Ο  πλούσιος  δεν  είναι  χαρακτήρας  με  την  έννοια  που  τους  παραθέτουμε  στη  σειρά  των  άρθρων  μας. Μπορεί  να  είναι  οποιοσδήποτε  ανθρώπινος  τύπος, αλλά  και  με  άλλα  χαρακτηριστικά, αρνητικά  ή  θετικά, που  του  προσδίδει  η  ιδιότητά  του  ως  πλουσίου.

Πλούσιος  λοιπόν  είναι  ο  άνθρωπος, ο  οποίος  δημιούργησε  μια  ορισμένη  περιουσία, που  του  εξασφαλίζει  όλες  τις  υλικές  ανέσεις  και  τη  δυνατότητα  ν΄απολαύσει  στη  ζωή  του  ό,τι  επιθυμεί  κι  ό,τι  κατά  τη  γνώμη  του  συμβάλλει  στην  προσωπική  του  ευτυχία.

Κατά  πόσο  βέβαια  αυτό  είναι  εφικτό το  διαπιστώνει  ο  καθένας  μας  και  καθημερινά  και  αν σκεφθεί  ότι  κι αυτός ο  πλούσιος  δεν  εξαιρείται  απ΄το  θάνατο.

Εδώ  ας  παρακολουθήσουμε  μια  αυτοσχέδια  ιστορία ( παραβολή ) , που  χρησιμοποίησε  ο  Χριστός  για  το  θέμα  αυτό.

Αφορμή  έδωσε  το  γεγονός  ότι  κάποιος  ακροατής  ζήτησε  απ΄το  Χριστό  να  τον  βοηθήσει  να  λύσει  τις  περιουσιακές  διαφορές  που  είχε  με  τον  αδερφό  του. Ο  Κύριος, παρακάμπτοντας  την  απαίτησή  του  ίσως  για  άμεση  τοποθέτηση, τού  απάντησε  ως  εξής: ”Ένας  πλούσιος”, που  ο  Ίδιος  τον  χαρακτήρισε  άφρονα, ανόητο, ”είχε  μια  χρονιά  εξαιρετική  σοδειά  στα  κτήματά  του, τόσο  που  οι  αποθήκες  του  δε  χωρούσαν  τα  αγαθά  του. Τον  κατέλαβε  τότε  άγχος  για  το  πού  θα  τα  βολέψει. Την  ώρα  που  βρήκε  τη  λύση,  να  γκρεμίσει  τις  αποθήκες  του  και  να  χτίσει  μεγαλύτερες, κι  άρχισε  να  καλοτυχίζει  τον  εαυτό  του  για  όλα  αυτά, του  χτυπάει  την  πόρτα  ξαφνικά  ο  θάνατος”.

Σχολιάζοντας  σχετικά ο  μακαριστός  γέροντας  π. Αυγουστίνος  Καντιώτης, λέει  περίπου  τα  εξής: ”…Άφρονα  χαρακτηρίζει  τον  πλούσιο  ο  Χριστός  για  τους  παρακάτω  λόγους. Πρώτον, γιατί,  ενώ  ήταν  διαχειριστής  των  αγαθών  του  Θεού, αυτός  τα  οικειοποιήθηκε  σαν  να  ήταν  δικά  του. ”Τα  αγαθά  μου” λέει. Ήταν  δικά  του; Λάθος. Αν  υποθέσουμε  ότι  κάποιος  κατακτά  το  φεγγάρι  και  θέλει  να  σπείρει. Τι  θα  πάρει. Τίποτε  δε  φυτρώνει  σ΄εκείνη  την  ξηρασία. Μόνο  εδώ  στη  γη  υπάρχει  χώμα  που  γεννάει  κάθε  τόσο. Μια  χούφτα  χώμα  αξίζει  περισσότερο  από  μια  χούφτα  χρυσάφι. Ποιος  λοιπόν  έδωσε  στο  χώμα  τέτοια  δύναμη; Και  ποιος  έδωσε  και  σ΄ένα  σπόρο  μικρό  τόση  δύναμη  να  φυτρώνει, να  γίνεται  δέντρο  πελώριο; Και  ποιος  στέλνει  τη  βροχούλα  να  ποτιστεί  η  γη; Χωρίς  νερό  δε  φυτρώνει  τίποτε. Του  Θεού  είναι  το  χώμα, οι  σπόροι, η  βροχή. Του  Θεού  είναι  και  ο  ήλιος, που  ζεσταίνει  τα  πάντα  και  μεστώνουν  και  ωριμάζουν  οι  καρποί. Κάθε  φορά  που  τρώμε  ένα  αχλάδι, ένα  μήλο  ή  κάτι  άλλο  ας  σκεφτόμαστε  ότι  είναι  συμπύκνωση  βροχής, χώματος, νερού  και  ήλιου. Και  της  θαυμαστής  δύναμης  του  Δημιουργού.

