Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που συνέλεξε κι επεξεργάστηκε η Eurostat, αναφορικά με το πώς επηρεάστηκαν από την πανδημία, η κατανάλωση και η αποταμίευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στο τέταρτο τρίμηνο του 2020, δηλαδή ενώ το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού σάρωνε την Ευρώπη, η αποταμίευση των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 6,6%, σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2019. Φυσικά δεν… έβρεξε λεφτά. Η βασική αιτία αυτής της εικόνας ήταν η πτώση της κατανάλωσης κατά 7% είτε επειδή τα νοικοκυριά δεν μπορούσαν να καταναλώσουν λόγω των περιορισμών στη λειτουργία της αγοράς είτε λόγω αβεβαιότητας για την εισοδηματική τους κατάσταση.

Τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξησης των αποταμιεύσεων καταγράφηκαν στη Σλοβενία (+20,8%), στην Ιρλανδία (+12,8%), στο Βέλγιο (+11,3%), στην Αυστρία (+10,9%), ενώ την πεντάδα συμπληρώνει η Ελλάδα με ποσοστό αύξησης 10,4%. Η μοναδική χώρα, όπου καταγράφηκε μείωση των καταθέσεων είναι η Δανία.

Η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος είναι η πτώση της κατανάλωσης και δεν είναι τυχαίο ότι η Σλοβενία βίωσε τη μεγαλύτερη (-15,4%). Στην Ελλάδα, όπως προκύπτει από το Πρόγραμμα Σταθερότητας, η ιδιωτική κατανάλωση υποχώρησε την περασμένη χρονιά κατά 5,2%, ωστόσο ο συνδυασμός της άρσης των περιορισμών με τις συσσωρευμένες καταθέσεις, εκτιμάται ή μάλλον προσδοκάται ότι θα προκαλέσει αύξηση της κατανάλωσης κατά 2,6% φέτος και 2,9% το 2022.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, τον περσινό Φεβρουάριο, όταν δηλαδή η Ελλάδα μπήκε στο τούνελ της νέας κρίσης, οι καταθέσεις επιχειρήσεων- νοικοκυριών ανέρχονταν σε 142,2 δισ ευρώ. Λίγο πριν από το δεύτερο lockdown, οι καταθέσεις είχαν φτάσει στα 155,6 δισ ευρώ και στο τέλος του Μαρτίου του 2021, δηλαδή ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, είχαν σκαρφαλώσει στα 164,7 δισ ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι 22,5 δισ ευρώ αναβαλλόμενης κατανάλωσης- σύμφωνα τουλάχιστον με τις προσδοκίες του οικονομικού επιτελείου- μπορούν να προκαλέσουν ένα θετικό σοκ από το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Σύμφωνα με το δείκτη οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες ενισχύθηκαν σημαντικά τον Απρίλιο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -21,0 (από -27,9) μονάδες. Το 39% (από 42%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 6% (από 9%) προβλέπει μικρή βελτίωση.

Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) ενισχύθηκε, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -40,8 (από – 45,3) μονάδες. Το 54% των καταναλωτών (από 56%) προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ εκ νέου το 5% αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -11,7 μονάδες στην ΕΕ και στις -12,8 μονάδες στην Ευρωζώνη.