Η καταγραφή μιας ζωντανής παράδοσης είναι λογικόν και επιβάλλεται, ώστε να διατηρηθεί στο μέλλον ένα γεγονός το οποίο συντελέστηκε στο παρελθόν , ιδιαίτερα δε ένα θαύμα το οποίο αφορά μεγάλη κοινωνική ομάδα.

Το ιστορικό το οποίο περιγράφεται, έχει αφετηρία οικισμό ( αγροικίες ) , του χωριού Σπηλαίου Γρεβενών , ο οποίος απέχει δυόμισι (2,5) χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή από το χωριό και ονομάζεται Ραχιανή ( Ραβιανή ) , όπου είχε δευτερεύουσα έδρα κατοικίας μια οικογένοια Σπηλαιωτών , οι λεγόμενες Σιμάδες. Περί το έτος χίλια επτακόσια πενήντα « 1750 » γόνος αυτής της οικογένειας , μετακινήθηκε από τη Ραχιανή με το μουλάρι του προς τα χωριά πέριξ της πόλεως Γρεβενά

( Αυλαίς ) , για προμήθεια σιτηρών.

Στο γυρισμό όμως περί το χωριό Κάστρο , συνελήφθη από φανατικούς κατοίκους του , Τουρκικής καταγωγής και οδηγήθηκε στο χωριό τους.

Εκεί τον φυλάκισαν σε οίκημα όπου υπήρχε παλαιότερος Ιερός Χριστιανικός Ναός , τον οποίο είχαν μετατρέψει σε φυλακή.

Πήραν την απόφαση τους , την επόμενη μέρα να τον φονεύσουν σε κοινή θέα , απλώς επειδή ήταν Χριστινός.

Δύο σκοποί ( φρουροί) φύλαγαν έξω από την φυλακή πλέον και ο ετοιμοθάνατος περίμενε το τέλος του.

Ήταν παραμονή της εορτής του Αγίου Χαραλάμπους και καθώς έκανε και μεγάλη παγωνιά , έμεινε άυπνος και σκέφτονταν την οικογένεια του και ιδιαίτερα τα πολλά του παιδιά , που θα άφηνε ορφανά.

Στράφηκε όμως η σκέψη του προς τον Άγιο Χαράλαμπο που την επόμενη μέρα ήταν η γιορτή του.

Έκανε το σταυρό του και άρχισε να προσεύχεται παρακαλώντας τον Άγιο για τη σωτηρία του .Στη διάρκεια της προσευχής έταξε στον Άγιο Χαράλαμπο πως αν γλιτώσει, θα αφήσει κληρονομιά στους απογόνους του , να γιορτάζουν όλοι, την ημέρα της γιορτής του και να σηκώνουν ύψωμα στην Εκκλησία , ωσάν να έχουν όλοι τους το όνομα του.

Προς τα μεσάνυχτα ακούει ένα θόρυβο στην θύρα της εισόδου. Φοβήθηκε διότι νόμισε ότι θα τον οδηγήσουν στον θάνατο.

Περιμένει λίγο χρόνο , αλλά κανένας δεν εισέρχεται .Ξανακούει τον ίδιο θόρυβο της θύρας και τότε αποφασίζει να προχωρήσει προς εκεί, βλέπει την θύρα μισάνοιχτη και ποιό έξω τον ένα φρουρό να κοιμάται. Ανοίγει περισσότερο τη θύρα και βλέπει και το δεύτερο σκοπό να κοιμάται.

Στο μεταξύ είχαν αρχίσει να πέφτουν πυκνές νιφάδες χιονιού. Κάνει το σταυρό του , βγαίνει έξω από το κτίριο και με ταχύτητα απομακρύνεται. Φεύγει και φθάνει στην αγροικία του σε διάστημα τριών ωρών περίπου , όπου ομολογεί το περιστατικό στους ανήσυχους της οικογένειά του γιατί είχε αργήσει να επιστρέψει.

Αργότερα πληροφορήθηκε ότι όταν ξύπνησαν οι σκοποί προσπάθησαν να ακολουθήσουν τα ίχνη του , αλλά τα πατήματά του καλύφθηκαν από την πτώση του χιονιού.

Έκτοτε ως σήμερα δύο χιλιάδες δέκα οχτώ «2018» γύρω στα διακόσια εξήντα οχτώ « 268 » χρόνια, απόγονοι του στο Σπήλαιο κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής του Αγίου Χαραλάμπους , γιορτάζουν και σηκώνουν ύψωμα στην Εκκλησία , ωσάν να έχουν οι ίδιοι στις οικογένειες τους το όνομα του Αγίου Χαραλάμπους. Σημειωτέον ότι στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σπηλαίου , υπήρχε ανελλιπώς προς αμνημονεύτων ετών μέχρι το έτος δύο χιλιάδες δέκα πέντε «2015 », ασημένια λειψανοθήκη με οστούν του Αγίου Χαραλάμπους όπου συνυπάρχουν

και οστά των Αγίων : Προκοπίου , Τρύφωνος πρωταγίων όλων από τον 4° Μ.Χ. αιώνα , καθώς και του οσίου Νικάνορος Γρεβενών.

ΙΕΡΟΝ ΟΣΤΟΥΝ ΑΓΙΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ 335-2015 Μ.Χ

ΛΕΙΨΑΝΟΘΗΚΗΣ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΚΟΙΜΗΣΣΕΩΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΣΠΗΑΙΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

Ως εκ τούτου κατέστη έθιμον πλέον να προσκυνούνται τακτικά με λατρευτικό δέος τα ως άνω . συνυπάρχονται Ιερά οστά των Αγίων , τόσον από απογόνους των Σιμάδων , τριάντα « 30 » και πλέον οικογενειών όσον και από όλους τους κατοίκους του Σπηλαίου και λοιπούς Χριστιανούς προσκυνητές , οι οποίοι προσεύχονταν ενώπιον των , επικαλούμενοι βοήθεια και ίαση σωματικών και ψυχικών ασθενειών.

Αξιοσημείωτων επίσης είναι και το ότι, με την ανταλλαγή πληθυσμών Ελλήνων και Τούρκων το 1924 . οι Έλληνες οι οποίοι εγκαταστάθηκαν από τη Μικρά – Ασία και Πόντο στο χωριό Κάστρο , έφεραν μαζί τους την εικόνα του Αγίου Χαραλάμπους και έχτισαν ενοριακό Ναό στην μνήμη του όπου σήμερον έκτοτε εκκλησιάζονται.

Πέτρου Ιωάννης