Ήταν ένα χειμωνιάτικο απόγευμα, όταν μια ομάδα τριών ανθρώπων περάσαμε από το γηροκομείο της πόλης μας.
Χαρήκαμε στη σκέψη ότι εδώ βρίσκουν άσυλο πολλές ψυχές, που για κάποιο λόγο δε γινόταν να μείνουν σπίτι τους.

Με παράκλησή μας συγκεντρώθηκαν στο σαλόνι όσοι υπερήλικες μπορούσαν — ήταν κι άλλοι που ήταν μόνιμα κλινήρεις — κι ανοίξαμε κουβέντα μαζί τους.

Ορισμένοι ήταν λαλίστατοι. Άλλοι μετρημένοι στα λόγια και σκυθρωποί.

Έδειξαν χαρά για την παρουσία μας, αλλά και λαχτάρα να ήταν στη θέση μας τα παιδιά τους.
Μια σκιά διακρινόταν στα μάτια τους, όταν γινόταν λόγος γι’ αυτά και τα εγγόνια τους.

Ορισμένοι θα ήταν ευχαριστημένοι, μας είπαν, αν επικοινωνούσαν μαζί τους έστω τηλεφωνικά.
Αλλά τι κρίμα! ούτε για ένα τηλέφωνο δεν είχαν χρόνο τα παιδιά τους…

Έτσι πάνω στην κραυγή πικρίας τα μάτια τους βούρκωναν.
Ασταμάτητο παραπέρα ήταν το βουβό κλάμα του κ.Ν.
Είχε τρεις μέρες μόνο τρόφιμος του γηροκομείου, η γυναίκα του είχε πεθάνει εδώ και λίγο καιρό και τα παιδιά του — όχι όλα με οικογένεια — τον ξεφορτώθηκαν στον οίκο ευγηρίας νωρίς νωρίς.

Το παράπονό του βαθύ. Ο πόνος του φρέσκος και βαρύς.

Προσπαθήσαμε να τους πείσουμε να αγαπήσουν και να εκτιμήσουν το ίδρυμα αυτό που με στοργή τους περιθάλπει.
Η απάντησή τους ήταν ”ναι, αλλά…”, αλλά τους έλειπε η δική τους οικογένεια.
Αυτή που έφτυσαν αίμα, για να τη στήσουν.
Άλλος με ροζιασμένα τα χέρια απ’ τις γεωργικές δουλειές, άλλος με δαρμένο το πρόσωπο απ’ τον ήλιο και το αγριοκαίρι, πουλώντας αυγά, άλλος έτσι, άλλος αλλιώς.
Όλοι τους πάντως με μια περιουσία που δημιούργησαν και αναγκάστηκαν απ’ τα παιδιά τους να τους την γράψουν και μετά να τους κλείσουν έξω από την πόρτα του σπιτιού τους. Του δικού τους σπιτιού.

Αρκετά χρόνια τώρα τα γηροκομεία φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια.
Παλιότερα οι γέροι απολάμβαναν στην κόχη τους τη στοργή και την τιμή που τους έπρεπε.
Κι είχαν παρρησία οι συνειδήσεις των παιδιών τους στο Θεό.
Είχαν και την ευλογία και των γονιών τους.
Τώρα νομίζουμε πως, αν ξεφορτωθούμε τους γέρους, αποφορτιζόμαστε περιττή κόπωση και βάρος.
Αντίθετα όμως τότε φορτωνόμαστε τον έλεγχο της συνειδήσεως και προκαλούμε την αποστροφή του Θεού.

Αναφέρουμε μια σχετική ιστορία πάνω σ΄αυτό.

Κάποιος νέος είχε μόνο τη μητέρα του, χήρα από 26 ετών.
Ήταν φτωχή κι έπρεπε τότε για να μεγαλώσει το γιο της να παίξει το ρόλο και των δυο γονιών και στην ανατροφή και στις υλικές ανάγκες, τις οποίες για να καλύψει, αναγκαζόταν να ξενοδουλεύει.
Κρατούσε και μερικά κατοικίδια ζώα και το γάλα που άρμεγε έτρεχε μέσα στα κρύα και τις παγωνιές του χειμώνα να το μοιράζει η ίδια στα σπίτια της γειτονιάς.

Έτσι κατάφερε να εξασφαλίσει τη διατροφή, αλλά και τις σπουδές του γιου της.
Κι ήρθε η ώρα που τον καμάρωσε εκπαιδευτικό.
Σε λίγο καμάρωσε δίπλα του και μια χαριτωμένη υπάλληλο γυναίκα.

Στην αρχή όλα πήγαιναν καλά.
Απέκτησαν και δυο παιδιά, τα οποία μεγάλωσε σχεδόν η ίδια, αφού οι γονείς τους δούλευαν.

Πέρασαν τα χρόνια. Η μάνα, εβδομήντα πέντε χρονών τώρα, άρχισε να βαραίνει. Δεν μπορούσε πια να προσφέρει σχεδόν τίποτα.

Τότε άρχισαν τα δύσκολα. Η νύφη της είχε τα δικά της προβλήματα υγείας και αδυνατούσε να φροντίσει την πεθερά της.

Γι’ αυτό, αλλά και για λόγους που η ίδια ήξερε, άρχισε να διαφωνεί με τον άντρα της, που επέμενε να την κρατήσουν τουλάχιστον στο κάτω διαμέρισμα που προσφερόταν.

