«Αδυναμία σύνδεσης».

Αυτό αναφέρει ως απάντηση στις 1/2/2023 ο ΔΕΔΔΗΕ στο αίτημα της Ενεργειακής Κοινότητας «Δημ. Υψηλάντη» για σύνδεση ενός φωτοβολταϊκού πάρκου που θα έδινε φθηνό ρεύμα από ΑΠΕ σε πάνω από 70 οικογένειές στην περιοχή της δημοτικής ενότητας Δημ. Υψηλάντη του Δήμου Κοζάνης.

Σε μια περιοχή που κατασκευάζονται ή σχεδιάζονται τεράστιας ισχύος φωτοβολταικά πάρκα, η Ενεργειακή Κοινότητα Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα Δημ. Υψηλάντη, δεν μπορεί να κατασκευάσει ένα μικρό πάρκο μόλις 0,5MW με εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό για να παρέχει ηλεκτρικό ρεύμα σε νοικοκυριά της περιοχής, εξαιτίας ανεπάρκειας του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ.

Αυτή η πρόδηλη ενίσχυση των μεγάλων έναντι των μικρών γίνεται ακόμα πιο εξοργιστική όταν τα στοιχεία αποδεικνύουν το τεράστιο ενδιαφέρον των πολιτών για τις ενεργειακές κοινότητες, ειδικά στην Περιφέρειά μας Σύμφωνα με την πρόσφατη ανασκόπηση του Green Tank, η Δυτική Μακεδονία είναι δεύτερη σε πλήθος ενεργειακών κοινοτήτων πανελλαδικά (261 έναντι 263 της Κ. Μακεδονίας) και δεύτερη σε αριθμό αιτήσεων για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από ενεργειακές κοινότητες που απλά προσπαθούν να καλύψουν τις ανάγκες των μελών τους χωρίς να στοχεύουν στην αποκόμιση κέρδους

Τα τελευταία δυο χρόνια, έχουμε απευθυνθεί σε κάθε εθνική και τοπική αρχή (Υπουργείο Ενέργειας, ΔΕΗ, ΔΕΗ Αν, Περιφέρεια, Δήμος Κοζάνης), παρουσιάζοντας την πρόταση μας για την ολοκληρωμένη αξιοποίηση των Ενεργειακών Κοινοτήτων ως εργαλείων για την πραγματικά δίκαιη μετάβαση της περιοχής. Δυστυχώς δεν βρήκαμε  την ανταπόκριση που θα περίμενε κανείς.

Αναδείξαμε επίσης την ανάγκη για έναν κοινό, πρότυπο σχεδιασμό έργων ΑΠΕ από Ενεργειακές Κοινότητες που θα παρέχουν φθηνή ηλεκτρική ενέργεια σε εκατοντάδες νοικοκυριά της περιοχής.

Ο δήμαρχος κ. Μαλούτας, μας αντιμετώπισε ως «μικροεπενδυτές» και δεν μας έδωσε ιδιαίτερη σημασία, ο περιφερειάρχης κ. Κασαπίδης μας άκουσε, αλλά δεν έπραξε απολύτως τίποτα. Στο Υπουργείο Ενέργειας οι συνεργάτες της κ. Σδούκου απλά μας είδαν με κατανόηση, ενώ στη ΔΕΗ ούτε που δέχτηκαν να μας απαντήσουν.

Εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι, η πρόταση για συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση δεν βρίσκει ανταπόκριση στους θεσμικούς φορείς της Δυτ. Μακεδονία, ενώ για την κυβέρνηση η μόνη λύση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας είναι οι επιδοτήσεις και όχι οι βιώσιμες λύσεις και οι ενεργειακές κοινότητες, των οποίων τον ρόλο συστηματικά υποτιμά. Είναι χαρακτηριστικό πως η ενεργοποίηση των υφιστάμενων πόρων του προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τις ενεργειακές κοινότητες δεν είναι καν στις προτεραιότητες της κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, έχουν προκηρυχθεί έργα που καλύπτουν το 36% των συνολικών διαθέσιμων πόρων του Προγράμματος χωρίς σε αυτά να περιλαμβάνονται έργα ενεργειακών κοινοτήτων. Έργα δηλαδή με σημαντικό, κοινωνικό και οικονομικό τοπικό αντίκρισμα που θα μπορούσαν να θωρακίσουν οριστικά και δια παντός την τοπική κοινωνία από κάθε λογής ενεργειακή κρίση, μειώνοντας παράλληλα το ανθρακικό αποτύπωμα της Περιφέρειάς μας.

 Τέλος, αποδεικνύεται πως η ΔΕΗ ενδιαφέρεται μόνο για τις  δικές της μεγάλες επενδύσεις, συνεχίζοντας να αντιμετωπίσει την περιοχή ως αποικία, αφού απέρριψε ακόμα και την ιδέα να διατεθούν λίγες εκτάσεις με τις αναγκαίες υποδομές δικτύου εντός των απαλλοτριωμένων εδαφών των ορυχείων για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού ενεργ. κοινοτήτων.

Πριν από λίγες ημέρες σε σύσκεψη στην Περιφέρεια με την παρουσία του κ. Rasmussen (στέλεχος της Γεν. Δ/νσης Περιφερειακής Πολιτικής της ΕΕ) καταθέσαμε μαζί με άλλες ενεργ. κοινότητες τις προτάσεις μας για να υπάρξει επιτέλους ηλεκτρικός χώρος για τις ενεργειακές κοινότητες κατά προτεραιότητα. Οι προτάσεις για επίλυση του προβλήματος της ανεπάρκειας του δικτύου υπάρχουν, είναι ρεαλιστικές και βιώσιμες, απαιτείται σχέδιο, διάθεση και πολιτική βούληση, αλλιώς η ενεργειακή μετάβαση θα αφορά τους λίγους και όχι τους πολλούς και σίγουρα όχι τους πολίτες της Δυτ. Μακεδονίας.

Εμείς, παρά τις αντιξοότητες και την αδιαφορία θα φωνάζουμε σε όλους τους τόνους ότι χωρίς συμμετοχή των πολιτών στην ΠΡΑΞΗ δεν θα υπάρξει δίκαιη μετάβαση. Και παρά την απογοήτευση, θα συνεχίσουμε να προωθούμε την ιδέα των Ενεργειακών Κοινοτήτων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι οποίες αποτελούν υπό τις παρούσες συνθήκες το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και την αποδοτική αξιοποίηση των πόρων του προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης.

Το αμέσως επόμενο διάστημα θα κοινοποιήσουμε την απάντηση του ΔΕΔΔΗΕ, σε όλους τους τοπικούς και αρμόδιους θεσμικούς φορείς αναμένοντας να υπάρξει επιτέλους ενεργοποίηση που θα φέρει συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Για το Δίκτυο Ενεργειακών Κοινοτήτων μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα Δυτ. Μακεδονίας.

 Λευτέρης Ιωαννίδης