπορεί να μεταδοθεί αρκετά αποτελεσματικά μεταξύ των ανθρώπων», προσέθεσε.

Η ευλογιά των πιθήκων είναι μια ασθένεια που προκαλείται από τη μόλυνση με τον ιό mpox. Υπάρχουν δύο τύποι του ιού mpox: Clade I και Clade II.

Ο Clade Ι έχει υψηλότερη θνησιμότητα, με ποσοστό θνησιμότητας περίπου 10%. Ο Clade ΙΙ είναι γενικά ηπιότερος και αυτός ο τύπος κυκλοφορεί στην Ευρώπη, δήλωσε η Δρ. Μαρία βαν Κερκάβε. «Ανησυχούμε λοιπόν για την εξάπλωση του Clade I σε άλλες χώρες, και υπάρχει πολύ λίγη προσοχή στη mpox αυτή τη στιγμή», εξηγεί.

Η ίδια δήλωσε ότι αυτού του είδους τα πράγματα δεν χρειάζεται να βρίσκονται καθημερινά στις ειδήσεις, αρκεί οι ίδιες οι κυβερνήσεις να μην χάνουν την προσοχή τους στις απειλές των που προκύπτουν από μολυσματικές ασθένειες.

Μολυσματικές ασθένειες σε εμπόλεμες ζώνες

Ο κόσμος εισέρχεται στο 2024 με δύο συγκρούσεις  σε εξέλιξη, δηλαδή τον πόλεμο ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία και αυτόν ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, να κυριαρχούν στο προσκήνιο, καθώς και με πλήθος άλλων πολέμων παγκοσμίως που δεν έχουν αναφερθεί επαρκώς.

Για τους επαγγελματίες της ιατρικής, οι απελπιστικές συνθήκες στις εμπόλεμες ζώνες και η καταστροφή των σπιτιών των ανθρώπων αυξάνουν τον κίνδυνο εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών.

«Αυτό το κάνει πολύ πιο δύσκολο», λέει η επικεφαλής του Τμήματος Ετοιμότητας και Πρόληψης Επιδημιών και Πανδημιών του ΠΟΥ. «Εκτός από τις μολυσματικές απειλές που αντιμετωπίζουν, οι άνθρωποι πεινάνε, υποσιτίζονται, δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό και συστήματα αποβλήτων και κρυώνουν. Οι άνθρωποι που φοβούνται και απειλούνται θα υποφέρουν περισσότερο όταν υπάρχουν μολυσματικές ασθένειες».