Ερώτηση προς τους Υπουργούς  Περιβάλλοντος,-Ενέργειας-  Κλιματικής Αλλαγής, Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης- Τροφίμων, κατέθεσε σήμερα ο βουλευτής ΠΑΣΟΚ Π.Ε. Κοζάνης, με την οποία ζητά την απόδοση των εδαφών από τη ΔΕΗ προς τις τοπικές κοινωνίες.

Ο βουλευτής αναφέρεται στο ιστορικό της απόκτησης των εδαφών αυτών και τονίζει πόσο σημαντικό για την ανάπτυξη της περιοχής είναι το να αποδοθούν και πάλι στις τοπικές κοινωνίες.

Η ερώτηση του έχει ως εξής:

«Από την ημέρα που η ΔΕΗ Α.Ε. άρχισε να δραστηριοποιείται στην περιοχή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας,  όπου υπάρχει και λειτουργεί το Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας, απ΄ το οποίο παράγεται το μεγαλύτερο ποσοστό της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, η Επιχείρηση άρχισε να αποκτά μεγάλο μέρος δημόσιων εκτάσεων και ιδιωτικών αγροτικών εκτάσεων, για την κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων και για την εκμετάλλευση στερεών καυσίμων (λιγνίτης, τύρφη κ.α.).

Με τον Νόμο 1280/1982 (ΦΕΚ Α΄108), άρθρο 1, ορίζεται ότι «οι αγροτικές εκτάσεις που αποκτούνται με οποιονδήποτε τρόπο από τη Δ.Ε.Η. για κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων ή για εκμετάλλευση στερεών καυσίμων (λιγνίτη, τύρφη κλπ), και παύουν να είναι αναγκαίες για την εκπλήρωση των σκοπών της, παραχωρούνται κατά κυριότητα στο Δημόσιο χωρίς αντάλλαγμα με αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.Ε.Η., εγκρινόμενες από τον Υπουργό Ενέργειας και Φυσικών Πόρων.»

Το άρθρο 2, Ν.1280/1982, προβλέπει συγκεκριμένα  ότι οι παραχωρημένες εκτάσεις στο Ελληνικό Δημόσιο, μπορούν «α) να διατίθενται σε ακτήμονες ή σύμφωνα με τις διατάξεις της αγροτικής νομοθεσίας, σε γεωργικούς ή κτηνοτροφικούς συνεταιρισμούς, για ομαδική καλλιέργεια, ή άλλη ομαδική γεωργική εκμετάλλευση, β) να κηρύσσονται ολόκληρες ή τμήματα αυτών αναδασωτέες εκτάσεις, σε περίπτωση που δεν είναι κατάλληλες για γεωργική ή κτηνοτροφική εκμετάλλευση, γ) να διατίθενται τμήματα αυτών για οικιστική αποκατάσταση των μελών των γεωργικών και κτηνοτροφικών συνεταιρισμών και των ακτημόνων στους οποίους διατίθεται η εκμετάλλευσης των εκτάσεων, καθώς και άλλων ατόμων που εγκαθίστανται μόνιμα στον οικισμό, για την εξυπηρέτηση των αναγκών της λειτουργίας του οικισμού και δ) να διατίθενται στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για χρήσεις που εξυπηρετούν τους σκοπούς τους.

Με το Ν. 2941/2001(ΦΕΚ201/12-9-2001), και το άρθρο 9 αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του Ν. 1280/82, ως ακολούθως: «Αγροτικές εκτάσεις που αποκτώνται με οποιονδήποτε τρόπο από τη Δ.Ε.Η. για κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων και παύουν να είναι αναγκαίες για την εκπλήρωση των σκοπών της, μεταβιβάζονται κατά κυριότητα στο Δημόσιο χωρίς αντάλλαγμα με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.Ε.Η., που εγκρίνεται από τον Υπουργό Ανάπτυξης».

Με την τροποποίηση δηλαδή αυτή, προκύπτει ότι οι αγροτικές εκτάσεις που αποκτούνται από την ΔΕΗ για τα ορυχεία, παραμένουν πλέον στην ιδιοκτησία της Επιχείρησης και επιστρέφονται μόνο οι εκτάσεις των υδροηλεκτρικών.

Κατά την μετοχοποίηση της ΔΕΗ, οι εκτάσεις των ορυχείων και υδροηλεκτρικών ενεγράφησαν στα πάγια της επιχείρησης και γίνεται απόσβεσή τους κατά 5% ανά έτος. και για 20 έτη, ή με άλλο ποσοστό, ανάλογα με την διάρκεια των έργων.

Οι συνολικές εκτάσεις που έχουν περιέλθει στην ιδιοκτησία της ΔΕΗ Α.Ε. για τη λειτουργία των ορυχείων στη Δυτική Μακεδονία, εκτιμάται ότι σήμερα ανέρχονται σε 160.000 στρέμματα, περίπου, και υπολογίζεται πως μέχρι εξαντλήσεως των κοιτασμάτων λιγνίτη, θα ανέλθουν σε 200.000 στρέμματα, περίπου.

Όπως προκύπτει απ΄ τα πιο πάνω η ΔΕΗ Α.Ε. έχει στην κατοχή της ένα σημαντικότατο μέρος των εδαφών της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, για τα οποία οι θεσμικοί φορείς της περιοχής και οι πολίτες εκτιμούν, και το έχουν αναδείξει μέσω πλήθους αναπτυξιακών συνεδρίων, πως η αξιοποίηση των νέων εδαφών που θα προκύψουν μετά την ολοκλήρωση της εξόρυξης του λιγνίτη, καθώς και των εδαφών των παραλίμνιων περιοχών των υδροηλεκτρικών έργων, αποτελεί τη μοναδική αναπτυξιακή διέξοδο για την περιοχή.

Την άποψη δε αυτή υιοθέτησε και η Υπουργός ΥΠΕΚΑ κ. Τίνα Μπιρμπίλη κατά την ομιλία της στην Κοζάνη (20-1-2011), όπου μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «Μία από τις προτεινόμενες παρεμβάσεις του Σχεδίου για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών και την ανάπλαση του τοπίου στον ενεργειακό άξονα Κοζάνης – Πτολεμαίδας – Φλώρινας με έργα αποκατάστασης των εδαφών από την εκμετάλλευση των ορυχείων, αξιοποίησης των παραλίμνιων περιοχών και των πολιτιστικών χώρων ανάπτυξης δυναμικών καλλιεργειών, είναι η εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης, ενός MasterPlan αξιοποίησης των νέων εδαφών. Η εκπόνηση του MasterPlan θα χρηματοδοτηθεί από πόρους της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, της ΔΕΗ Α.Ε. καθώς και από κονδύλια του Τοπικού Πόρου».

Οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από το μέλλον της ΔΕΗ Α.Ε. δημιούργησαν εύλογες ανησυχίες, καθώς τίθεται πλέον το ερώτημα τι πρόκειται να γίνει με την ιδιοκτησία αυτών των εδαφών, που θεωρούνται ιδιαιτέρως σημαντικές για τις τοπικές κοινωνίες και το μέλλον τους, σε περίπτωση που αλλάξει η μετοχική της σύνθεση.

Γι΄ αυτό ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

Προτίθενται και με ποιο τρόπο, να προχωρήσουν σε επαναπόδοση των εδαφών αυτών στις τοπικές κοινωνίες, προκειμένου να μη βρεθούν μελλοντικά οι σημαντικές αυτές εκτάσεις δέσμιες ιδιωτικών συμφερόντων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις κοινωνίες και το μέλλον τους;».