Η 5η Σεπτεμβρίου είναι η 248η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο (249η σε δίσεκτα έτη). Υπολείπονται 117 ημέρες.

• 🌅  Ανατολή ήλιου: 06:58 – Δύση ήλιου: 19:49
• 🌓  Σελήνη 9.1 ημερών
• ✴️ Διάρκεια ημέρας: 12 ώρες 51 λεπτά

Γεγονότα

• 1590 – Ο στρατός του Αλέξανδρου Φαρνέζε αναγκάζει τον Ερρίκο Δ΄ της Γαλλίας να άρει την πολιορκία του Παρισιού.
• 1661 – Ο Νικολά Φουκέ, υπουργός Οικονομικών του Λουδοβίκου ΙΔ΄ της Γαλλίας, συλλαμβάνεται στη Νάντη από τον Ντ’ Αρτανιάν, αρχηγό των σωματοφυλάκων του βασιλιά.
• 1666 – Κατασβήνεται η μεγάλη πυρκαγιά του Λονδίνου: Δέκα χιλιάδες κτίρια, συμπεριλαμβανομένου και του Καθεδρικού ναού του Αγίου Παύλου, καταστράφηκαν, αλλά μόνο έξι άνθρωποι είναι γνωστό ότι έχουν χάσει τη ζωή τους.
• 1697 – Εννεαετής Πόλεμος: Ένα γαλλικό πολεμικό πλοίο νικά μια αγγλική μοίρα στη ναυμαχία του κόλπου Χάντσον.
• 1698 – Σε μία προσπάθεια δυτικοποίησης της αριστοκρατίας του, ο τσάρος Πέτρος Α΄ της Ρωσίας επιβάλλει φόρο στις γενειάδες για όλους τους άνδρες εκτός από τους κληρικούς και τους αγρότες.
• 1725 – Ο Λουδοβίκος ΙΕ΄ της Γαλλίας παντρεύεται τη Μαρία Λεστσίνσκα.
• 1774 – Συνέρχεται στη Φιλαδέλφεια (Πενσυλβάνια) το πρώτο Ηπειρωτικό Κογκρέσο.
• 1781 – Αμερικανική Επανάσταση: Το βρετανικό ναυτικό απωθείται από το γαλλικό ναυτικό κατά τη ναυμαχία του Τσέσαπικ, συμβάλλοντας στην παράδοση των Βρετανών στο Γιόρκταουν.
• 1793 – Γαλλική Επανάσταση: Η Συμβατική Εθνοσυνέλευση ξεκινά τη Βασιλεία της Τρομοκρατίας.
• 1812 – Αγγλοαμερικανικός πόλεμος του 1812: Αρχίζει η πολιορκία του Φορτ Γουέιν.
• 1836 – Ο Σαμ Χιούστον εκλέγεται ως ο πρώτος πρόεδρος της Δημοκρατίας του Τέξας.
• 1839 – Πρώτος Πόλεμος του Οπίου: Το Ηνωμένο Βασίλειο κηρύσσει τον πόλεμο στη δυναστεία Τσινγκ της Κίνας.
• 1840 – Κάνει πρεμιέρα στη Σκάλα του Μιλάνου η Μια Μέρα βασιλείας του Τζουζέπε Βέρντι.
• 1877 – Ο Ινδιάνος αρχηγός Τρελό Άλογο λογχίζεται από Αμερικανό στρατιώτη σε ένα φυλάκιο στη Νεμπράσκα.
• 1882 – Ιδρύεται η ποδοσφαιρική ομάδα Τότεναμ Χότσπερ (ως Hotspur F.C.).
• 1887 – Φωτιά στο Βασιλικό Θέατρο του Έξετερ στην Αγγλία σκοτώνει 186 άτομα.
• 1905 – Ρωσοϊαπωνικός Πόλεμος: Με τη μεσολάβηση του Αμερικανού προέδρου Θεόδωρου Ρούζβελτ, υπογράφεται στο Νιου Χάμσαϊρ των Η.Π.Α. η συνθήκη του Πόρτσμουθ, με την οποία τερματίζεται ο πόλεμος.
• 1914 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει η Πρώτη Μάχη του Μάρνη. Βορειοανατολικά του Παρισιού, οι Γάλλοι επιτίθενται και νικούν τις γερμανικές δυνάμεις που προχωρούσαν προς την πρωτεύουσα.
• 1932 – Η Γαλλική Άνω Βόλτα διασπάται μεταξύ της Ακτής Ελεφαντοστού, του Γαλλικού Σουδάν και του Νίγηρα.
• 1941 – Ολόκληρη η επικράτεια της Εσθονίας καταλαμβάνεται από τη Ναζιστική Γερμανία.
• 1944 – Το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο δημιουργούν τη Μπενελούξ.
• 1944 – Γερμανοί εκτελούν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής 50 Έλληνες, μεταξύ των οποίων και τη 17χρονη Ηρώ Κωνσταντοπούλου.
