Κύριε πρόεδρε,

Κυρίες και κύριοι,

Για την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, οι δράσεις διάχυσης, ενημέρωσης αλλά και προβληματισμού που αφορούν και σχετίζονται με το λιγνίτη έχουν ιδιαίτερη σημασία, δεδομένου ότι άπτονται του ιδιαίτερου χαρακτήρα της περιοχής μας. Πόσο μάλλον η σημερινή εκδήλωση την οποία συνδιοργανώνουν η ΔΕΗ ΑΕ και το Σωματείο Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας «ΔΕΗ Σπάρτακος».

Ο λιγνίτης αποτέλεσε και αποτελεί την κυρίαρχη εγχώρια πρωτογενή ενεργειακή πηγή. Μια πηγή ενέργειας

• με προβλέψιμο κόστος παραγωγής,
• με ισχυρούς πολλαπλασιαστικούς δείκτες απασχόλησης και οικονομικής μεγέθυνσης
• αλλά βεβαίως και με σημαντικές περιβαλλοντικές πιέσεις και προβλήματα.

Η συσσωρευμένη τεχνογνωσία αξιοποίησης των λιγνιτών, το μέγεθος των αποθεμάτων και η υψηλή συγκέντρωση εγκατεστημένης ισχύος, αναδεικνύουν τους εγχώριους λιγνίτες σε καθοριστικό παράγοντα σχεδιασμού και άσκησης  εθνικής ενεργειακής πολιτικής.

Εδώ και εξήντα περίπου χρόνια, τόσο η ανταγωνιστικότητα της εθνικής μας οικονομίας όσο και η ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας, στηρίχτηκαν σε μεγάλο βαθμό στα λιγνιτικά αποθέματα του ενεργειακού άξονα της Δυτικής Μακεδονίας.

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες του ΤΕΕ/Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας:

• Για κάθε μία θέση μόνιμου προσωπικού στα ορυχεία λιγνίτη και στους σταθμούς παραγωγής, δημιουργούνται και συντηρούνται 3,28 θέσεις στην τοπική αγορά εργασίας.
• Για κάθε ένα ευρώ που δαπανά η ΔΕΗ ΑΕ σε μισθούς και εργολαβίες, προκύπτουν επαγωγικά περισσότερα από τρία ευρώ στον κύκλο της τοπικής οικονομίας.
• Η απόσυρση 300 MW λιγνιτικής ισχύος θα στερούσε από την τοπική οικονομία 83 εκατ. ευρώ ετησίως. Αν αποσυρθούν 2.400 MW, χωρίς ισοδύναμα μέτρα στήριξης, τα μεγέθη είναι δυνατόν να αποδειχθούν εφιαλτικά και μη αναστρέψιμα για την περιοχή μας.
• Σε επίπεδο εθνικής οικονομίας, το σύνολο των λιγνιτών που εξορύχτηκαν από το 1960 μέχρι το 2009 στη Δυτική Μακεδονία, μετατράπηκε σε ηλεκτρική ενέργεια ίση με 562.000 GWh, απέτρεψε την εισαγωγή 154.000.000 τόνων ισοδύναμου πετρελαίου και πρόσφερε στην εθνική οικονομία εξοικονόμηση συναλλάγματος 49,7 δισ. δολαρίων.

Τα παραπάνω δεδομένα αναδεικνύουν το μέγεθος και την κλίμακα του εγχειρήματος και επιπλέον, καταδεικνύουν την σημαντική και καταλυτική επίδραση της λιγνιτικής βιομηχανίας στην εθνική οικονομία και ιδιαίτερα στην κοινωνία της Δυτικής Μακεδονίας.

Για αυτούς ακριβώς τους λόγους, στηρίζουμε ξεκάθαρα το λιγνίτη ως κυρίαρχο εθνικό ενεργειακό πλούτο, χωρίς βεβαίως να αντιστρατευόμαστε τις εναλλακτικές ή ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Και όταν λέμε ότι στηρίζουμε το λιγνίτη, το αποδεικνύουμε με τις πράξεις μας, στο μέτρο πάντοτε που μας επιτρέπει ο θεσμικός μας ρόλος ως Αιρετή Περιφερειακή Αρχή.

Το Φεβρουάριο του 2012, στάλθηκε εκ μέρους του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας κ. Δακή προς τον αρμόδιο Κοινοτικό Επίτροπο και Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Αλμούνια, εκτενής επιστολή με όλο τον προβληματισμό και τις ενστάσεις μας, αναφορικά με την πώληση λιγνιτικών μονάδων.

Το Σεπτέμβριο του 2012, και πάλι εκ μέρους του Περιφερειάρχη, στάλθηκε επιστολή προς τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Γερμανικού Ομίλου Τραπεζών KfW, με θέμα τη χρηματοδότηση της νέας λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαΐδα 5». Μέσω της επιστολής αποτυπώθηκε η στρατηγική αναγκαιότητα κατασκευής της νέας λιγνιτικής μονάδας καθώς και η καθολική αποδοχή της από την πλευρά των Δυτικομακεδόνων.

