Με δεδομένη την οικονομική κατάσταση,  την παρατεταμένη ύφεση και την αυξανόμενη ανεργία, σε μείζον οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα τείνει να εξελιχθεί το θέμα της εξυπηρέτησης των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων των ιδιωτών, με μεγάλες  συνέπειες τόσο για τους δανειολήπτες, όσο και για τις τράπεζες. Ως εκ τούτου είναι επιτακτική η ανάγκη να δρομολογηθούν άμεσα από την κυβέρνηση λύσεις οι οποίες θα ανακουφίσουν τους πολίτες, ενώ ταυτόχρονα θα δώσουν το μήνυμα προς την κοινωνία πως η κυβέρνηση κατανοεί την τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα νοικοκυριά και προσπαθεί με μέτρα ελάφρυνσης να αμβλύνει τις επιπτώσεις της πρωτοφανούς αυτής κρίσης.

Άλλοι λόγοι οι οποίοι συνηγορούν στην άμεση λήψη αποφάσεων είναι:

• Η απαράδεκτη και απάνθρωπη πολλές φορές  συμπεριφορά των εισπρακτικών εταιρειών των τραπεζών, οι οποίες χωρίς κανένα ίχνος ανθρωπιάς και με μεθόδους εξευτελιστικούς, συνεχίζουν το «έργο τους»
• Η αγχωτική καθημερινή πραγματικότητα που βιώνουν οι δανειολήπτες, διαβάζοντας ή ακούγοντας για τη πώληση των δανείων τους από τις Ελληνικές τράπεζες σε ξένα distress funds, με “άγνωστους” τρόπους διαχείρησης .
• Η αποφυγή της προσφυγής στα δικαστήρια εκατοντάδων χιλιάδων υποθέσεων
•  Η καλύτερη, με την έννοια του προγραμματισμού, κατάσταση των τραπεζών, αφού θα γνωρίζουν το πραγματικό μέγεθος των προς είσπραξη απαιτήσεων τους.

Κατηγοριοποίηση των δανείων

Με βάση την αρχή ότι, όπως οι οριζόντιες περικοπές είναι και άδικες και αναποτελεσματικές, έτσι και οι οποιεσδήποτε ευνοικές ρυθμίσεις θα πρέπει να διέπονται από την ίδια αρχή, γι’ αυτό και προτείνω την εξειδίκευση της κάθε περίπτωσης, ύστερα από την συμφωνία και υοθέτηση ενός κατώτερου επιπέδου διαβίωσης και κάτω από τις γενικές κατευθύνσεις που θα δοθούν και θα περιλαμβάνουν κριτήρια όπως:

1. Κατηγορία δανείου, στεγαστικού ή καταναλωτικού. Η ανάγκη στέγασης είναι πρώτιστη ανάγκη και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπιστεί σε σχέση με τα καταναλωτικά δάνεια.
2. Στεγαστικό για πρώτη κατοικία ή μη. Είναι αναγκαίος ο διαχωρισμός των στεγαστικών δανείων για την απόκτηση 1^ης κατοικίας , απ’ αυτά για την απόκτηση εξοχικού ή κατοικία για εκμετάλευση
3. Περιοχή απόκτησης 1^ης κατοικίας . Στις χαρακτηρισμένες προβληματικές περιοχές της χώρας μας, υπήρχε η επιδότηση για την αγορά ή ανέγερση 1^ης κατοικίας η οποία καταργήθηκε, αγνοώντας όσους προγραμμάτισαν, τον τόπο διαμονής τους και τη ζωή τους, κατά το χρόνο της πενταετίας που έθετε ως προυπόθεση η διάταξη.
4. Συνολικό οικογενειακό εισόδημα των δανειοληπτών
5. Συνολική οικογενειακή κινητή και ακίνητη περιουσία των δανειοληπτών
6. Επαγγελματική κατάσταση.

