«Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων, απάντων τιμιώτερον εστίν η Πατρίς»
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. (Πλάτων: Κρίτων, 51β.)
Σεβασμιότατε, κ. Βουλευτή, κ. Περιφερειάρχη, κ. Αντιπεριφερειάρχη, κ. Δήμαρχε, μέλη του δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου, ανώτατες πολιτικές και στρατιωτικές αρχές, Κυρίες και Κύριοι
Βρισκόμαστε μπροστά σε μνημείο ηρώων και μαρτύρων, 102 χρόνια μετά την θυσία τους για την ελευθερία της περιοχής Αμυνταίου και 6 χρόνια μετά την επίσημη καθιέρωση της επετείου απελευθέρωσης της, για να τιμήσουμε ευλαβικά τους νεκρούς ήρωες πεσόντες σε αυτά τα ματωμένα χώματα, αλλά και να πανηγυρίσουμε την τελική νίκη του ελληνικού στρατού και την ελευθερία αυτού του τόπου. Τιμούμε σήμερα σε πνεύμα εθνικής ενότητας, σε δύσκολες μάλιστα εποχές και πάλι για την πατρίδα μας, τέσσερα γεγονότα.

Την τελική νίκη του ελληνικού στρατού με την δεύτερη απελευθέρωση του Αμυνταίου και των γύρω χωριών από τους Οθωμανούς δυνάστες στις 6 Νοεμβρίου 1912. Την νικηφόρα μάχη του Σόροβιτς της 23ης Οκτώ. 1912, το όνομα της οποίας τιμητικά αναγράφεται στο μνημείο του Άγνωστου στρατιώτη, όπως και τους θυσιασθέντες στρατιώτες και αμάχους κατοίκους την αποφράδα ημέρα της 24ης Οκτ 1912 που αποτελεί την αιματηρότερη σελίδα του Α΄ Βαλκανικού πολέμου αλλά βεβαίως και την πρώτη απελευθέρωση της περιοχής από τον τουρκικό ζυγό την 18η Οκτ.1912. Είναι βαρύ ιστορικό προνόμιο για την ακριτική αυτή γωνιά της Ελλάδας να έχει απελευθερωθεί δύο 2 φορές κατ’ εξαίρεση σε σύντομο χρονικό διάστημα και να έχει υπάρξει θέατρο σκληρών μαχών και συγκρούσεων, πολύ περισσότερο αν αναλογιστεί κανείς, ότι γειτονικές της περιοχές όπως η Πτολεμαΐδα, η Φλώρινα και η Έδεσσα απελευθερώθηκαν σχεδόν αναίμακτα.

Αυτό καταδεικνύει και το πόσο επιτακτικό καθήκον και υποχρέωση εθνική αποτελούσε η επίσημη καθιέρωση της επετείου της 6 Νοεμβρίου και πόσο μεγάλη παράλειψη ήταν ο μη εορτασμός της μέχρι το 2008. Η απαράδεκτη αυτή παράλειψη τερματίστηκε με πανηγυρικό τρόπο τότε, αφού μετά από αγώνες 8 ετών εκδόθηκε προεδρικό διάταγμα που καθιστά υποχρεωτικό τον εορτασμό των ελευθερίων και αφορά το σύνολο του Δήμου με όλα τα χωριά του. Όταν πριν 14 χρόνια αρθρογραφούσα για πρώτη φόρα, ζητώντας επίμονα τον επίσημο εορτασμό αυτής της σημαντικής επετείου, παρουσιάζοντας παράλληλα τα πορίσματα των ερευνών μου για τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στο Αμύνταιο και τα γύρω χωριά, πολλοί μου είπαν πως δεν θα καταφέρω τίποτα και πως η εποχή μας δεν ενδείκνυται για την ευόδωση τέτοιων πρωτοβουλιών. Ζούσε τότε η χώρα τον επίπλαστο μύθο της τεχνητής ευδαιμονίας με δανεικά και κάθε ενασχόληση με τέτοια ζητήματα θεωρούνταν μέσα στο υλιστικό και φθοροποιό κλίμα της τότε επικρατούσας λογικής που μας οδήγησε στην σημερινή τραγωδία ως έθνος, περιττή και ρομαντική προσπάθεια. Τους απαντούσα λοιπόν, πως όποιος έχει πίστη σε υψηλά ιδανικά, συνοδευόμενη από επιμονή σε δίκαιους αγώνες και όρη μπορεί να μετακινήσει. Το γεγονός ότι σήμερα βρισκόμαστε εδώ και τιμούμε για 7η συνεχή φορά τους νεκρούς ήρωες, όπως τους αξίζει, το αποδεικνύει περίτρανα.
