Το ποσοστό των ανθρώπων που παίρνουν στατίνες και εμφανίζουν παρενέργειες όπως μυϊκούς πόνους, κυμαίνεται από 6% έως 10%. Συνεπώς η δυσανεξία στα συγκεκριμένα φάρμακα κατά της υψηλής χοληστερίνης είναι υπερεκτιμημένη και υπερδιαγνωσμένη, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη, τη μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα, καθώς περιέλαβε περισσότερα από τέσσερα εκατομμύρια άτομα.

Σχεδόν οι μισοί ασθενείς στους οποίους έχουν συνταγογραφηθεί στατίνες, σταματούν να τις παίρνουν κάποια στιγμή ή μειώνουν τη δόση ή τις παίρνουν ακανόνιστα, επειδή πιστεύουν ή φοβούνται τις πιθανές παρενέργειες, μολονότι το πρόβλημα, όπως δείχνει η νέα έρευνα, είναι τελικά μικρότερο από ό,τι πιστεύεται. Το αποτέλεσμα είναι ότι αρκετοί ασθενείς, εξαιτίας της αναίτιας και υπερβολικής ανησυχίας τους, κάνουν ανεπαρκή θεραπεία και έτσι αντιμετωπίζουν αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, λόγω των υψηλών επιπέδων χοληστερίνης τους.

Η θεραπεία με στατίνες μπορεί να σώσει ζωές

Οι ερευνητές, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «European Heart Journal» της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας, ανέλυσαν 176 έρευνες που αφορούσαν συνολικά 4,14 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Η μελέτη (μετα-ανάλυση) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ποσοστό εμφάνισης παρενεργειών στατινών είναι 9,1% στον γενικό πληθυσμό.

Πολλές έρευνες μέχρι σήμερα έχουν δείξει χωρίς αμφιβολία ότι η θεραπεία με στατίνες μπορεί να σώσει ζωές, γι’ αυτό, άλλωστε, είναι από τα πλέον συνταγογραφούμενα φάρμακα διεθνώς. Παρόλα αυτά, όλο αυτόν τον καιρό αιωρείτο μια αμφιβολία για το πόσο συχνές είναι οι πιθανές παρενέργειές τους, με τις προηγούμενες εκτιμήσεις να κυμαίνονται σε μια ευρεία γκάμα από το 5% έως το 50% των ασθενών. Η νέα μελέτη δείχνει ότι είχαν υπερεκτιμηθεί οι διαστάσεις του προβλήματος.

Δεν πρέπει να γίνεται διακοπή των φαρμάκων

«Τα ευρήματα μας δείχνουν ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η δυσανεξία στις στατίνες είναι υπερεκτιμημένη και υπερδιαγνωσμένη. Περίπου το 93% των ασθενών που κάνουν θεραπεία με στατίνες, μπορούν να θεραπευθούν αποτελεσματικά, ανεχόμενοι πολύ καλά τα φάρμακα αυτά και χωρίς καθόλου προβλήματα ασφάλειας», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής, καθηγητής Maciej Banach του πολωνικού Ιατρικού Πανεπιστημίου του Λοτζ. Πρόσθεσε ότι «η μελέτη μας, η μεγαλύτερη στον κόσμο, δείχνει ξεκάθαρα ότι οι ασθενείς δεν πρέπει να φοβούνται τη θεραπεία με στατίνες, καθώς γίνεται πολύ καλά ανεκτή. Οι στατίνες μπορούν να παρατείνουν τη ζωή και όπου εμφανίζονται παρενέργειες τους, έχουμε πια αρκετές γνώσεις για να τις αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά. Το πιο σημαντικό μήνυμα της μελέτης μας είναι ότι οι ασθενείς πρέπει να συνεχίσουν να παίρνουν τις στατίνες τους κανονικά σύμφωνα με τη συνταγογραφημένη δόση και να συζητούν τις τυχόν παρενέργειες με τον γιατρό τους, παρά να διακόπτουν τα φάρμακα».

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το φαινόμενο του nocebo (αρνητικές προσδοκίες για ένα φάρμακο, δηλαδή το αντίθετο του placebo) μπορούν να εξηγήσουν πάνω από το 50% των συμπτωμάτων που νιώθουν όσοι παίρνουν στατίνες. Η μελέτη δείχνει επίσης ότι μεγαλύτερη πιθανότητα να μην ανεχτούν καλά τις στατίνες, έχουν οι πιο ηλικιωμένοι, οι γυναίκες, οι παχύσαρκοι, οι διαβητικοί, καθώς και εκείνοι με νεφρική ανεπάρκεια και χρόνια ηπατικά προβλήματα. Επίσης η ταυτόχρονη με τις στατίνες χορήγηση φαρμάκων κατά της καρδιακής αρρυθμίας και της υπέρτασης ή η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα δυσανεξίας σε αυτές.