Εξειδίκευση ευνοικών μέτρων   

1. Απομοίωση (κούρεμα) του στεγαστικού δανείου σε ποσοστό ίσο με την αποδεδειγμένη συνολική μείωση του μισθού των μισθωτών από το 2010 έως σήμερα, εφόσον συντρέχουν και οι υπόλοιπες προυποθέσεις: α) συνολικό οικογενειακό εισόδημα < 30.000 Ευρώ β) συνολική ακίνητη περιουσία < 200.000 Ευρώ ( Εξαιρουμένων των «παραγωγικών» αγροτεμαχίων).
2. Για το υπόλοιπο των στεγαστικών δανείων, των καταναλωτικών, όπως και των δανείων αυτών που δεν πληρούν τις παραπάνω προυποθέσεις καθώς και των αυτοαπασχολούμενων και ελευθέρων επαγγελματιών προτείνουμε επιτόκια με «ανώτερο καθορισμένο πλαφόν» σε σχέση με τα επιτόκια δανεισμού των τραπεζών (Euribor, κλπ), προσαυξημένο με ένα θεμιτό περιθώριο κέρδους για τις τράπεζες. Η εναπομένουσα μηνιαία δόση δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 30% του οικογενειακού εισοδήματος και θα ρυθμίζεται με επιπλέον χρόνο αποπληρωμής ή και μηδενισμό των τόκων.
3. Ειδική μέριμνα για τους ανέργους, που εκτός των παραπάνω θα προβλέπεται αναστολή των πληρωμών για ορισμένο χρονικό διάστημα και όσο διαρκεί η ανεργία.

Επιχειρηματολογία τραπεζών

• Στο επιχείρημα των τραπεζών πως ήδη οι τράπεζες δείχνοντας την ευαισθησία τους, έχουν προχωρήσει σε 800.000 περίπου ρυθμίσεις δανείων, μισών περίπου στεγαστικών, έχουμε να αντιτείνουμε, ότι οι ρυθμίσεις γίνονται με βάση τους όρους που βάζουν οι ίδιες και βέβαια «πάντα με το αζημίωτο», ενώ αποδεικνύουν την θέληση των δανειοληπτών, να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.
• Στο επιχείρημα των τραπεζών πως το οποιοδήποτε «κούρεμα», των δανείων θα οδηγήσει  σε νόθευση του υγιούς ανταγωνισμού και σε υπονόμευση των συναλλακτικών ηθών, μπορούμε να απαντήσουμε με τις δεκάδες ή εκατοντάδες καταδικαστικές αποφάσεις δικαστηρίων, για εναρμονισμένες πρακτικές τραπεζών, για παραβίαση όρων και κανόνων δανειακών συμβάσεων, για πρακτικές που παραβίαζαν την Ελληνική και Ευρωπαική νομοθεσία όλα τα προηγούμενα χρόνια.
• Στο επιχείρημα πως μια τέτοια απόφαση (κούρεμα), θα συνεπαγόταν ισόποσες ζημίες στους ισολογισμούς των τραπεζών και κατά συνέπεια περαιτέρω μείωση της κεφαλαιακής τους επάρκειας, με ζημία για τους μετόχους τους, έχουμε να αντιπαραθέσουμε, τις για πολλά έτη κερδοφορίες, που επεδείκνυαν με περίσσεια περηφάνεια, και σίγουρα εξασφάλισαν και τους μετόχους τους.
• Στην προσπάθειά τους οι τράπεζες να αποτρέψουν την κυβέρνηση ώστε να πάρει μέτρα ευνοικά για τους δανειολήπτες, προσπαθούν να φέρουν σε αντιπαράθεση τους πολίτες διαχωρίζοντας τους σε δανειολήπτες και μη και πως οι μεν (συνεπείς φορολογούμενοι πολίτες) θα πληρώσουν τα δάνεια των δε. Είναι αν μη τι άλλο ατυχές το γεγονός να αντιμετωπίζονται οι δανειολήπτες ως ασυνεπείς φορολογούμενοι από την ΕΕΤ, όπως και να αγνοείται το γεγονός ότι τέτοιου είδους ρυθμίσεις θα έχουν οικονομικό και κοινωνικό  αντίκτυπο σε όλη την παρακμάζουζα Ελληνική κοινωνία.

Γιώργος Καλαμάρας

Γραμματέας ΝO  ΔΗΜΑΡ Γρεβενών

Μέλος της Περιφερειακής Επιτροπής ΔΗΜΑΡ Δ. Μακεδονίας

Μέλος του τομέα Αγροτικού της ΔΗΜΑΡ