Στο σημείο αυτό θέλω να επισημάνω και να εξάρω την ευαισθητοποίηση, στήριξη και ένθερμη υιοθέτηση του αιτήματος εορτασμού της 6ης Νοεμβρίου από τον και τότε Δήμαρχο Αμυνταίου κ. Κώστα Θεοδωρίδη, που είχε ως αποτέλεσμα η επέτειος να καθιερωθεί επί των ημερών της δικής του θητείας. Θα ήθελα, επίσης, να τονίσω και την συμπαράσταση σύσσωμου του τότε Δημοτικού συμβουλίου, όσον αφορά στην υποβολή της πρότασης καθιέρωσης της επετείου. Αποτελεί τιμή για εμένα, ότι μου ανέθεσε ο Δήμαρχος Αμυνταίου κ. Θεοδωρίδης, να εκφωνήσω και πάλι τον πανηγυρικό της ημέρας αυτής, όπως το 2008, όταν εκφώνησα τον πρώτο πανηγυρικό της επίσημα καθιερωμένης επετείου.
Ας δούμε λοιπόν τι συνέβη πριν 102 χρόνια και πως το Αμύνταιο και τα γύρω χωριά αντίκρισαν μετά από 500 περίπου χρόνια σκλαβιάς και υποτέλειας το φως της ελευθερίας. Ήταν Οκτώβριος του 1912 και το έθνος των Ελλήνων, σε συνεργασία με τα άλλα συμμαχικά έθνη της Βαλκανικής, ήρθε αντιμέτωπο με το ιστορικό πεπρωμένο του. Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει, την μια μετά την άλλη, τις ελληνικές πόλεις της Μακεδονίας. Μετά την μάχη του Σαρανταπόρου, ο Έλληνας αρχιστράτηγος, διάδοχος Κωνσταντίνος, βρέθηκε προ του διλήμματος, εάν έπρεπε, η στρατιά να προχωρήσει προς βορρά στο Μοναστήρι ή να στραφεί ανατολικά στη Θεσσαλονίκη. Το δίλημμα αυτό έγινε η αφορμή να ξεσπάσει έντονη διαμάχη μεταξύ του διαδόχου Κωνσταντίνου και του τότε Πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος επέμενε ορθά για στροφή της στρατιάς προς Θεσσαλονίκη και έτσι σε αυτό το περιστατικό διακρίνουμε τις πρώτες σπίθες του μετέπειτα εκδηλωθέντος βίαια εθνικού διχασμού.
Τελικά, η στρατιά κατευθύνθηκε προς Θεσσαλονίκη και ανατέθηκε στην 5η μεραρχία να καλύπτει το αριστερό πλευρό της και να αναλάβει την ευθύνη, εκτιμώντας την κατάσταση, να προχωρήσει στην απελευθέρωση του Μοναστηρίου, το οποίο υπόψη είναι χτισμένο δίπλα στα ερείπια της αρχαίας Ελληνικής πόλης της Ηράκλειας και κατοικούνταν σε μεγάλο ποσοστό από Έλληνες. Σήμανε λοιπόν, την 18η Οκτ. του 1912, η ώρα της απελευθέρωσης της ελληνικής από αρχαιότατων χρόνων – το μαρτυρούν άλλωστε τα ερείπια της αρχαίας ελληνιστικής πόλης των Πετρών – περιοχής Αμυνταίου, αφού ο ελληνικός στρατός, συνεχίζοντας την προέλαση του, την απελευθερώνει εκείνη την ημέρα για πρώτη φορά.
Στις 23 Οκτ, διεξάγεται η ιστορική μάχη του Σόροβιτς, η οποία καταλήγει με απόλυτη επιτυχία για τον ελληνικό στρατό μετά την ήττα των τουρκικών στρατευμάτων, με παράλληλη προώθηση του 16ο συντάγματος πεζικού, πέρα από το Αμύνταιο και τις σιδηροδρομικές γραμμές, ως το χωριό Πέτρες.
