Οι συνδεδεμένες ενισχύσεις αποτελούν το όπλο κάθε χώρας κράτους μέλους της ΕΕ για τη στήριξη συγκεκριμένων προϊόντων που παράγει η κάθε χώρα που τις χρησιμοποιεί.

Στόχος είναι τα προϊόντα που επιλέγονται να ξεπεράσουν δυσκολίες που αντιμετωπίζουν και οι οποίες οφείλονται σε οικονομικούς, κοινωνικούς ή περιβαλλοντικούς λόγους.

Οι συνδεδεμένες ενισχύσεις αποτελούν περίπου το 10% των άμεσων ενισχύσεων και τα 27 κράτη μέλη έχουν επιλέξει το 73% των συγκεκριμένων πόρων να διοχετεύεται στη στήριξη της ζωικής παραγωγής.

Είναι χαρακτηριστικό ότι την ενίσχυση του Βόειου κρέατος έχουν επιλέξει οι εξής χώρες:

• Βέλγιο (Φλάνδρα & Βαλλονία) Βουλγαρία, Τσεχία, Δανία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Λετονία, Φινλανδία, Σουηδία, Η.Β. (Σκωτία) Λιθουανία, Ουγγαρία, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία.
• Την ενίσχυση του γάλακτος και γενικά των γαλακτοκομικών έχουν επιλέξει οι εξής χώρες: Βέλγιο (Βαλλονία), Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία, Φινλανδία
• Την ενίσχυση του αιγοπρόβειου κρέατος έχουν επιλέξει οι εξής χώρες: Βέλγιο (Βαλλονία), Βουλγαρία, Τσεχία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Φινλανδία, Η.Β. (Σκωτία)
• Την ενίσχυση πρωτεϊνούχων καλλιεργειών έχουν επιλέξει οι: Βουλγαρία, Τσεχία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Φινλανδία

• Η Ελλάδα το 2021 επέλεξε να στηρίξει προϊόντα όπως το ρύζι, το σκληρό σιτάρι, βόειο κρέας, βιομηχανική ντομάτα, πορτοκάλια χυμοποίησης, όσπρια, πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά ψυχανθή, σπόροι σποράς, σπαράγγι, σηροτροφία, ζαχαρότευτλα, ειδικά βοειδή, ειδικά αιγοπρόβατα, αιγοπρόβειο κρέας, ροδάκινα χυμοποίησης, κορινθιακή σταφίδα, καρποί με κέλυφος, μήλα και σανοδικά ψυχανθή.

Η ενίσχυση παρέμεινε ίδια και για το 2022. Κάθε έτος δόθηκαν συνδεδεμένες ενισχύσεις ύψους 178.330.175 ευρώ.

19 προϊόντα η Ελλάδα

Από μια απλή ανάγνωση των στοιχείων βλέπει κανείς ότι η Ελλάδα είναι η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό προϊόντων που βρίσκονται στο καθεστώς των συνδεδεμένων ενισχύσεων, 19 στο σύνολό τους. Και αυτό όταν υπάρχουν χώρες, όπως η Δανία, η Σουηδία, οι Κάτω Χώρες οι οποίες ασκούν πιο στοχευμένη πολιτική στηρίζοντας ένα και μόνο προϊόν.

Η μεσολάβηση νέων κοινωνικών, γεωπολιτικών και οικονομικών δεδομένων, κατά το τελευταίο οικονομικό έτος, καθιστούν επιβεβλημένη την επανεξέταση των προϊόντων που βρίσκονται σε καθεστώς ενίσχυσης.

Πολλά από τα προϊόντα του εν ισχύ καταλόγου, ενισχύονται για περισσότερο από μια δεκαετία, που σημαίνει ότι- θεωρητικά τουλάχιστον- ο σκοπός της καταβολής συνδεδεμένης ενίσχυσης έχει επιτευχθεί.

Η ενεργειακή κρίση, ο πόλεμος της Ρωσίας με την Ουκρανία, και ο κίνδυνος παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης επιβάλλουν την αναθεώρηση του σχετικού καταλόγου και τον εξορθολογισμό του υπέρ της κτηνοτροφίας, καθώς αυτή πλήττεται περισσότερο από κάθε άλλη δραστηριότητα του πρωτογενούς τομέα στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης.

Πρέπει με κάθε τρόπο να ενισχυθεί η κτηνοτροφία, όχι μόνο γιατί πρέπει να μειωθεί η εξάρτηση της χώρας μας από εισαγωγές, αλλά και γιατί ισχύει το αξίωμα ότι ζώο που χάνεται δεν αναπληρώνεται.

Ήδη ο ΥπΑΑΤ Γιώργος Γεωργαντάς έχει ανακοινώσει για τη νέα καλλιεργητική περίοδο την ένταξη του μαλακού σιταριού και του αραβόσιτου (προϊόντα των οποίων οι εισαγωγές από τις εμπόλεμες χώρες έφθαναν στο 30%), στις συνδεδεμένες ενισχύσεις.

Εκ των πραγμάτων πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη στήριξη και στην κτηνοτροφία.

Η απόφαση είναι ειλημμένη και περιγράφεται σε σχετική επιστολή του ΥπΑΑΤ προς την ΕΕ στην οποία αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι στην αναθεώρηση του καταλόγου που περιλαμβάνει τα προϊόντα που θα περιλαμβάνονται εφ΄ εξής στο καθεστώς συνδεδεμένων ενισχύσεων «θα ληφθούν υπόψη και οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας σε σχέση με την ανάγκη στήριξης στρατηγικής σημασίας γεωργικών τομέων και ιδίως της κτηνοτροφίας».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης βρίσκεται στις Βρυξέλλες, για μία ακόμη σκληρή μάχη στο συμβούλιο υπουργών, για τη στήριξη της ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, εν μέσω ραγδαίων ανατροπών που φέρνουν οι γεωπολιτικές εξελίξεις και η παγκόσμια ενεργειακή κρίση.