ΕΝΦΙΑ: Ποιοι και γιατί έχασαν την απαλλαγή αν και την δικαιούνταν
Εκατοντάδες χιλιάδες χαμηλόμισθοι, χαμηλοσυνταξιούχοι, άνεργοι, ανάπηροι, τρίτεκνοι και πολύτεκνοι με χαμηλά εισοδήματα έχασαν και φέτος τη μερική ή ολική απαλλαγή από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), αν και κανονικά τη δικαιούταν.
Ο λόγος για τον οποίο συνέβη αυτό είναι ότι το συνολικό ετήσιο φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του φορολογικού έτους 2021, το οποίο ελήφθη υπόψη για τη χορήγηση μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ, υπολογίστηκε με έναν τρόπο στρεβλό, που είχε ως συνέπεια να διαμορφωθεί σε ύψος μεγαλύτερο από το ισχύον, κατά περίπτωση, εισοδηματικό όριο. Ετσι, πολλοί φορολογούμενοι με χαμηλά εισοδήματα που δικαιούνταν κανονικά να απαλλαγούν από τον ΕΝΦΙΑ καλούνται και φέτος να πληρώσουν το φόρο αυτόν στο ακέραιο.
Συγκεκριμένα, κατά τη διαδικασία υπολογισμού και εκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ του 2023, συμπεριλήφθηκαν στο συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάθε φορολογουμένου, το οποίο ελήφθη υπόψη για να διαπιστωθεί εάν αυτός είναι δικαιούχος μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ, ακόμα και εισοδήματα τα οποία είναι έκτακτα και μη επαναλαμβανόμενα, όπως οι αποζημιώσεις απολύσεων, καθώς επίσης και ποσά κοινωνικών παροχών τα οποία δεν φορολογούνται και δεν υπόκεινται καν σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, όπως είναι τα επιδόματα τέκνων, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%. Στο συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάθε φορολογουμένου, που ελήφθη υπόψη για να διαπιστωθεί εάν δικαιούται ή όχι την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, συνυπολογίστηκαν επίσης τα επιδόματα ανεργίας.
Όλα αυτά τα ποσά προστέθηκαν στα λοιπά – δηλωθέντα για το έτος 2021- εισοδήματα των φορολογουμένων τα οποία υπήχθησαν κανονικά σε φόρο ή φορολογήθηκαν αυτοτελώς, δηλαδή στους μισθούς, τις συντάξεις, τα ενοίκια, τα κέρδη από επιχειρήσεις, τους τόκους καταθέσεων κ.λπ. Στη συνέχεια, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, προστέθηκε στο άθροισμα που προέκυψε και τυχόν επιπλέον διαφορά εισοδήματος λόγω υψηλών τεκμηρίων διαβίωσης. Ετσι, σε πολλές περιπτώσεις φτωχών οικογενειών τα συνολικά ποσά «καθαρού ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος» φούσκωσαν υπέρμετρα, σε εξωπραγματικά επίπεδα, και ξεπέρασαν τα σχετικά χαμηλά όρια ετήσιου οικογενειακού εισοδήματος που έχουν τεθεί ως προϋποθέσεις για τη χορήγηση των απαλλαγών από τον ΕΝΦΙΑ σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού της χώρας.
Το τελικό αποτέλεσμα ήταν να κληθούν να πληρώσουν ολόκληρο το ποσό του ΕΝΦΙΑ εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες πολίτες με χαμηλά πραγματικά εισοδήματα.
Σύμφωνα με τα ισχύοντα, στο συνολικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημα κάθε φορολογουμένου, το οποίο λαμβάνεται υπόψη για να κριθεί εάν δικαιούται ή όχι μερική ή ολική απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, συμπεριλαμβάνονται και τα ποσά που έχουν δηλωθεί στους κωδικούς των περιπτώσεων 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10 και 17 του πίνακα 6 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (του εντύπου Ε1) του φορολογικού έτους 2021.
Στους κωδικούς αυτούς αναγράφηκαν από τους φορολογουμένους τα ακόλουθα ποσά εισοδημάτων του έτους 2021:
Α) Εισοδήματα που απαλλάχθηκαν από το φόρο ή φορολογήθηκαν αυτοτελώς κατά την καταβολή τους. Τα εισοδήματα αυτά είναι τα εξής:
1) Η διατροφή συζύγου και τέκνων.
2) Τα επιδόματα ανεργίας.
3) Οι συντάξεις των αναπήρων πολέμου ή των θυμάτων πολέμου ή των αναπήρων που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους.
4) Οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%.
5) Τα επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων.
6) Ποσοστό 65% των επιδομάτων επικίνδυνης εργασίας και της από 11.10.2018 καταβαλλόμενης πτητικής αποζημίωσης στους πιλότους Πολιτικής Αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
7) Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
8) Το ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης.
9) Οι «πράσινες» και συνδεδεμένες αγροτικές ενισχύσεις μέχρι 12.000 ευρώ αθροιζόμενες.
10) Οι λοιπές εισοδηματικές αγροτικές ενισχύσεις.
11) Η αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης.
12) Οι αμοιβές που καταβάλλονται από την Παγκόσμια Ενωση Ανάπηρων Καλλιτεχνών σε φορολογικούς κάτοικους Ελλάδας.
Β) Εισοδήματα που απαλλάχθηκαν και από το φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Τα εισοδήματα αυτά είναι:
13) Οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία των ολικά τυφλών ή κινητικά αναπήρων 80% και άνω.
14) Η αποζημίωση λόγω διακοπής εργασιακής σχέσης.
15) Το επίδομα παιδιού του άρθρου 214 του ν. 4512/2018, το οποίο καταβάλλεται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).
16) Το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων.
17) Το Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους (ΑΝΗΚΟ) του ν. 4551/2018.
Γ) Λοιπές κατηγορίες εισοδημάτων που φορολογήθηκαν με ειδικό τρόπο ή απαλλάχθηκαν από το φόρο εισοδήματος, όπως:
18) Το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ, του ΓΕΝΕ και του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ που εισπράχθηκε μέσα στο προηγούμενο φορολογικό έτος.
19) Τα συνολικά καθαρά κέρδη που αναλογούν στα φυσικά πρόσωπα – εταίρους προσωπικών εταιριών που τηρούν απλογραφικά βιβλία, (O.E., Ε.Ε., κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές εταιρίες, κοινοπραξίες κ.λπ.), μετά την αφαίρεση του φόρου του νομικού προσώπου.
ΠΟΙΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΜΕΡΙΚΗ Ή ΟΛΙΚΗ ΑΠΑΛΛΑΓΗ
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 7 του νόμου 4223/2013 για την επιβολή του ΕΝΦΙΑ:
1) Δικαιούχος απαλλαγής από το 50% του ΕΝΦΙΑ είναι κάθε φορολογούμενος που πληροί τις εξής προϋποθέσεις:
α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας.
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχουν ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
γ) Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων που κατέχει ο φορολογούμενος ή η οικογένειά του δεν υπερβαίνει τις 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τις 150.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο χωρίς παιδιά και τις 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.
2) Στις οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν ανάπηρα άτομα κατά ποσοστά 80% και άνω χορηγείται πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
Σχετικά άρθρα
Ράδιο Γρεβενά Συνεντεύξεις