Φθάνουμε όμως στην τραγική νύχτα της 23ης Οκτωβρίου. Το βράδυ, ένας Τουρκαλβανός, υπολοχαγός από τα Ιωάννινα, ο Εσσάτ, ζήτησε την άδεια από τον αρχηγό των τουρκικών δυνάμεων Τζαβίτ Πασά να διενεργήσει επιχείρηση παράτολμη κατά των νώτων της 5ης μεραρχίας, με δύναμη λίγων ανδρών και 4 πολυβόλα. Όπως έγινε αργότερα γνωστό, επρόκειτο για την πολυβολαρχία του 49ου συντάγματος πεζικού της 17ης μεραρχίας του τουρκικού στρατού. Ο Τζαβίτ Πασάς, με μεγάλη δυσκολία έδωσε την άδεια του, απειλώντας ωστόσο τον τολμηρό αξιωματικό, ότι αν έχανε τους άνδρες και τα πολυβόλα θα διέταζε τον τουφεκισμό του. Εκείνη τη νύχτα όμως, ο Εσσάτ πέτυχε ό,τι δεν είχαν πετύχει με σκληρό αγώνα οι μονάδες του Τσαβίτ τις προηγούμενες μέρες. Τις νυχτερινές ώρες ακούγονταν ασυνήθιστα έντονα γαυγίσματα σκύλων από το χωριό Ροδώνας, διότι οι Τούρκοι του Εσσάτ περνούσαν μέσα από αυτό. Το χωριό Ροδώνας εκείνη την εποχή, όπως και άλλα χωριά της περιοχής, ήταν αμιγώς τουρκικό. Ο θόρυβος αυτός επέσυρε την προσοχή του 5ου λόχου του 2ου τάγματος που βρισκόταν εκεί σε προφυλακές. Ο λόχος απέστειλε περιπόλους και ανέφερε την πληροφορία στο τάγμα του, αλλά ο διοικητής του τάγματος δεν προέβη σε οποιαδήποτε ενέργεια με την δικαιολογία, ότι οι προφυλακές δεν ήταν δική του ευθύνη και μάλιστα απάντησε απαράδεκτα ότι « Εσείς και στον ύπνο σας Τούρκους ονειρεύεστε…». Αργότερα είπε, πως δεν έλαβε κανένα μέτρο, επειδή νόμιζε, ότι ο υπόψη λόχος υπαγόταν στις άμεσες διαταγές της Μεραρχίας και εκτελούσε συγκεκριμένη αποστολή, στην οποία δεν μπορούσε να επέμβει.
Όμως, για την καταστροφή που ακολούθησε, δεν φταίει μόνο η τολμηρή ιδέα του Εσσάτ, ούτε η ανευθυνότητα του διοικητή του ελληνικού τάγματος. Μια τέτοια ενέργεια δεν θα μπορούσε να επιτύχει, αν δεν υπήρχαν οι κατάλληλοι οδηγοί. Πράγματι, ένας μπέης των χωριών Ροδώνα – Φανού, ο περιβόητος Ισίν Χασάν, αναλαμβάνει να συμμετάσχει στην αποστολή και να βρει τρόπο να καθοδηγήσει το μικρό τουρκικό τμήμα στα νώτα του ελληνικού στρατού, μέσα από τον βάλτο της περιοχής. Για τον σκοπό αυτό λοιπόν βρήκε έναν οδηγό που δούλευε ως εργάτης στα χωράφια του και καταγόταν από το χωριό Πεδινό. Ο οδηγός αυτός δεν ήταν άλλος από τον διαβόητο κομιτατζή της εποχής του Μακεδονικού Αγώνα, τον επονομαζόμενο από τους Τούρκους «Καρά Κομίτ» ( Μαύρος κομιτατζής). Ο άνθρωπος αυτός, που δούλεψε με λύσσα υπέρ της βουλγαρικής εξαρχίας τα προηγούμενα χρόνια, ήταν γνωστός για τις φρικαλεότητες του εις βάρος και Ελλήνων πατριαρχικών κατοίκων του Ξινού-Νερού, το οποίο τότε ήταν το διοικητικό κέντρο και το μεγαλύτερο χωριό της περιοχής. Δέχτηκε λοιπόν την πρόταση του Ισίν Χασαν και καθοδήγησαν μαζί τους