Σκεφτήκαμε  έτσι  πώς  μοιάζει  ένας  πλούσιος; Σαν  να  είναι  κάποιος  ταμίας  της  Τράπεζας  ή του  Δημοσίου  και  νομίζει  ότι  τα  χρήματα που  είναι  στο  χρηματοκιβώτιο  είναι  δικά  του. Απ΄την  ώρα  όμως  που  θα  πει  κάτι  τέτοιο  θεωρείται  κλέφτης  και  απατεώνας. Ο  ίδιος  ως  ταμίας  καλείται  να  κάνει  τίμια  διαχείριση.

Έτσι  και  κάθε  πλούσιος πρέπει  να  ξέρει  ότι  είναι  διαχειριστής  των  αγαθών  του  Θεού  κι  οφείλει  να  σκέπτεται  και  το  διπλανό  του.

Γι΄αυτό  κι  ο  πλούσιος  της  παραβολής, αν  έριχνε  μια  ματιά  στην  κοινωνία, τις  αποθήκες  θα  τις  έβρισκε  στα  στομάχια  των  πεινασμένων  ανθρώπων. Λησμόνησε  λοιπόν  τους  φτωχούς. Ας  τους  μοίραζε  το  περίσσευμά  του  και  θα  ασφάλιζε  και  τα  αγαθά  του  στις  Τράπεζες  του  ουρανού. Έτσι, αντί  ο  Κύριος  να  τον  χαρακτηρίσει  άφρονα, θα  τον  καλοτύχιζε, όπως  άλλοτε  μακάρισε  τους  ελεήμονες, οι  οποίοι  θα  ”τύχουν  ευσπλαχνίας” ( Ματθ.5,7 ).

Είναι  επίσης  ”άφρων”  ο  πλούσιος. γιατί  νόμισε  ότι  η  ευτυχία  βρίσκεται  στα  υλικά  αγαθά. Και  Κροίσος  όμως  να  γίνει  ο  άνθρωπος  και  Σολομώντας, θα  φωνάζει ”ματαιότης  ματαιοτήτων  τα  πάντα  ματαιότης”

( Εκκλ.1,2 ).

Είναι  ακόμη  ” άφρων”, γιατί  όλα  τα  λογάριασε  εκτός  από  το  θάνατο. Νόμισε  ότι  θα  ζήσει  αιώνια. Κι  όμως  ο  θάνατος  είναι  μεν  ανεπιθύμητος, αλλά  και  αναπόφευκτος  και  αναπάντεχος  επισκέπτης.

Τη  νύχτα, το  πρωί  που  ξυπνάει  ο  άνθρωπος, το  μεσημέρι  που  κάθεται  στο  τραπέζι, την  ώρα  που  ταξιδεύει  στο  αεροπλάνο, εκεί  που  ετοιμάζεται  να  κάνει  το  γάμο  του, την  ώρα  που  παίρνει  το  δίπλωμά  του, την  ώρα  που  διορίζεται, την  ώρα  που  κολυμπάει  στα  λεφτά  και  θεωρείται  ευτυχής, έρχεται  ο  θάνατος, αρπάζει  την  ψυχή  του  και  πού  τη  μεταφέρει; Κοντά  στο  Θεό  και  τη  μακαριότητα  ή  μακριά  Του  με  το  διάβολο, όπου  και  η  αιώνια  τιμωρία;

Ας  ξεριζώσουμε  λοιπόν  απ΄την  καρδιά  μας”, συνεχίζει  ο  π. Αυγουστίνος, ”το  τρομερό  πάθος  της  πλεονεξίας. Αυτή  φώλιαζε  στον  άφρονα  πλούσιο, αυτή  είναι  συμφορά  της  ανθρωπότητας, η  αιτία  των  πολέμων, της  ασπλαχνίας, της  κοινωνικής  αδικίας…”.

Ο  παραπάνω  άνθρωπος  αντιπροσωπεύει  μια  κατηγορία  πλουσίων, που  τους  συναντούμε  σε  μεγάλο  ποσοστό  στην  Ελληνική  κοινωνία  και  μάλιστα  με  τα  παρακάτω  χαρακτηριστικά ( άλλοι  με  λίγα  απ΄αυτά, άλλοι  με  μερικά  κι  άλλοι  με  περισσότερα  κι  από  αυτά ).

Πολλοί  πλουτίζουν  με  αδικίες, κάνουν  υπεξαιρέσεις  φανερές  και  αφανείς. Πολιτεύονται  με  σύνθημα  στη  ζωή  τους  το  ”φάγωμεν, πίωμεν. Αύριο  γαρ  αποθνήσκομεν”. Έξαγοράζουν  συνειδήσεις  για  άνομα  κέρδη  και  πουλούν  την  ψυχή  τους  και  στο  διάβολο  γι΄αυτό. όπως  απλά  το  λέει  ο  λαός  μας.

