Μια μικρή, ωστόσο υπολογίσιμη δύναμη, η οποία ανταγωνίζεται ευθέως τους Κινέζους, βρίσκεται στη Δυτική Μακεδονία, στην άκρη της Ευρώπης.

Η παραγωγή premium προϊόντων γούνας σε Καστοριά και Σιάτιστα (νομός Κοζάνης) καλύπτει το 10% της παγκόσμιας ζήτησης, με μοναδικό αντίπαλο την κινέζικη γουνοποιία, που αν και καλύπτει το υπόλοιπο 90% υστερεί σε σχεδιασμό και ποιότητα κατασκευής.

Με όπλο την παράδοση, την ποιότητα κατασκευής, αλλά και διάφορες κινήσεις απεμπλοκής από την παντοκρατορία των Κινέζων, ο Δαυίδ… της αγοράς, η ελληνική γουνοποιία, διεκδικεί διεύρυνση των εξαγωγικών πωλήσεων.

Ανάμεσα στους δύο παίκτες μεσολαβεί το χάος, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κ. Παύλος Σίσκος, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς, υπογραμμίζοντας ότι η ελληνική προέλευση αποτελεί διαβατήριο για τη γούνα κυρίως στις αναδυόμενες αγορές, όπου η ζήτηση συνεχίζει να αυξάνει.

Το προϊόν είναι κατά 100% εξαγόμενο, είτε άμεσα, είτε έμμεσα, μέσω των λιανικών πωλήσεων που πραγματοποιούνται κυρίως σε Ρώσους τουρίστες στην Ελλάδα. Κύρια αγορά εξαγωγών παραμένει η Ρωσία, αλλά και τα αναπτυσσόμενα αραβικά κέντρα, όπως το Ντουμπάι, λόγω της προσέλευσης Ρώσων τουριστών σε αυτούς τους προορισμούς.

Ζήτηση για την ελληνική γούνα υπάρχει ακόμη και στην Κίνα, καθώς η ποιότητα του προϊόντος την καθιστά ανταγωνίσιμη. Η συγκεκριμένη αγορά ωστόσο είναι ακόμη κλειστή για τα συναφή ελληνικά προϊόντα γιατί το ύψος των δασμών δημιουργεί απαγορευτικά επίπεδα τιμών.

Παρ’ όλα αυτά, στο τελευταίο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Κίνα με ομάδα επιχειρηματιών, η ελληνική γουνοποιία εκπροσωπήθηκε διεκδικώντας διακρατικές συμφωνίες, που αναμένεται να αποδώσουν σε βάθος χρόνου, σύμφωνα με τον κ. Σίσκο.

Ακόμη και εξαρτημένη από τη ρωσική ζήτηση (που της στοίχισε ακριβά στο παρελθόν, όταν το 1997 η ρωσική κρίση εκμηδένισε τις εξαγωγές), η ελληνική γούνα συνεχίζει να ανεβαίνει. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, η παραγωγή γουναρικών στην Ελλάδα τρέχει με αύξηση 14,7% στο πρώτο εξάμηνο του 2013 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012, ενώ και το 2012 η αύξηση της παραγωγής ήταν της τάξης του 10% σε σχέση με το 2011.

Σε αξία οι εξαγωγές γούνας το 2012 άγγιξαν τα 450 εκατ. ευρώ, ποσό που ωστόσο ενσωματώνει εκτός από την αύξηση των πωλήσεων προς το εξωτερικό και την αύξηση της τιμής του τελικού προϊόντος, λόγω σημαντικής ανόδου στην τιμή των γουνοδερμάτων.

Όπως εξηγεί ο κ. Σίσκος, οι προμήθειες γουνοδερμάτων γίνονται σε διεθνείς δημοπρασίες -σε ΗΠΑ, Φινλανδία και Σκανδιναβία- όπου οι Κινέζοι εμφανίζονται επιθετικοί αγοραστές σαρώνοντας τη διαθέσιμη πρώτη ύλη και εκτοξεύοντας παράλληλα τις τιμές. Η αύξηση των τιμών των γουνοδερμάτων στις επίσημες δημοπρασίες το 2013 κυμάνθηκε στο 100% – 150%.

Η εξέλιξη αυτή αποτελεί πονοκέφαλο για τους Έλληνες γουνοποιούς, οι οποίοι τον τελευταίο καιρό προχωρούν σε κινήσεις καθετοποίησης της παραγωγής τους, επενδύοντας και σε φάρμες εκτροφής βιζόν.

Σύμφωνα με τον κ. Σίσκο, στη Δυτική Μακεδονία σήμερα λειτουργούν πλέον περίπου 50 φάρμες, οι οποίες εκτιμάται ότι φέτος θα προσφέρουν στους γουνοποιούς 1.500.000 τεμάχια γουνοδερμάτων έναντι 500.000 που ήταν πριν από μία πενταετία, ενώ στόχος είναι να φθάσει τα επόμενα χρόνια η παραγωγή στα 3.000.000 τεμάχια.

Η συγκεκριμένη επιλογή εκτός του ότι θα μειώσει σημαντικά την εκροή συναλλάγματος και θα προσθέσει 1.500 νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή, θα δώσει ανάσα στους Έλληνες γουνοποιούς από την πίεση εξασφάλισης ποιοτικών γουνοδερμάτων, αλλά επιπλέον θα βοηθήσει τη χρηματοοικονομική τους ευρωστία.

Ο κύκλος εμπορίας της γούνας είναι πολύ απαιτητικός σε διαθέσιμα κεφάλαια, και με δεδομένο το κλείσιμο της στρόφιγγας ρευστότητας από τις τράπεζες οι εταιρίες του κλάδου κινούνται πλέον μόνο με ίδια κεφάλαια.

Σημειώνεται ότι από τη γουνοποιία ωφελείται άμεσα ή έμμεσα το 60%-70% του πληθυσμού του Νομού Καστοριάς, ενώ αξιοσημείωτα είναι τα ποσοστά στη Δυτική Μακεδονία όπου δραστηριοποιούνται συνολικά 1.500 μικρές επιχειρήσεις του κλάδου.

Στο πλαίσιο της καθετοποίησης και της ανάπτυξης της ελληνικής γούνας, ο Σύνδεσμος λειτούργησε πέρυσι για πρώτη φορά το ιδιόκτητο εκθεσιακό κέντρο 13.000 τ.μ. στην Καστοριά, που αποτέλεσε επένδυση ύψους 4 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα, οι εταιρίες στήνουν δίκτυο λιανικών πωλήσεων τόσο στα Αραβικά Εμιράτα όσο και στη Ρωσία με περισσότερα από 400 σημεία και ταυτόχρονα συνεργάζονται με λιανικές επιχειρήσεις στη Χαλκιδική και στα νησιά όπως η Ρόδος και η Σαντορίνη, που είναι περιοχές προσέλκυσης τουριστών.

Μεσοπρόθεσμος στόχος των Ελλήνων γουνοποιών είναι επίσης η δημιουργία σχολών απ’ όπου θα αποφοιτούν επαγγελματίες του κλάδου, εξειδικευμένοι τόσο στην παραγωγική διαδικασία, όσο και στον σχεδιασμό και στη διάθεση του προϊόντος.