Πριν μέρες ακούσαμε την είδηση ότι μέσα σε μια τριετία ( 2009 – 2012 ) 3.000 Έλληνες έδωσαν ή επεχείρησαν να δώσουν τέλος στη ζωή τους. Χθες προχθές ακούσαμε επίσης ότι η Δυτική Μακεδονία έχει το προβάδισμα στις αυτοκτονίες, η δε περιφέρεια των Γρεβενών προηγείται από τους άλλους νομούς της.
Γι΄αυτό το λόγο αφιερώνουμε παρεκβατικά στη σειρά μας ”Κυρίαρχοι ανθρώπινοι τύποι στην Ελληνική κοινωνία” το παρόν άρθρο, με τη σκέψη να δούμε ποια συνήθως είναι τα αίτια μιας αυτοχειρίας και αν όντως η αυτοκτονία είναι ενδεδειγμένη λύση.
Θυμάμαι κάποια μητέρα που μας ικέτευε: κάντε κάτι για το παιδί μου. Είναι 27 χρονών.Λεβέντης. Υποφέρει από κατάθλιψη και έχει την έμμονη ιδέα να αυτοκτονήσει.
Άρα η παθολογία των νεύρων είναι μια πρώτη βασική αιτία.
Μιας πολύ γνωστής κυρίας ο σύζυγος έπεσε από τον τρίτο όροφο, γιατί τη ζήλευε και είχε και ψευδαισθήσεις. Συζυγικά και ψυχολογικά τα αίτια.
Υπερήλικας, που τα παιδιά του τον είχαν κλείσει μόνο του σ΄ένα διαμέρισμα, πολύ μακριά απ΄αυτά, καταβλήθηκε από τη μοναξιά και σε μια στιγμή κρίσης και απελπισίας πήρε ό,τι φάρμακο βρήκε και αυτοκτόνησε. Εννοείται πως τα παιδιά του πίστευαν ότι τον φρόντιζαν όσο μπορούσαν με το να του στέλνουν καθημερινά φαγητό και να τον επισκέπτονται τα ίδια για 5΄την ημέρα στην αρχή, ενώ μετά αραίωσαν πολύ τις επισκέψεις. Είχε δε και εγγονάκια που είχαν συνδέσει τη σχέση τους μαζί του με το χαρτζιλίκι.
Αιτία η προβληματική συνοίκηση.
Αλλά και οικονομικά τα αίτια της αυτοκτονίας.
Κάποιος κρεμάστηκε, αφού άφησε για αντίο στην οικογένειά του μια σημείωση ότι θεωρούσε τον εαυτό του άχρηστο πια, εφόσον δε μπορούσε να τους συντηρήσει. Και τούτο, γιατί η Ελληνική Πολιτεία, που χάνει όσο πάει την ιδιοπροσωπεiα της, του διέκοψε μια συνταξούλα, με την οποία τους εξασφάλιζε οριακά τα προς το ζην.
Μια πατρίδα που σπάνια έστελνε τα παιδιά της στο διάβολο, σήμερα τα κατευοδώνει για κει με το αδιάφορο φρόνημα της Ευρώπης ότι ναι μεν…αλλά…Σας καταλαβαίνουμε, αλλά δε μπορεί να γίνει κάτι άλλο.
Δεν ενδιαφέρει, αν, σε πολλούς κιόλας, κόβει το ρεύμα η Δ.Ε.Η. Ας υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις…Είναι περιττό να μας απασχολήσουν.!..
Δεν συγκινεί, αν σε λίγο θ΄αρχίσουν να πεθαίνουν παιδάκια από ασιτία…συνηθισμένα πράγματα…το ίδιο συμβαίνει σε μόνιμη βάση και στις χώρες της Ασίας και της Αφρικής ! ”Δεν ιδρώνει και γι΄αυτό το αυτί τους”. Έχουν και τα δίκαιά τους. Δεν θα πληρώνει η Ευρώπη τα σπασμένα απ΄τις απάτες και τις κλοπές των δικών μας…Αν όντως βέβαια φταίμε εμείς και δεν μας είχαν ετοιμάσει ενορχηστρωμένη πλεκτάνη για όλα αυτά οι Ευρωπαίοι, γιατί δίνεται και μια τέτοια ερμηνεία στα γεγονότα.