• 1948 – Στη Γαλλία, ο Ρομπέρ Σουμάν γίνεται πρόεδρος του Συμβουλίου ενώ είναι υπουργός Εξωτερικών και με αυτή την ιδιότητα είναι ο διαπραγματευτής των σημαντικών συνθηκών στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
• 1960 – Ο Μοχάμεντ Άλι (τότε γνωστός ως Κάσιους Κλέι) κερδίζει χρυσό μετάλλιο στην πυγμαχία στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης.
• 1967 – Δολοφονία του Γιάννη Χαλκίδη: δολοφονείται στη Θεσσαλονίκη με ριπή όπλου από όργανα της χούντας ο γραμματέας της Νεολαίας Λαμπράκη της Επταλόφου, Γιάννης Χαλκίδης.
• 1972 – Κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, Άραβες τρομοκράτες της οργάνωσης Μαύρος Σεπτέμβρης επιτίθενται στο Ολυμπιακό Χωριό σκοτώνοντας δύο μέλη της ισραηλινής ολυμπιακής ομάδας, συλλαμβάνοντας πολλούς ομήρους. Αργότερα εννιά Ισραηλινοί όμηροι, πέντε τρομοκράτες και ένας Δυτικογερμανός αστυνομικός, σκοτώνονται στις συγκρούσεις που ακολούθησαν στο αεροδρόμιο του Μονάχου κατά τη διάρκεια διαχείρισης αιτημάτων και την άρνηση της Γκόλντα Μέιρ να ικανοποιήσει έστω και μερικό αίτημα απελευθέρωσης Παλαιστινίων.
• 1970 – Ο Γιόχεν Ριντ σκοτώνεται στα δοκιμαστικά του ιταλικού γκραν πρι της Φόρμουλα 1 για το παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1970.
• 1975 – Εκδηλώνεται αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του προέδρου των ΗΠΑ Τζέραλντ Φορντ από τη Λινέτ Φρομ.
• 1977 – Εκτοξεύεται στο Διάστημα η διαστημοσυσκευή «Βόγιατζερ 2» (μαζί με το «Βόγιατζερ 1» αποτελούν τις μοναδικές ανθρώπινες κατασκευές που έφτασαν σε τόσο μεγάλη απόσταση από τη Γη–και τα δύο διαστημόπλοια είναι εφοδιασμένα με πλήθος στοιχείων για τη Γη και χαιρετισμούς σε 60 γλώσσες).
• 1980 – Στις ελβετικές Άλπεις, ανοίγει η μεγαλύτερη σήραγγα για αυτοκίνητο στον κόσμο (του Αγίου Γοτθάρδου, μήκους 16,32 χλμ.).
• 1984 – Η Δυτική Αυστραλία γίνεται το τελευταίο κρατίδιο της Αυστραλίας που καταργεί τη θανατική ποινή.
• 1986 – Αεροπειρατεία με 20 νεκρούς σε αεροσκάφος της «Πανάμ» λαμβάνει χώρα στο Καράτσι του Πακιστάν.
• 1996 – Θεμελιώνεται το νέο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» στα Σπάτα.
• 1997 – Η Αθήνα και επίσημα πλέον επιλέγεται για να φιλοξενήσει την 28η Ολυμπιάδα, το 2004.
• 2002 – Παραδίδεται στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής ο Δημήτριος Κουφοντίνας, ο οποίος ήταν συνεργός στην τρομοκρατική οργάνωση «17 Νοέμβρη».
• 2005 – Συντριβή επιβατηγού αεροσκάφους σε κατοικημένη περιοχή στη Σουμάτρα, σκοτώνονται 104 επιβάτες και 39 κάτοικοι.
• 2008 – Την πρώτη επίσκεψη επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στη Λιβύη από το 1953 πραγματοποιεί η Αμερικανίδα υπουργός εξωτερικών Κοντολίζα Ράις.
• 2008 – Η πρώτη γυναίκα στο αξίωμα του Γενικού Διοικητή στην Αυστραλία γίνεται η Κουέντιν Μπράις.
• 2009 – Η Δανία γιορτάζει την πρώτη εθνική εορτή της σημαίας, στη μνήμη των πεσόντων Δανών σε πολέμους στο εξωτερικό από το 1948.

