Στην πλήρη καταγραφή του ύψους των επιδομάτων και των δικαιούχων με στόχο τον έλεγχο ώστε να εντοπιστούν περιπτώσεις κατάχρησης και αδικιών, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης δρομολογεί την ίδρυση Ενιαίου Μητρώου Επιδομάτων.

Η κυβέρνηση έχει ήδη προαναγγείλει αλλαγές στην πολιτική των επιδομάτων, χωρίς να μειωθεί ο συνολικός προϋπολογισμός των δαπανών τους, καθώς διαπιστώνεται ότι το ισχύον πλαίσιο και τα κριτήρια χορήγησης τους δημιουργεί φαινόμενα κατάχρησης και αδικιών, προκαλώντας, παράλληλα, στρεβλώσεις σε διάφορους τομείς.

Για την ανάγκη παρεμβάσεων προς την κατεύθυνση αυτή έχει μιλήσει ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης καθώς και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας. Ο υπουργός, μάλιστα, σε πρόσφατες δηλώσεις του αναφερόμενος στην αλλαγή στον τρόπο φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών με βάση τον τεκμαρτό τρόπο προσδιορισμού του εισοδήματός τους, είπε ότι επέφερε εξοικονόμηση δαπανών 100 εκατ. ευρώ.

Προπληρωμένη κάρτα

Δύο πρώτες κινήσεις προς την κατεύθυνση αυτή είναι:

— Η απόφαση του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας με βάση την οποία από τις αρχές του 2025 όλα σχεδόν τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ θα καταβάλλονται κατά 50% μέσω προπληρωμένης κάρτας.

— Το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας για αλλαγές στο πλαίσιο των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος ανεργίας.

Στο βάθος ενοποίηση των επιδομάτων

Οι συγκεκριμένες αλλαγές θα είναι ο προάγγελος για το τελικό σχέδιο της κυβέρνησης που είναι η ενοποίηση των επιδομάτων, όπως αυτή είχε αποτυπωθεί στο πόρισμα της Επιτροπής Πισσαρίδη (Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία, 2020). Η δημιουργία του Ενιαίου Μητρώου Επιδομάτων θα είναι βασικός πυλώνας του κυβερνητικού σχεδιασμού. 

Αξίζει να θυμηθεί κανείς την ειδική αναφορά του πορίσματος σε σχέση με το θέμα αυτό, σύμφωνα με την οποία “το σύστημα επιδομάτων θα πρέπει να απλοποιηθεί ριζικά. Για παράδειγμα, όλα τα επιδόματα θα μπορούσαν να ενοποιηθούν σε ένα, εκτός του επιδόματος ανεργίας, του επιδόματος αναπηρίας, και ενός στεγαστικού επιδόματος που θα καταβάλλεται σε αδύναμους οφειλέτες.

Το ενοποιημένο επίδομα θα πρέπει να δίνεται σε άτομα με χαμηλό οικογενειακό εισόδημα ακόμη και εάν εργάζονται, και να είναι σχεδιασμένο ώστε να ενισχύει τα κίνητρα για την εργασία.

Το εισόδημα θα πρέπει να υπολογίζεται με βάση την οικογενειακή δομή (π.χ. αριθμός παιδιών) και να υπάρχει ιδιαίτερη στόχευση σε οικογένειες με μεγαλύτερη ανάγκη, όπως μητέρες ή πατέρες με παιδιά χωρίς σύντροφο.

Ο καθορισμός του επιδόματος καθώς και της σχέσης του με το συνολικό οικογενειακό εισόδημα και πλούτο, είναι σκόπιμο να γίνεται από ειδική επιτροπή με πρόσβαση σε ατομικά δεδομένα (όπως οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί) και σε στοιχεία από τις φορολογικές δηλώσεις.

Η επιτροπή θα πρέπει να έχει καθορίσει και τον τρόπο χρηματοδότησης του συστήματος επιδομάτων, λαμβάνοντας υπόψη και το φορολογικό σύστημα.

Η διαχείριση των επιδομάτων θα πρέπει να γίνεται με τρόπο ενοποιημένο, μέσω μιας ενιαίας ψηφιακής πύλης πρόσβασης όπου θα τηρείται ιστορικό για κάθε άτομο. Το σύστημα θα μπορούσε ενδεχομένως να ενοποιηθεί με τη φορολογική διοίκηση, και η διαχείριση να γίνεται από τις φορολογικές αρχές, καθώς τα επιδόματα και η φορολογία σχετίζονται μεταξύ τους: είναι μεταφορές από η προς το κράτος.

Στην περίπτωση αυτή, όλα τα απαραίτητα κριτήρια επιλεξιμότητας θα αναφέρονται στην φορολογική δήλωση του ατόμου, χωρίς να απαιτείται επιπλέον αίτηση για το επίδομα. Στη συνέχεια, οι φορολογικές αρχές θα καταβάλλουν το επίδομα, λαμβάνοντας υπόψη και τα φορολογικά στοιχεία των άλλων μελών της οικογένειας. Η εκταμίευση του επιδόματος θα μπορεί να γίνεται κάθε μήνα, εν αναμονή της τελικής φορολογικής δήλωσης, όπου θα καθορίζεται το τελικό υπόλοιπο”.

Πηγή: aftodioikisi.gr