Θερισμός και αλώνια σε δημοτικά τραγούδια της Δεσκάτης
Μέρες καλοκαιριού και η μνήμη αναπλάθει άλλες πιο αγνές εποχές από τη δική μας της τεχνολογικής εξέλιξης και της παγκοσμιοποίησης. Αφορμή του παρόντος σημειώματος, εργατικά δημοτικά τραγούδια της περιοχής μας, όπου αποτυπώνονται με λακωνικότητα και ενάργεια δύο σημαντικές στιγμές του εργατικού βίου: ο θερισμός και το αλώνισμα.
Τα δημοτικά τραγούδια παρατίθενται στην τοπική ιδιόλεκτο.Τα δύο πρώτα είναι του θερισμού, το τρίτο του αλωνίσματος.Εχοντας ως βάση τη δημοτική μούσα, ας ταξιδέψουμε νοερά σε άλλες εποχές αμόλυντης γλωσσικής έκφρασης.
Ολη τη νύχτα θέριζα μ’ ένα ψηλό τραγούδι
κι ξύπνησα τρία χουριά κι πέντι μαναστήρια,
κι ξύπνησα μια καλουγριά ‘που μέσ’ απ’ του κιλί της,
κι αφήν’ τα κουμπουλόια της κι αρχίζ’ τα μοιρουλόια.
…………………………………………………..
-Ηλι-μ’ γιατί μας άργησις κι αργείς να βασιλέψεις;
Δεν αλυπάσι τ’ν αργατιά, δεν αλυπάσι κόσμου;
Δεν αλυπάσι μικρά πιδιά που καρτιρούν τις μάνες;
-Δεν αλυπούμι τ’ν αργατιά, δεν αλυπούμι κόσμου,
δεν αλυπούμι μικρά πιδιά που καρτιρούν τις μάνες,
μόν’ αλυπούμι μια λιαρή, μια μικρουπαντριμένη,
που θέριζι ξιπόλυτη, νηστ’κιά κι διψασμένη.
Εχει διρπάν’ αχάραγου χουρίς παλαμαρίτσα.
…………………………………………………………..
Ικεί πέρα κι αντίπιρα, πέρα στα πέντι αλώνια,
ικεί λιχνούν οι δώδικα, κόρη ξισκυβαλνάει.
Κι μάνα της την έλιγι κι η μάνα της τη λέει:
-Φεύγα, κουρή μ’ ‘π’ τουγ κουρνιαχτό, φεύγα κι απού τουν ήλιου,
μη σι λιρώσ’ ι κουρνιαχτός, να μη σι κάψ’ ι ήλιους.
ΥΓ: Τα τραγούδια προέρχονται από το βιβλίο του λαογράφου Κώστα Σπανού «Δημοτικά τραγούδια της Δεσκάτης», οι δε φωτογραφίες από το αρχείο του Δημ.Ευθ.Γαλάνη.
Γιώργος Διαμάντης
- Προηγούμενο ΚΤΕΟ: Γλιτώνουν το πρόστιμο ιδιοκτήτες οχημάτων οι οποίοι βρίσκονται στο εξωτερικό
- Επόμενο Γρεβενά: Ιστορικές μνήμες της 25ης Ιουνίου στην Ελλάδα και στον κόσμο