Άλλοι  αναρριχώνται  με  το  χρήμα  αναξιοκρατικά  σε  αξιώματα. Είναι  κενόδοξοι. Επιδιώκουν  τις  εντυπώσεις  και  τα  χειροκροτήματα  των  άλλων. Είναι  επιδειξιομανείς. Είναι  αλαζόνες  και  υποκριτές.

Οι  περισσότεροι  είναι  φιλάργυροι. Τους  πιάνει  υστερία  στη  σκέψη  της  φιλανθρωπίας. Βρίσκουν  χίλιες  μύριες  προφάσεις, για  να  δικαιολογήσουν  την  άσπλαχνη  συμπεριφορά  τους. Κι  αν  ευαρεστηθούν  κάποτε  και  βοηθήσουν΄ορισμένους, τους  το  βγάζουν  απ΄τη  μύτη, όπως  κοινά  λέμε. Τους  ζητούν  διάφορες  εκδουλεύσεις  ή  τους  υπενθυμίζουν  διαρκώς  την  ευεργεσία.

Στην  πλειοψηφία  τους δε  οι  πλούσιοι  είναι  φιλήδονοι  και  με  πολλές  ηθικές  ατασθαλίες  στην  προσωπική  τους  ζωή.

Παράλληλα  όμως  μ΄αυτή  την  κατηγορία  πλουσίων  υπάρχουν  και  οι  άλλοι – κι  αυτοί  αυτοδημιούργητοι  ή  μη – που  τους  διακρίνει  όμως  η  τιμιότητα.

Βέβαια  αυτή  η  διάκριση  που  παρουσιάζουμε  δεν  είναι  απόλυτη.

Ο  λαός  μας  σοφά, νομίζουμε, λέει  ότι  με  το  σταυρό  στο  χέρι  δε  μπορείς  να  πλουτίσεις.

Απ΄ό,τι  φαίνεται  όμως  κι  αυτός  ο  κανόνας  έχει  την  εξαίρεσή  του. Αναφερόμαστε  στους  πλούσιους  εκείνους  που  αποκτούν, επαυξάνουν  και  διατηρούν  την  περιουσία  τους  με  τη  φιλοπονία, τον  τίμιο  ιδρώτα  τους, που  είναι  προ’υ’πόθεση  κάθε  ευλογημένης  κι  απ΄το  Θεό  δημιουργίας,  και  με  μεθοδικότητα.. Η  οκνηρία  χαρακτηρίζει  τους  άσωτους  πλούσιους, που  τα  ξοδεύουν  αφειδόλευτα, ίσως  γιατί  τα  κέρδισαν  χωρίς  κόπο  ή   με  κανένα  λαχείο  ή  διάρρηξη. Όλων  των  προκομμένων  όμως  με  συνείδηση  αγαθή  πλουσίων  τα  χέρια  και  τα  μυαλά  ρόζιασαν.

Διακρίνονται  ακόμη  για  την  καλή  οικονομία  και  τη  σοφή  διαχείριση  του  πλούτου  τους.

Ευλαβούνται  το  Θεό  και  προσεύχονται  να  τους  ευλογήσει  τον  κόπο  της  ημέρας. Πάσχουν  για  το  φτωχό γείτονά  τους, το  συντοπίτη  τους  ή  και  πιο  πέρα  και  βοηθούν  γενναιόδωρα.  Και  παρόλα  αυτά  μένουν  αφανείς  και  δεν  κομπορρημονούν.

Δεν  είναι  σκληροί  και  επηρμένοι.

Είναι  αυτοί  που  νοστιμίζουν  την  κοινωνία  των  ανθρώπων  και  που  τόσο  τους  χρειαζόμαστε.

Είναι  αυτοί  απ΄τους  οποίους  βγήκαν  οι  μεγάλοι  δωρητές  και  σπουδαίοι  Ευεργέτες  της  πατρίδας  μας. Τα  ονόματά  τους  τα  κρατάει  η  ιστορία  και  τα  ιδρύματα  που  ανήγειραν  ή  που  ενίσχυσαν.

Όλοι  τους  χειροκροτούμε  κι  αξίζει  να  τους  μιμηθούμε. Ας  ζητήσουμε  δε  απ΄το  Θεό  να  αναδείξει  και  τώρα  τέτοιους. Τους  χρειάζεται  ιδιαίτερα  ο  τόπος  μας. Ίσως  έτσι  ανακοπεί  η  ταχύτητα  με  την  οποία  οδηγούμαστε  στην  τέλεια  εξουθένωση  και  στην  άνευ  όρων  παράδοση   της  τύχης  μας  στα  χέρια  των  δανειστών  μας.  Ίσως…μακάρι.

Ζιώγα  Κατερίνα

Εκπαιδευτικός