Τούρκους, περνώντας τους μέσα από στεγνά μονοπάτια του βάλτου αλλά και όπου χρειαζόταν, χρησιμοποιώντας βάρκες. Τον βάλτο, τον γνώριζε καλά από τα γεγονότα της περιόδου 1903-1908. Με αυτόν τον τρόπο ενεργεί ως νέος Εφιάλτης και συνεργάζεται με αυτούς, που παλαιότερα ακόμη και ο ίδιος είχε πολεμήσει. Το τμήμα λοιπόν του Εσσάτ, βρέθηκε ανενόχλητο, Βόρεια της περιοχής ερείπια Νέας Κόμης στις 6: 30 το πρωί της 24 Οκτ., κοντά στο ύψωμα 640 τον λόφο του αίματος και σε μικρή απόσταση από τις θέσεις του εκεί εγκατεστημένου λόχου μηχανικού της 5ης μεραρχίας. Αφού έταξε τα πολυβόλα, άνοιξε πύρ στα μετόπισθεν της ελληνικής μεραρχίας, χωρίς οι σκοποί του λόχου μηχανικού να προλάβουν να καλέσουν σε συναγερμό, οι διπλοσκοποί του οποίου ούτε «στα όπλα» δεν κατόρθωσαν να φωνάξουν. Τα αιφνιδιαστικά καταιγιστικά πυρά, οι πολλές απώλειες και οι φωνές των Τούρκων, σκόρπισαν τον πανικό στον λόχο μηχανικού, του οποίου οι άντρες αναμίχθηκαν με τους άντρες του 1ου λόχου γεφυροποιών, εγκαταλείποντας οπλισμό, εξάρτηση ακόμη και τα ενδύματα τους, φεύγοντας αλλόφρονες. Ο πανικός μεταδόθηκε γρήγορα μεταξύ των ελλήνων στρατιωτών.
Οι Τούρκοι μέσα στην σύγχυση που δημιουργήθηκε, κινήθηκαν γρήγορα προς την 5η πυροβολαρχία. Την στιγμή εκείνη, η πυροβολαρχία προσπαθεί ηρωικά να αντιδράσει, αλλά δεν πρόλαβε να ρίξει περισσότερα από 10 βλήματα. Οι απώλειες της πυροβολαρχίας, που αποτελεί φωτεινό παράδειγμα, αφού δεν πανικοβλήθηκε, ήταν πολύ μεγάλες. Μεταξύ των νεκρών, ήταν ο διοικητής της, λοχαγός Δελαπόρτας Σπυρίδων, ο υπολοχαγός Δούκας Αθανάσιος και τρεις αρχηγοί στοιχείων.
Λαμπρό παράδειγμα αντίστασης, μέσα σε αυτήν την κατάσταση χάους, απετέλεσε και η 6η πυροβολαρχία, η οποία, δεχόμενη επίθεση τουρκικού τμήματος, αιχμαλωτίστηκε μετά από μάχη. Ο διοικητής της, λοχαγός Κοσκινάς Θεόδωρος, αρνήθηκε να εγκαταλείψει τα πυροβόλα του και οι Τούρκοι τον σκότωσαν μαζί με τους αξιωματικούς ανθυπολοχαγούς, Καθίκουρα Κωνσταντίνο και Οικονομόπουλο Νικόλαο, όπως και πολλούς άλλους πυροβολητές, πάνω σε αυτά. Η ειρωνεία της ιστορίας είναι, ότι οι Τούρκοι μετέφεραν τα πυροβόλα αυτά αργότερα, μέσω Κορυτσάς, στην πολιορκία του Μπιζανίου και ο ελληνικός στρατός τα ξαναπήρε πίσω, όταν απελευθέρωσε τα Γιάννενα στις 21 Φεβρουαρίου 1913.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να μνημονεύσω τον ηρωικό υπάλληλο του τηλεγραφείου Αμυνταίου, ο οποίος μέσα σε αυτό το χάος ενημέρωσε το τηλεγραφείο της Κοζάνης για την καταστροφή και εκείνο με τη σειρά του ειδοποίησε την Αθήνα. Οι Τούρκοι, εκείνη την αποφράδα ημέρα, πυρπολούν τα χωριά Ξινό-Νερό, το οποίο κατέστρεψαν ολοσχερώς και Αμύνταιο, το οποίο έκαψαν μερικώς. Οι περισσότεροι