Έτσι διαπιστώνεται όμως μεγάλο χάσμα ανάμεσα σε μας τα φτωχαδάκια και σ΄αυτούς που μας κυβερνούν. Κι αυτοί που ουσιαστικά μας κυβερνούν είναι βαθύπλουτοι εξουσιαστές, έξω απ΄τη χώρα μας, χωμένοι μες την αοριστία και την αφάνεια. Στενόκαρδοι και αδιάφοροι για τους πολλούς.
Και οι δικοί μας ηγέτες;
Καταθέτουμε ότι δεν έχουμε να πληρώσουμε τους φόρους…Πώς μας αντιμετωπίζει η δική μας Πολιτεία; ”Κόψτε το λαιμό σας, δε μας νοιάζει”, είναι το μήνυμα που εισπράττουμε, άσχετα αν δείχνουν πως μας ψυχοπονούν. Βρείτε τρόπο να μας τους πληρώσετε…
Και τότε βρίσκουν πολλοί ως αντίδραση, ως λύση απελπισίας την αυτοχειρία. Αυτοκτονούν.
Η πατρίδα μας, που άκουγε άλλοτε ότι άνθρωποι στη Δύση ή το Βορρά έθεταν τέρμα στη ζωή τους κι ανατρίχιαζε, τώρα επιτρέπει ή καλύτερα η ίδια με τον τρόπο της ωθεί τα παιδιά της σ΄αυτού του είδους το θάνατο.
Ν΄αντισταθούν απ΄ό,τι φαίνεται δε μπορούν άλλο. Μας κούρασε το γεγονός ότι οι τυχόν διαμαρτυρίες μας πέφτουν στο κενό.
Είναι όμως λύση ενδεδειγμένη η αυτοκτονία; Για τα άγχη μας, τα ψυχολογικά μας, τα οικονομικά μας, τα συζυγικά και οικογενειακά μας είναι δόκιμη λύση η αυτοχειρία; Έχουμε το δικαίωμα να στερούμε απ΄τον εαυτό μας τη ζωή, που είναι αναφαίρετο δώρο του Δημιουργού μας; Και ας υποθέσουμε ότι τελειώνουν για μας τα προβλήματα – τα οποία δυστυχώς δεν τελειώνουν, αλλά συνεχίζονται στη νιοστή δύναμη -. Τελειώνουν όμως και γι΄αυτούς που αφήνουμε πίσω; δεν είναι εγωιστική λύση να προσθέτουμε σ΄αυτά που τους μένουν και το στίγμα της αυτοκτονίας μας;
Κι ύστερα ρώτησε κανείς μας γι΄αυτά το Θεό; Τον αφήνουμε συνήθως τελευταίο. Υπακούοντάς Τον όμως θα προλαβαίνονταν πολλά. Θα αποφεύγονταν πολλά. Θα είχαμε αναθεωρήσει πολλά. Θα είχαμε κι άλλη φιλοσοφία. Την αληθινή φιλοσοφία για τη ζωή.
Ας τη μελετήσουμε όμως και τώρα, όσο μας επιτρέπει ένα τόσο σύντομο κείμενο.
Μετά την πτώση των πρωτοπλάστων στην Εδέμ, κυριάρχησε η φθορά και ο θάνατος. Στην ψυχή κατ΄αρχήν του ανθρώπου και μετά στην κοινωνική του ζωή (αδικίες, φρικαλεότητες, δυστυχία ), αλλά και στο φυσικό κόσμο. Αγρίεψε η φύση.
Για να ξαναβρεί ο άνθρωπος κοντά στο Θεό ό,τι έχασε, ήρθε ο Χριστός στη γη και υπέγραψε με το αίμα Του στο Γολγοθά ό,τι μας είπε. Δίδαξε ότι τότε μόνο θ΄αλλάξουν τα δεδομένα στη γη, όταν συνεργαστούμε μαζί Του, για να εκτοπιστεί το κακό και ο διάβολος, ο οποίος έχει φωλιά, κέντρο τη γη. Είναι κοσμοκράτορας και άρχοντας στον κόσμο αυτόν.