Μια ψυχρότητα άρχισε να απειλεί τη σχέση τους.
Φάνηκε ότι ξεπεράστηκε, όταν αποφάσισαν να της νοικιάσουν ένα διαμέρισμα, αρκετά μακριά τους, με τη συμφωνία να την επισκέπτονται συχνά.

Και πράγματι στην αρχή ήταν τακτικοί επισκέπτες της μάνας.
Μετά πέντε, έξι, εφτά μήνες οι επισκέψεις αραίωσαν πολύ, ώσπου η μάνα ένιωσε εντελώς μόνη.
Η αχαριστία τής τρυπούσε την καρδιά.
Έπαθε με τον καιρό κατάθλιψη και σε μια κρίση τρέλας αυτοκτόνησε, με συνέπεια οι σχέσεις των δυο συζύγων να διαρραγούν και να οδηγηθούν στο διαζύγιο, γιατί οι τύψεις κατέτρωγαν το γιο.

Έζησαν έτσι την άρση της ευλογίας του Θεού από πάνω τους.

Κι αναρωτιέται κανείς… Υπάρχουν ελαφρυντικά γι’ αυτή τη νοοτροπία της νέας γενιάς;
Σίγουρα οι συνθήκες ζωής άλλαξαν. Τα νέα παιδιά με το σύγχρονο ρυθμό της είναι φορτωμένα και με τα προβλήματα δουλειάς τους και της συζυγίας και των παιδιών.
Δεν έχουν πράγματι πολλοί το χρόνο ούτε να ξεκουραστούν.
Τα νεύρα τους δεν έχουν πολλές αντοχές. Η υπομονή και η κατανόηση και στα ίδια τα παιδιά τους δοκιμάζονται.

Ωστόσο υπάρχει πάντα τρόπος για όποιον αγαπάει να βρίσκει λύσεις.
Δεν αποκλείονται και τα ιδρύματα ασφαλώς. Αλλά τα καλά και όχι τα οικήματα για εμπόριο.
Οι γέροι δεν κλαίνε τόσο για το μέρος που θα περάσουν την υπόλοιπη ζωή τους, αν και νιώθουν να ξεριζώνονται, όταν φεύγουν απ’ τα σπίτια τους, όσο για τον τρόπο που τους εξαποστέλλουν και για την εγκατάλειψη.

Όταν καλώς ή κακώς βρεθούν στον οίκο ευγηρίας και τα παιδιά τους ή τα εγγόνια τους προγραμματίζουν μια επίσκεψη ή ένα τηλέφωνο πολύ συχνά, συνεργάζονται με τους υπευθύνους και τους δείχνουν ότι δεν έπαψαν να τους νοιάζονται και να τους αγαπούν, αλλά είναι στο πλευρό τους, θα είναι ήρεμοι.
Απ’ το να είναι όλη μέρα στα πόδια των παιδιών, να αντιμετωπίζουν τα μούτρα τους, τα αναιδή λόγια τους, το πνεύμα ότι ανήκουν στα αζήτητα κι είναι βαρίδιο γι’ αυτά, πράγμα που είναι σκληρότερο απ’ τον οίκο ευγηρίας, ας υπάρχει κι αυτή η λύση.

Ας έχουμε ωστόσο υπόψη ότι η εντολή “τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου”, δεν ορίζει ηλικία των γονιών. Αναφέρεται σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Κι ήταν πριν χρόνια πολλές αυτές οι ευλογημένες υπάρξεις που ανταποκρίθηκαν σ’ αυτό το καθήκον.
Τώρα όσο πάνε αραιώνουν.

Είναι γεγονός ότι και οι γέροι γονείς πληρώνουν ένα τίμημα, πρώτον γιατί πολλές φορές προσκολλώνται μόνο στο δικό τους πρόσωπο κι όχι και στη νύφη ή το γαμπρό κι επεμβαίνουν έτσι καταλυτικά στη σχέση τους και δεύτερον γιατί στη ζωή τους φρόντισαν να μη λείψουν τα υλικά αγαθά από τα παιδιά τους, αλλά δε φρόντισαν για τα πνευματικά αγαθά, την πίστη στο Θεό και την αγάπη στο συνάνθρωπο.

Κι ούτε και οι ίδιοι φρόντισαν να αγιαστούν, για να μην είναι γκρινιάρηδες στα γεράματα με αδυναμίες που κουράζουν τους άλλους, με τα “χούγια” τους, όπως λέμε.

Παρόλα αυτά η εγκατάλειψη των γονιών στα γεράματα δείχνει το ποιόν της ψυχής των παιδιών και προσβάλλει τον πολιτισμό μας.
Τι κι αν ξεφύγαμε από τη σφαίρα της γης, τι κι αν χτίσαμε πύργους και ουρανοξύστες, τι κι αν ζούμε στην πολυτέλεια κι έχουμε πολλές ανέσεις και αγαθά;
Όσο θα υπάρχουν ψυχές μέσα σε ιδρύματα εγκαταλελειμμένες ή θα φτάνουν στην απόγνωση και την κατάθλιψη ή θα χύνουν βουβά δάκρυα που κραυγάζουν πόνο και πίκρα, ο Κύριος θα αποστρέφει το πρόσωπό Του από τη γη μας και, αφού δε μας συνετίζει ο νόμος Του, ας μας τρομάζει τότε η επερχόμενη δίκαιη οργή Του.

Ζιώγα Κατερίνα
Εκπαιδευτικός