κάτοικοι του Ξινού-Νερού το είχαν εγκαταλείψει και είχαν βρεί καταφύγιο πολλοί από αυτούς στα Σέρβια και άλλες περιοχές, ενώ είναι χαρακτηριστικό, ότι κάποιες γυναίκες, φεύγοντας, άφησαν σε κρυφά σημεία τα παιδία τους, ακόμη και μέσα σε μεγάλα πιθάρια, γιατί δεν μπορούσαν να τα κουβαλήσουν τρέχοντας και τα περιμάζεψαν οι επόμενοι κάτοικοι που έφευγαν και αυτοί. Σαράντα όμως γέροντες, που αρνήθηκαν να το εγκαταλείψουν, συγκεντρώθηκαν από τους Τούρκους σε έναν στάβλο και τους έκαψαν ζωντανούς, ενώ τα οστά τους τάφηκαν αργότερα σε ομαδικό τάφο. Άλλοι 20 περίπου διασώθηκαν, όταν ο Τουρκαλβανός κλειδούχος Οσμάν, του σιδηροδρομικού σταθμού Ξινού-Νερού, τους έκρυψε στο υπόγειο της αποθήκης του σταθμού και παραπλάνησε τους Τούρκους, ώστε να μην τους ανακαλύψουν. Οι αγριότητες των Τούρκων ήταν απερίγραπτες και είναι χαρακτηριστικό, ότι από την μανία τους δεν γλίτωσαν ούτε τα ζώα, όπως τα γουρούνια, τα οποία κατέσφαξαν. Το δε σχολείο του χωριού, που πριν 3 χρόνια είχε λειτουργήσει, πυρπολείται, όπως και οι εκκλησίες του.
Στα Σέρβια, οι Ξινονερίτες και οι άλλοι πρόσφυγες που κατέφυγαν εκεί για να διασωθούν, βρήκαν την στήριξη και τη βοήθεια των κατοίκων. Μέρος τους, στεγάστηκε προσωρινά στο ιστορικό μεγάλο κτήριο, που διασώζετε μέχρι σήμερα μετά την γέφυρα του Αλιάκμονα, στην είσοδο της πόλης των Σερβίων και είναι κατάλληλη η στιγμή, σε συνεργασία με τον δήμο Σερβίων, να αναδειχτεί αυτή η πτυχή της κοινής ιστορίας των δύο Δήμων, με βάση και αυτό το ιστορικό και καλοδιατηρημένο κτήριο, στο οποίο βρήκαν καταφύγιο οι κατατρεγμένοι κάτοικοι της περιοχής μας. Επίσης, μια αδελφοποίηση πιθανόν των δύο δήμων, που τους ενώνει αυτή η ηρωική και δραματική πτυχή της ιστορίας τους, ίσως να ήταν στο μέλλον κατάλληλη ενέργεια.
Είναι όμως σημαντικό, να αναφέρει κανείς, ότι τις μεγαλύτερες απώλειες προκάλεσαν στους Έλληνες στρατιώτες οι Τούρκοι χωρικοί, οι οποίοι χωρισμένοι σε ομάδες ατάκτων, κατακρεούργησαν τους στρατιώτες, όταν υποχωρούσαν, περνώντας μέσα από τα τουρκικά χωριά. Ο διοικητής της 5ης Μεραρχίας, συνταγματάρχης Ματθαιόπουλος Δημήτριος, αντικαταστάθηκε, όμως γλίτωσε το στρατοδικείο διότι υπήρξε παλαιότερα δάσκαλος στην σχολή ευελπίδων του Κωνσταντίνου και ο αρχιστράτηγος δεν τον παρέπεμψε σε δίκη. Φαίνεται πως λειτούργησε ο δεσμός μεταξύ μαθητή και δασκάλου. Εξαιτίας των γεγονότων στην περιοχή μας, η 5η Μεραρχία, είχε τις μεγαλύτερες απώλειες από όλες τις άλλες στον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο. Τελικά, δημιουργείται τμήμα Στρατιάς, το οποίο αποτελείται από την 5η Μεραρχία και αποσπάσματα Ευζώνων υπο την ηγεσία του Συνταγματάρχη Μηχανικού Στέφανου Γεννάδη.
