Η απογραφή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το 2021 αποτύπωσε στα αποτελέσματα της αυτό που πραγματικά συμβαίνει στον τόπο μας. Η Περιφερειακή Ενότητα Γρεβενών παρουσιάζει την μεγαλύτερη μείωση στον μόνιμο πληθυσμό με το ποσοστό της μείωσης να φτάνει στο 16,3% δηλαδή 5181 λιγότεροι μόνιμοι κάτοικοι μέσα σε μια δεκαετία.  Σε μια εκλογική χρονιά και για την εθνική αντιπροσωπεία και για την αυτοδιοίκηση, είναι σημαντικό να μας απασχολήσουν τόσο τα αίτια της δραματικής μείωσης του πληθυσμού όσο και η αναζήτηση λύσεων για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση.

Από την δημογραφική πλευρά ο λόγος γεννήσεων-θανάτων είναι 2,6 μονάδες, δηλαδή για κάθε 2,6 θανάτους έχουμε μια γέννηση. Μόνο από αυτό το στοιχείο και μόνο για την περίοδο 2014-2021 είχαμε 2220 περισσότερους θανάτους από τις γεννήσεις και μια απλή αναγωγή μπορούμε να δούμε ότι σχεδόν τα 3/5 της συνολικής μείωσης του πληθυσμού στο νομό Γρεβενών οφείλεται στο δημογραφικό έλλειμα που παρουσιάζουν οι γεννήσεις σε σχέση με τους θανάτους. Το υπόλοιπο της μείωσης προφανώς οφείλεται στην μετανάστευση κυρίως όμως ανθρώπων στις παραγωγικές ηλικίες που σηματοδοτεί ότι την επόμενη περίοδο τα πράγματα θα γίνουν ακόμη χειρότερα. Η δημογραφική βόμβα που πλήττει συνολικά την Ευρώπη, στην περιοχή μας έχει ήδη εκραγεί και απαιτείται άμεσα ο σχεδιασμός και η υλοποίηση τοπικών πολιτικών που θα αντιστρέψουν την τάση που επικρατεί σήμερα.

Φυσικά η περιφερειακή ενότητα Γρεβενών δεν είναι η μοναδική στην  Ευρώπη που αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα. Σχεδόν το σύνολο των περιφερειών με τα δικά μας χαρακτηριστικά βρίσκεται στην κατάσταση αυτή.

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Αρχικά θα πρέπει η μείωση του πληθυσμού να γίνει το πρωταρχικό ζήτημα που θα απασχολεί την δημόσια συζήτηση στον νομό μας με την ενεργό συμμετοχή των φορέων, των πολιτευτών όλων των βαθμίδων και φυσικά των πολιτών. Δεν έχει νόημα οποιαδήποτε συζήτηση για το μέλλον του τόπου μας αν ο τόπος δεν έχει ανθρώπους. Μέσα από ένα διευρυμένο διάλογο και σε συνεργασία της Αυτοδιοίκησης και της κεντρικής εξουσίας οφείλουμε να εκπονήσουμε ένα στρατηγικό σχεδιασμό που θα στοχεύει στην αναστροφή της δημογραφικής συρρίκνωσης.

Ο σχεδιασμός αυτός δεν πρέπει να είναι ένα αόριστό ευχολόγιο αλλά να περιλαμβάνει ρεαλιστικές προσεγγίσεις και εφαρμόσιμές πολιτικές που θα κάνουν τη  περιοχή μας ελκυστική για τους νέους, τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις.

Τον Μάιο του 2021 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ψήφισμά του ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια «Νέα Συμφωνία» για το δημογραφικό πρόβλημα. Στο πλαίσιο αυτό οφείλουμε να σχεδιάσουμε την τοπική στρατηγική για να αντιστρέψουμε την κατάσταση.

Μετά την πανδημία COVID-19 έχει δημιουργηθεί μια κοινωνική δυναμική που με τον κατάλληλο σχεδιασμό μπορεί να ευνοήσει περιοχές με τα δικά μας χαρακτηριστικά. Πολλοί εργαζόμενοι αξιοποιήσαν την δυνατότητα να εργάζονται εξ αποστάσεων και εγκατέλειψαν τις μεγάλες πόλεις όπως και πολλοί νέοι με τίτλους σπουδών παραμένουν στις περιοχές τους και εργάζονται με τηλεργασία. Αυτό σε συνδυασμό με την διαθεσιμότητα πόρων από τα προγράμματα βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέρει την δυνατότητα για την άσκηση τέτοιων πολιτικών.

Στην ύπαιθρό σήμερα χρειάζονται επενδύσεις στην πληροφορική, στις υποδομές και στις δημόσιες υπηρεσίες, είναι απαραίτητη η στήριξή των επιχειρήσεων και των αυτοαπασχολούμενων, είναι επιτακτική η διευκόλυνση της πρόσβασης στην εκπαίδευση και στην δια βίου μάθηση και τέλος θα πρέπει να ανασχεδιαστεί και να στηριχθεί ο αγροτουρισμός ως πιθανό μέσο τόνωσης της εργασίας στην περιοχή μας.

Η στρατηγική για την αντιστροφή των δημογραφικών τάσεων θα πρέπει να κατευθύνει πολιτικές και πόρους στη δημιουργία υποδομών, στην ανάπτυξη καλύτερης ευρυζωνικής σύνδεσης στο διαδίκτυο, στα δίκτυα μεταφορών και τις δημόσιες υπηρεσίες και στην ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας για την προσέλκυση νέων και ειδικευμένων εργαζομένων.

Επιπλέον χρειάζεται να σχεδιαστούν μακροχρόνιες πολιτικές που θα στοχεύουν στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων καθώς και ανάπτυξη εκπαιδευτικών οδών που θα οδηγούν σε επαγγέλματα που είναι συμβατά με την τηλεργασία.

Όλα αυτά σε συνδυασμό και με την βελτίωση των υποδομών και των εργαλείων για τις υφιστάμενες δραστηριότητες θα συμβάλουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.

Η παράταξη μας δεσμεύεται ότι θα συμβάλει αποφασιστικά τόσο στην οργάνωση μιας διευρυμένης διαβούλευσης για το ζήτημα αυτό καθώς και τί ως νέα δημοτική αρχή θα έχει στον πυρήνα της δράσης τις πολιτικές που θα αντιστρέψουν την δημογραφική συρρίκνωση και δώσουν ζωντάνια στον τόπο μας.

Λάμπρος Παλάντζας

Υποψήφιος Δήμαρχος Δήμου Δεσκάτης