Σήμερα, συνταξιούχος πια εκπαιδευτικός, καθώς μελετώ τα χρόνια εργασίας μου στο σχολείο, διαπιστώνω ότι δίδαξα και διδάχτηκα πολλά.
Προσπάθησα να δώσω ό,τι καλό. Δεν ξέρω αν τα κατάφερα.
Βγήκα με τη συνείδηση πάντως ότι θα μπορούσα να δώσω και περισσότερα. Και καλύτερα.
Βγήκα και με πολλές εμπειρίες απ΄τη σύγχρονη παιδεία και τους αποδέκτες της.
Και με πολύ προβληματισμό.
Κι ορισμένες λυπηρές διαπιστώσεις.

Αναφέρω γι΄αυτό στιγμιότυπα από μαθητές μου, που νομίζω πως είναι και ενδεικτικά της παθογένειας της σχολικής κοινότητας.
Το ένα είναι περιστατικό, που συνέβη σ΄ένα σχολείο εκτός του νομού μας, πριν διοριστώ στο δημόσιο.

Ήμουν φιλόλογος στην τρίτη Γυμνασίου.
Απ΄την αρχή της γνωριμίας μου με τους μαθητές — μικτό τότε το Γυμνάσιο — παρατήρησα ότι μια μαθήτρια την ώρα του μαθήματος αφαιρούνταν.
Της ήταν κατάσταση.
Το βλέμμα της θόλωνε. Ζούσε στον κόσμο της.
Με ερωτήσεις μου σ΄αυτήν προσωπικά, σχετικές πάντα με το μάθημα, συνερχόταν για λίγο, αλλά απ΄ό,τι φάνηκε δεν την ενδιέφερε και πολύ η εντύπωση που θα σχηματίζαμε εμείς οι άλλοι κι ούτε αν θα είχε συνέπειες για την ίδια η αδιαφορία της.

Βγαίνοντας από την τάξη έβλεπα με απορία ότι την περίμενε η μητέρα της πολύ ανήσυχη και εναγώνια.

Γνωριστήκαμε με την κυρία, η οποία στην αρχή με κοίταζε μόνο και βούρκωνε.
Με τον καιρό μού εκμυστηρεύτηκε το μυστικό της : η κόρη της ήταν εξώγαμο παιδί και το έμαθε τώρα στα 14 της χρόνια.
Ο πατριός της δεν την έβλεπε ως παιδί του, ούτε καν ως παιδί της γυναίκας του.
Την παρενοχλούσε από 9 ετών.
Η Ε… καταλάβαινε στο βλέμμα του, στις χειρονομίες του τα άνομα ένστικτά του, αλλά δεν μπορούσε να τα αποφύγει.
Η μητέρα της δεν έδινε σημασία στην αρχή κι αργότερα, όταν άρχισε να συνειδητοποιεί τι συμβαίνει, δεν έβρισκε τη δύναμη να τα βάλει με τον άντρα της.
Είχε μαζί του άλλα δύο παιδιά.
Όταν βέβαια είδε την τραγική εξέλιξη, τον εξαπέστειλε . Υπερίσχυσε το ένστικτο της μητρότητας.
Τον εγκατέλειψε κι έδωσε τον εαυτό της, για να αναστήσει την ψυχολογία και αυτού του παιδιού.

Ήταν ακριβώς ένα χρόνο πριν που το διαπίστωσε μόνη της η μητέρα, καθώς η Ε… ήταν ολοφάνερο πως είχε καταντήσει να ερωτευθεί τον πατριό της από τη μια και από την άλλη να τον μισεί και να τον τρέμει. Να τον έχει εφιάλτη στη ζωή της. Αλλά και να νιώθει έλξη γι΄αυτόν.
Να τον σιχαίνεται και να τον απωθεί κι από την άλλη να τον αναζητά και να μη μπορεί να αντιδράσει.
Ένιωθε αντιζηλία για τη μητέρα της και συνάμα ενοχές, γιατί αισθανόταν ότι συναισθηματικά και κάπως περισσότερο την είχε προδώσει.

Προσπαθήσαμε όλος ο σύλλογος να βοηθήσουμε τη μητέρα. Και τη μαθήτρια, η οποία μόλις ύστερα από ένα χρόνο είχε αρχίσει να ξεμουδιάζει και να νιώθει ότι έχει κάποιους ανθρώπους που τη νοιάζονται, ενώ της διαλυόταν η καχυποψία ότι όλοι οι άνθρωποι τη βλέπουν πονηρά.

Πριν από 35 με 40 χρόνια αυτό το περιστατικό ήταν μεμονωμένο βέβαια. Σήμερα δεν είναι σπάνιο.