Έτσι, φτάνουμε στην ιστορική ημέρα της 6ης Νοεμβ. 1912 και στην οριστική απελευθέρωση της περιοχής Αμυνταίου. Στις 11 το πρωί, η 5η Μεραρχία, υπο την νέα διοίκηση της, προελαύνει μέσω της οδού Πτολεμαίδας- Βεύης. Η 4η Μεραρχία, με διοικητή τον υποστράτηγο Κωνσταντίνο Μοσχόπουλο, κινούνταν ήδη, περίπου από τις 7 το πρωί, από το χωριό Μανιάκι, μέσω της οδού που το συνέδεε με την Βεγόρα, προχωρώντας κοντά στην όχθη της λίμνης. Το ιππικό της προπορευόταν της εμπροσθοφυλακής και μετά από σκληρή μάχη κατέλαβε την γέφυρα της Βεγόρας. Στη 1 το μεσημέρι, η 4η μεραρχία μπαίνει στο Αμύνταιο και προωθεί τμήματα της προς την στενωπό Κλειδίου. Η ώρα της οριστικής λευτεριάς του Αμυνταίου είχε φτάσει! Στην στενωπό Κλειδίου, από τις 14.30, η μεραρχία δέχεται πυρά τουρκικών πολυβόλων που κατείχαν τα εκατέρωθεν υψώματα. Επακολούθησε αποφασιστική επίθεση της, με δύο τάγματα σε πρώτη γραμμή, υποστηριζόμενα από δύο πυροβολαρχίες. Οι Τούρκοι προέβαλαν ασθενή αντίσταση και μετά απο σύντομο αγώνα συμπτύχθηκαν στο εσωτερικό των στενών Κλειδίου. Η 5η μεραρχία, αφού προέλασε, έφτασε στις 3 το μεσημέρι η κεφαλή της κύριας φάλαγγας της, στην διακλάδωση της οδού προς το Αμύνταιο, όπου δέχτηκε αραιά πυρά πυροβολικού.
Με αυτόν τον τρόπο απελευθερώθηκε για δεύτερη φορά την 6η Νεομβ. 1912 η αιματοβαμμένη ηρωική γη του Αμυνταίου και συνεχίστηκε η προέλαση του στρατού προς Φλώρινα. Αν μάλιστα δεν είχε συμβεί η προδοσία και το ατύχημα της 24 Οκτ., ο ελληνικός στρατός θα είχε προλάβει να απελευθερώσει και το Μοναστήρι, το οποίο έπεσε σε αλλόφυλα χέρια αν και σε αυτό ζούσαν κατά πλειοψηφία τότε συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί, την παρουσία των οποίων μαρτυρεί μέχρι σήμερα, μέσα από τις ελληνικές αγιογραφίες του, ο υπέροχος και απέριττος Μητροπολιτικός ναός του Αγ. Δημητρίου Μοναστηρίου. Στις θυσίες, τις οποίες έκανε ο ελληνικός στρατός, θα ήταν παράλειψη, να μην προσθέσει κανείς και τους αγώνες αμέτρητων εθελοντών που πήραν μέρος στην μάχη, στελεχώνοντας τις μονάδες του στρατού και οι οποίοι κατάγονταν από άλλες υπόδουλες και αλύτρωτες τότε περιοχές όπως η Κύπρος, η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου.