Γεννήσεις

• 1187 – Λουδοβίκος Η΄, βασιλιάς της Γαλλίας
• 1201 – Αλίκη, δούκισσα της Βρετάνης
• 1249 – Αμεδαίος Ε΄, κόμης της Σαβοΐας
• 1568 – Τομάζο Καμπανέλα, Ιταλός θεολόγος, φιλόσοφος και ποιητής
• 1638 – Λουδοβίκος ΙΔ΄, βασιλιάς της Γαλλίας
• 1667 – Τζοβάνι Τζιρόλαμο Σακέρι, Ιταλός μαθηματικός
• 1771 – Αρχιδούκας Κάρολος, Αυστριακός στρατάρχης
• 1774 – Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ, Γερμανός ζωγράφος
• 1791 – Τζάκομο Μέγιερμπερ, Γερμανός συνθέτης
• 1827 – Γκοφρέντο Μαμέλι, Ιταλός συγγραφέας
• 1847 – Τζέσε Τζέιμς, Αμερικανός κακοποιός
• 1850 – Ευγένιος Γκολντστάιν, Γερμανός φυσικός
• 1876 – Βίλχελμ Ρίττερ φον Λέεμπ, Γερμανός στρατάρχης
• 1905 – Άρθουρ Κέσλερ, Ούγγρος συγγραφέας και δημοσιογράφος
• 1912 – Κριστίνα Ζέντερμπάουμ, Σουηδέζα ηθοποιός και φωτογράφος
• 1912 – Τζων Κέιτζ, Αμερικανός συνθέτης
• 1921 – Διονύσιος Ίκκος, Έλληνας γιατρός
• 1934 – Φρέντυ Γερμανός, Έλληνας δημοσιογράφος και συγγραφέας
• 1935 – Ανδρέας Λεντάκης, Έλληνας πολιτικός
• 1940 – Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης, Έλληνας γενετιστής και πανεπιστημιακός
• 1946 – Φρέντι Μέρκιουρι, Βρετανός τραγουδιστής (Queen)
• 1951 – Βιλσόν Αχμέτι, Πρωθυπουργός της Αλβανίας
• 1951 – Μάικλ Κίτον, Αμερικανός ηθοποιός
• 1966 – Μίλινκο Πάντιτς, Σέρβος ποδοσφαιριστής
• 1967 – Ματίας Ζάμμερ, Γερμανός ποδοσφαιριστής
• 1973 – Ρόουζ Μακ Γκάουαν, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 1976 – Δημήτρης Μάζης, Έλληνας υδατοσφαιριστής
• 1976 – Καρίς φαν Χάουτεν, Ολλανδή ηθοποιός
• 1988 – Νουρί Σαχίν, Τούρκος ποδοσφαιριστής
• 2002 – Αλέξανδρος Λώλης, Έλληνας ποδοσφαιριστής

Θάνατοι

• 590 – Αυθάριος, βασιλιάς των Λομβαρδών
• 1235 – Ερρίκος Α΄, δούκας της Βραβάντης
• 1803 – Πιερ Σοντερλό ντε Λακλό, Γάλλος στρατιωτικός και συγγραφέας
• 1857 – Ογκίστ Κοντ, Γάλλος κοινωνιολόγος
• 1867 – Γουλιέλμος, πρίγκιπας της Έσσης–Κάσσελ
• 1877 – Τρελό Άλογο, Ινδιάνος αρχηγός
• 1902 – Ρούντολφ Βίρχοβ, Γερμανός επιστήμονας και πολιτικός
• 1906 – Λούντβιχ Μπόλτσμαν, Αυστριακός φυσικός
• 1931 – Νικόλαος Βότσης, Έλληνας υποναύαρχος
• 1944 – Ηρώ Κωνσταντοπούλου, Ελληνίδα αντιστασιακή
• 1953 – Ρίχαρντ Βάλτερ Νταρέ, Γερμανός πολιτικός
• 1962 – Λεωνής Καλβοκορέσης, Έλληνας πολιτικός
• 1970 – Γιόχεν Ριντ, Αυστριακός οδηγός αγώνων
• 1979 – Κώστας Κολιγιάννης, Έλληνας πολιτικός
• 1991 – Φαχρελνισά Ζεΐντ, Τουρκάλα ζωγράφος
• 1997 – Μητέρα Τερέζα, Αλβανή ιεραπόστολος
• 1998 – Βέρνερ Πάντον, Δανός σχεδιαστής επίπλων
• 1998 – Τάκης Παπουλίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
• 2002 – Στέφανος Τσαπάρας, Έλληνας πολιτικός
• 2006 – Απόστολος Σουγκλάκος, Έλληνας παλαιστής
• 2007 – Νίκος Νικολαΐδης, Έλληνας σκηνοθέτης και συγγραφέας
• 2010 – Γκιγιώμ Κορνέλις βαν Μπέβερλοο, Ολλανδός ζωγράφος
• 2011 – Γεώργιος – Αλέξανδρος Μαγκάκης, Έλληνας πολιτικός
• 2013 – Ρόχους Μις, Γερμανός αξιωματούχος των SS
• 2014 – Γιάννης Κερδεμελίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής

Αργίες και εορτές

Ορθόδοξη Εκκλησία

• Προφήτου Ζαχαρίου, πατρός του Προδρόμου, και της συζύγου του Ελισάβετ
• Ιερομαρτύρων Αβδαίου επισκόπου Περσίδας καί Θεοδώρου
• Μαρτύρων Θεοδώρου, Μεδίμνου καί Ουρβανού
• Αθανασίου, ηγουμένου μονής Μπρεστ

ΠΗΓΗ: Βικιπαίδεια κ΄ Εορτολόγιο 2022

Επιμέλεια: Μιχάλης Μιχαλόπουλος