Μας υπέδειξε να το ζητούμε πρώτα στην προσευχή μας: ”Γενηθήτω το θέλημά Σου ως εν ουρανώ και επί της γης”.
Ο αγώνας βέβαια αυτός ανάμεσα στο καλό και το κακό θα είναι αδυσώπητος, χωρίς ανακωχή, γιατί ο Σατανάς είναι ανένδοτος και ισχυρός εχθρός. Μπορεί ωστόσο να νικηθεί, γιατί πρώτος ο Χριστός εξουδετέρωσε τη δύναμή του με το Σταυρό και την Ανάστασή Του. Το πέτυχαν και όλοι οι άγιοι. Κι όλοι οι καλοί αγωνιστές. Και θα έρθει καιρός που θα έχουμε ”καινούργιους ουρανούς και καινούργια γη”, μετά τη διασάλευση των φυσικών δυνάμεων και τη Δευτέρα Παρουσία Του. Οριστικά θα θριαμβεύσει τότε δια της Εκκλησίας η Βασιλεία του Θεού.
Όλα αυτά είναι και καταγραμμένα στην Αγία Γραφή.
Γι΄αυτόν τον αγώνα ωστόσο πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ένα από τα ισχυρότερα όπλα του διαβόλου κατά του ανθρώπου είναι να τον πείσει ότι διάβολος δεν υπάρχει και να του εμβάλει την απελπισία. Έτσι θα πάψει να πιστεύει στην πρόνοια και την αγάπη του Θεού, για να κάνει ακριβώς τότε ο ίδιος κατοχή μέσα του. Μ΄αυτόν τον τρόπο όμως χάνει κάθε επαφή με το Θεό ο άνθρωπος και αυτοκτονεί σωματικά και ψυχικά. Πορεύεται κατά την τύχη του Ιούδα. Από μια κόλαση προσωρινή, τη δυστυχία, στην αιώνια κόλαση. Γιατί υπάρχει. Είναι η αιώνια ζωή χωρίς κανένα φως, χωρίς καμιά αγάπη και χωρίς καμιά επικοινωνία με κάποιον. Μόνο τύψεις και ενοχές, χωρίς τη δυνατότητα, που έχει στη γη,να μετανοήσει. Χωρίς να μπορεί ν΄αλλάξει τίποτε πια. Παρέα αιώνια με τον τιμωρημένο διάβολο και τα πειθήνια όργανά του.
Ο Χριστός αντίθετα χαρίζει την ελπίδα, την αισιοδοξία. Όχι ως ένα φτηνό συναίσθημα, αλλά ως κατάσταση που οπλίζει την ψυχή με ειρήνη και αγαλλίαση. Τότε δε νιώθεις καν ως απειλή την αυτοκτονία. Έχεις άλλη θεώρηση των πραγμάτων.Βιώνεις και τη φτώχεια και την αρρώστια και το θάνατο και τις αποτυχίες με γενναίο φρόνημα και με τη συνείδηση ότι εξαγοράζεις μ΄αυτούς τους σταυρούς την αιώνια μακαριότητα, την οποία προγεύεσαι από εδώ, στη γη.
Έτσι η Εκκλησία, που ερμηνεύει το θέλημα του Θεού, θεωρεί απαράδεκτη λύση την αυτοκτονία. Παλιότερα μάλιστα δεν αναλάμβανε καν να κηδέψει τους αυτόχειρες.
Προκειμένου τώρα να βοηθήσουμε τους συνανθρώπους μας, που έχουν κυριευθεί από απελπισία, γιατί δε μπορούν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις της ζωής,τι μπορούμε να κάνουμε;
Ένας τρόπος, νομίζουμε, είναι να τους ενισχύσουμε το ηθικό, για να ανεβεί η ψυχολογία τους και, αν εμείς είμαστε πιο ισχυροί οικονομικά, σύμφωνα και με το θέλημα του Κυρίου , να δείξουμε έλεος και να τους στηρίξουμε, όσο και όπως μπορεί ο καθένας μας. Είναι δε αυτή η ανάγκη επιτακτική στις μέρες μας, γιατί όλοι γνωρίζουμε πως τα κρατικά ταμεία αδυνατούν, άσχετα με τα λάθη ποιων και τίνων τώρα πια.