Σήμερα και πάλι, η πατρίδα μας περνά δύσκολες μέρες και διάφοροι άσπονδοι φίλοι και εχθροί, λόγω της οικονομικής κρίσης των τελευταίων χρόνων, βρήκαν την ευκαιρία να εγείρουν νέες προκλητικές διεκδικήσεις εις βάρος μας. Κακόπιστοι γείτονες εγείρουν προκλητικές και ανιστόρητες αξιώσεις συνεχώς, άλλοι παραβιάζοντας το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της πολύπαθης Κύπρου, άλλοι ονειρευόμενοι και ορεγόμενοι φαιδρές και γραφικές μεγάλες ιδέες, συμπεριφερόμενοι ως μικρομέγαλοι θρασύτατοι ταραξίες της ειρήνης και της σταθερότητας των Βαλκανίων, λόγω την υποστήριξης που έχουν από μεγάλες δυνάμεις και άλλοι προσβάλλοντας και υποκλέπτοντας ανιστόρητα την πολιτιστική μας κληρονομιά και ιστορία, προκαλώντας αναίσχυντα και ανεγείροντας κακότεχνα και αντιαισθητικά αγάλματα στην χώρα τους, προσπαθώντας να καπηλευτούν την ιστορία της ελληνικής Μακεδονίας. Όσα όμως μουσεία κέρινων ομοιωμάτων και αν ιδρύσουν, προσπαθώντας να ανακαλύψουν και να δημιουργήσουν τεχνητά ψευδή πολιτιστική και εθνική ταυτότητα, η γη της Μακεδονίας μας θα τους δίνει συνεχώς καταλυτικές απαντήσεις, αναδεικνύοντας και με τις ανακαλύψεις των αρχαιολογικών ανασκαφών από τα έγκατα της, την ακράδαντη και μόνη αλήθεια. Οι Μακεδόνες είναι αρχαίο ελληνικό φύλο με ένδοξη ιστορία και δεν έχουν σχέση με μεταγενέστερους εποίκους της Βαλκανικής, οι οποίοι κατήλθαν σε αυτήν μόλις τον 6ο μ.χ. αιώνα. Αυτό πρέπει να έχουν πάντα κατά νου οι ανιστόρητοι κακοποιοί της αλήθειας.
Σε όλους αυτούς όμως, όπως και στις μεγάλες δυνάμεις που τους υποστηρίζουν κάποιες φορές, καθώς επίσης και στους δανειστές της Ελλάδας, η απάντηση μας πρέπει να είναι η εθνική συνεννόηση όλων, η σθεναρή και αταλάντευτη προάσπιση των εθνικών δικαίων και η συνεργασία για την υπέρβαση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε, μέσα σε κλίμα εθνικής ενότητας, ομόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Έτσι ώστε να γίνουν πράξη οι στίχοι του μεγάλου ποιητή μας Άγγελου Σικελιανού «Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα, ομπρός βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από τον κόσμο!» έχοντας παράλληλα κατά νου τους αισιόδοξους στίχους του νομπελίστα ποιητή μας Γ. Σεφέρη που έγραφε: «Λίγο ακόμα θα ιδούμε τις αμυγδαλιές ν’ ανθίζουν, τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο, τη θάλασσα να κυματίζει, λίγο ακόμα, να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα». Ένα όμως να έχουν πάντα υπόψη τους εχθροί και φίλοι, ότι η “Η Ελλάς προώρισθαι να ζήσει και θα ζήσει”, όπως στα τέλη του 19ου αιώνα, σε αντίστοιχα κρίσιμες εθνικά στιγμές, είχε δηλώσει ο τότε πρωθυπουργός της Χαρίλαος Τρικούπης.
Ζήτω η ελληνική Μακεδονία μας!
Ζήτω το ελεύθερο Αμύνταιο!

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
ΑΜΥΝΤΑΙΟ
ΦΛΩΡΙΝΑΣ
Ε΄ Μεραρχίας 84
ΤΗΛ ΓΡ 2386022228
ΚΙΝ 6972698452

ΠΗΓΕΣ: (Η ομιλία στηρίχτηκε σε στοιχεία από προσωπική οκταετή έρευνα του Ευάγγελου Ιωαννίδη, που βρίσκονται στο αρχείο του. Ανάμεσα στις άλλες πηγές του είναι μαρτυρίες κατοίκων του Ξινού Νερού και της περιοχής Αμυνταίου, όπως και η ιστορία ΓΕΣ/ΔΙΣ. Παρακαλείται οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται, να κάνει χρήση του κειμένου ή να προχωρήσει σε αναδημοσίευση του, να ζητά πάντα την άδεια κατά προτίμηση γραπτή του Ευάγγελου Ιωαννίδη και απαραιτήτως να αναφέρει το όνομα του δημιουργού του κειμένου όποτε κάνει χρήση του κειμένου και για όποιο λόγο. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή μερικά η ολικά χωρίς γραπτή άδεια του δημιουργού του κειμένου,Ν.2121/1993 περί προστασίας Πνευματικών Δικαιωμάτων. Oι παραβάτες υπέχουν τις κυρώσεις, που προβλέπονται)