Επιπλέον, στην πρόσφατη διαβούλευση του ΥΠΕΚΑ στα πλαίσια του Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού «Οδικός Χάρτης για το 2050», οι θέσεις της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας υπήρξαν ξεκάθαρες, όσον αφορά στην υπερβολική και ασύμμετρη προσπάθεια ανάδειξης του παγκόσμιου προβλήματος της κλιματικής αλλαγής σε κυρίαρχη εθνική υπόθεση. Δηλώσαμε επίσης αντίθετοι απέναντι στην πρόθεση να απαξιωθούν οι εγχώριοι λιγνίτες, πρόθεση η οποία δεν αντανακλά και δεν λαμβάνει υπόψη στοιχειώδεις κανόνες εθνικής περιφερειακής συνοχής.

Όσον αφορά στο τρέχον σχέδιο για την «Αναδιάρθρωση και Αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ» και τα διάδοχα σχήματα, που σχεδιάζεται να προκύψουν, πρέπει να ενημερώσω, ότι υπάρχει ειλημμένη ομόφωνη απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας, με την οποία εκφράζει  την αντίθεση του για τα σχέδια αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ, επειδή υπάρχουν σοβαροί προβληματισμοί που επικεντρώνονται επιγραμματικά στα ακόλουθα:

• Μετεγκαταστάσεις των οικισμών, που πλήττονται από την εξορυκτική δραστηριότητα

• Διασφάλιση της τροφοδοσίας, αλλά και του κόστους, που σχετίζεται με τα συστήματα τηλεθέρμανσης

• Περιβαλλοντικές αποκαταστάσεις σε ολόκληρο το φάσμα της λιγνιτικής δραστηριότητας

• Διαδικασίες και κόστος απόσυρσης των ατμοηλεκτρικών σταθμών μετά το πέρας της λειτουργίας τους

• Τοπικός Πόρος Ανάπτυξης

• Καθεστώς εργασιακών σχέσεων μεταξύ των νέων ιδιοκτητών και του μόνιμου ή εποχιακού προσωπικού

Στην κατεύθυνση αυτή, με πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη κ. Δακή, έχει ήδη ενεργοποιηθεί η Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης, με στόχο να αποτυπωθούν οι θέσεις της τοπικής κοινωνίας και να αναληφθούν συγκεκριμένες δράσεις με τη μέγιστη δυνατή κοινωνική αποδοχή.

Κυρίες και κύριοι,

Ο τομέας της ενέργειας με επίκεντρο το λιγνίτη, βρίσκεται πολύ ψηλά στην αναπτυξιακή ατζέντα της Δυτικής Μακεδονίας, για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020 και των απαιτήσεων της έξυπνης εξειδίκευσης σε περιφερειακό επίπεδο. Ήδη, δρομολογούνται οι διαδικασίες εκπόνησης ενός Επιχειρησιακού Σχεδίου Περιφερειακού Ενεργειακού Σχεδιασμού, επίκεντρο του οποίου αποτελούν η συσσωρευμένη τεχνογνωσία και  οι υπάρχουσες υποδομές της ΔΕΗ. Από την άλλη πλευρά, ολοκληρώνεται σύντομα το Επιχειρησιακό Σχέδιο Ανάπτυξης για τη Μεταλλιγνιτική περίοδο, λαμβάνοντας υπόψη τη νομοτελειακή εξάντληση των εγχώριων λιγνιτικών αποθεμάτων.

Η διατήρηση και διεύρυνση του ενεργειακού χαρακτήρα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας αποτελεί στρατηγική επιλογή και το κυρίαρχο συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής μας για έξοδο από την οικονομική κρίση.

Στην κατεύθυνση αυτή, στηρίζουμε τις προοπτικές του λιγνίτη ως εθνικά στρατηγικό καύσιμο, μέσα όμως από μια ισχυρή και όχι κατακερματισμένη ΔΕΗ. Μια ΔΕΗ σε ρόλο αναπτυξιακής ατμομηχανής, ανταγωνιστική και σύγχρονη, ικανή να προσφέρει τα μέγιστα στην επανεκκίνηση της εθνικής μας οικονομίας. Αυτός υπήρξε ο διαχρονικός της ρόλος και δεν υπάρχει χώρος και χρόνος για πειραματισμούς και ασκήσεις επί χάρτου, σε μια πραγματικά κρίσιμη εθνικά οικονομική συγκυρία.

Μια ΔΕΗ με σεβασμό στην ιστορία της, μεγάλο κομμάτι της οποίας αποτελεί και μέρος της σύγχρονης ιστορίας της Δυτικής Μακεδονίας.

Σας ευχαριστώ και εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της ημερίδας.