Ο Χριστός δε, μας ζητάει να δράττουμε τέτοιες ευκαιρίες, για ν΄ανοίγουμε έτσι και για τον εαυτό μας λογαριασμό στις τράπεζες του Ουρανού με τη φιλανθρωπία. ( Ματθ, 6,19 – 21 ). Και νομίζουμε ότι στις μέρες μας είναι μοναδική ευκαιρία. Αλλιώς, αν φανούμε άσπλαχνοι, αφήνουμε να μας μιλήσει ο Ίδιος γι΄αυτό με την παρακάτω παραβολή ( Λουκ.16, 19-31 ):
”Κάποιος άνθρωπος ήταν πλούσιος. Φορούσε πολυτελή ρούχα και το τραπέζι του κάθε μέρα ήταν λαμπρό. Κάποιος φτωχός όμως, που τον έλεγαν Λάζαρο, ήταν πεσμένος κοντά στην πόρτα του σπιτιού του πλουσίου, γεμάτος πληγές. Αυτός προσπαθούσε να χορτάσει από τα ψίχουλα που έπεφταν από το τραπέζι του πλουσίου. Έρχονταν και τα σκυλιά και του έγλειφαν τις πληγές. Πέθανε ο φτωχός, και οι άγγελοι τον πήγαν κοντά στον Αβραάμ. Πέθανε κι ο πλούσιος και θάφτηκε. Στον άδη που ήταν και βασανιζόταν σήκωσε τα μάτια του και είδε από μακριά τον Αβραάμ και κοντά του το Λάζαρο. Τότε φώναξε ο πλούσιος και είπε: ”πατέρα μου Αβραάμ, σπλαχνίσου με και στείλε το Λάζαρο να βρέξει με νερό την άκρη του δαχτύλου του και να μου δροσίσει τη γλώσσα, γιατί υποφέρω μέσα σ΄αυτή τη φωτιά. Κι ο Αβραάμ του απάντησε: ”παιδί μου, θυμήσου ότι εσύ απήλαυσες την ευτυχία στη ζωή σου, όπως κι ο Λάζαρος τη δυστυχία. Τώρα όμως αυτός χαίρεται εδώ κι εσύ υποφέρεις. Κι εκτός απ΄όλα αυτά υπάρχει ανάμεσά μας μεγάλο χάσμα, ώστε αυτοί που θέλουν να διαβούν από ΄δω σ΄εσάς να μη μπορούν, ούτε οι από ΄κει να περάσουν σ΄εμας…”.
Και βέβαια μη σκανδαλιστούμε από την εικόνα και νομίσουμε ότι κόλαση είναι υλική φωτιά. Ο Χριστός για να τους δώσει να καταλάβουν,χρησιμοποιεί ανθρωπομορφικές εκφράσεις. Ούτε καταδικάζει τον πλούσιο, επειδή ήταν πλούσιος. Βλέποντάς το στη συνάφεια με τα παρακάτω, που παραλείψαμε, καταφαίνεται η καταδίκη του από ασπλαχνία. Ούτε όλοι οι φτωχοί θα δικαιωθούν.
Εδώ όμως ας σταματήσουμε με τη συναίσθηση βέβαια ότι το θέμα δεν εξαντλήθηκε. Το επικεντρώσαμε περισσότερο στην απελπισία που γεννάει η οικονομική κρίση των ημερών μας. Δώσαμε εναύσματα. Καθένας που επιθυμεί κάτι πιο πολύ μπορεί νομίζω να ψάξει το μήνυμα, που αναπηδά απ΄το κείμενο, βαθύτερα. Και αξίζει.

Το ευχόμαστε.

Ζιώγα Κατερίνα

Εκπαιδευτικός