Κόπρος του Αυγεία στην εποχή μας η ανθρωπότητα. Σκέτο αχούρι.
Καρπός, νομίζουμε, της απελευθέρωσης που έδωσε μόνη της η γυναίκα στον εαυτό της κι όχι αυτής που της χάρισε ο Χριστός.
Και της έλλειψης φόβου Θεού στους άνδρες, με αποτέλεσμα να μην ελέγχουν τα ένστικτά τους.
Κι ακόμη μάλλον πού είμαστε..!
Κι όμως τα καμαρώνουμε και τα δυο και τα τραγουδούμε ως προ’ι’όντα θετικά της εξέλιξης και του πολιτισμού μας…

Μήπως όμως έτσι προκαλούμε την οργή του Θεού, τον οποίο δε θέλουμε να σκεπτόμαστε καθόλου, ακριβώς για να μην ελεγχόμαστε για όλα αυτά;

————————————————————————————————————————–
To δεύτερο περιστατικό σχετίζεται με μια μαθήτρια αξιόλογης αντίληψης, που τη συνέλαβα αδιάβαστη για πολλοστή φορά.
”Κυρία, δε μπόρεσα και χθες να διαβάσω”, μου είπε.
Πήγα να την επιπλήξω, αλλά τα πονεμένα της μάτια μ΄έκαναν να σκεφτώ ότι κάποιος λόγος συντρέχει και σήμερα. Συγκρατήθηκα. Μου πέρασε η σκέψη να την κρατήσω στο διάλειμμα, για να μου πει το λόγο.
Κι ευτυχώς. Την ολιγόλεπτη εξομολόγησή της τη θυμάμαι πάντα : ”Κυρία, σας ευχαριστώ που δεν με προσβάλατε στην τάξη. Ξέρετε οι γονείς μου είναι στα πρόθυρα του διαζυγίου και καυγαδίζουν όλη την ώρα. Ο πατέρας μου ξυλοφορτώνει τη μητέρα μου κι εγώ με τον αδερφό μου τρέμουμε στη γωνιά. Πώς ν΄ανοίξω βιβλίο; με τι κέφι και διάθεση να διαβάσω;”.
Δάκρυα γέμισαν τα μάτια της.

Με συγκλόνισε η εκμυστήρευσή της.
Από τότε έμαθα να ψάχνω βαθύτερα τα αίτια της αμέλειας των μαθητών μας.

Διαπίστωσα έτσι συγχρόνως ότι η απουσία ήρεμης ατμόσφαιρας στο σπίτι από τους καυγάδες, την έλλειψη υπομονής, ειλικρίνειας, αφοσιωμένης συζυγικής ζωής, τα διαζύγια, κατεδαφίζουν ό,τι ωραίο και καλό απ΄την ψυχή των παιδιών και κάνουν αφιλόξενο το περιβάλλον του σπιτιού.
Κλονίζουν μ΄αυτόν τον τρόπο κάθε τι υγιές μέσα τους και βάζουν σαθρά θεμέλια για την προσωπική τους ευτυχία.
Προετοιμάζουν το δρόμο τους για την απελπισία, τα ψυχολογικά προβλήματα, τα ναρκωτικά και για το δικό τους ίσως διαζύγιο.

Διδάχτηκα ακόμη και επιείκεια με διάκριση και πίστεψα ότι η άκρα δικαιοσύνη όντως καταντάει άκρα αδικία, όσον αφορά τη βαθμολογική αξιολόγηση των μαθητών.

————————————————————————————————————————–

Τρίτο στιγμιότυπο με άλλο μαθητή.
Αδιάβαστος κι αυτός. Στην ερώτησή μου ”γιατί”, μου είπε μια δικαιολογία. Την έψαξα. Ήταν ψεύτικη κι επιπόλαιη.
Σκέφτηκα να τη συζητήσω με τους γονείς του.
Με την ίδια ευκολία μου αράδιασε, όπως αποδείχτηκε, και η μητέρα ένα σωρό ψέματα, για να δικαιολογήσει το γιο της.

Λίγες σκέψεις με αφορμή αυτό.
Το ψέμα όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια γίνεται μέσο επιβίωσης των μαθητών, από κακή επήρεια της κοινωνίας, παιδείας οικογενειακής και από συνήθεια.
Τα παιδιά δε μπορούν, δεν ξέρουν να ξεχωρίσουν το καλό από το κακό.
Χαρακτηριστικά τους η αυθάδεια, η ανειλικρίνεια, η αδιακρισία, οι ελεύθεροι έρωτες, η οκνηρία — τελευταία και τα ναρκωτικά — κι αγώνας για τα δικαιώματά τους.
Ποια δικαιώματα; να διαβάζουν λίγο ή και καθόλου και να παίρνουν μεγάλους βαθμούς.
Για ορισμένους να περνούν την τάξη, έστω και αγράμματοι.

Για να μην τα αδικούμε όμως, καταθέτουμε και τη δίψα τους για την αλήθεια, τον αγνό ενθουσιασμό τους για μεγάλα και υψηλά, όταν βρουν ανθρώπους να τους τα εμπνέουν, το φρόνημα αυτοθυσίας και αλληλεγγύης για το συνάνθρωπο, αλλά και το ασυμβίβαστο και το αδούλωτο πνεύμα. Το ανήσυχο. Και το γεμάτο αναζητήσεις και φιλοσοφικούς στοχασμούς.

Θυμάμαι και το αμείωτο ενδιαφέρον, την προσοχή και τη συμμετοχή τους σε ευκαιριακές συζητήσεις μέσα στην τάξη πάνω σε απορίες και ερωτηματικά τους, χωρίς βέβαια να παραθεωρείται και το μάθημα.

Κι έφευγα χαρούμενη με τη σκέψη ότι των παιδιών η διάθεση δεν είναι νεκρή και ανύπαρκτη, για να γνωρίσουν τη ζωή και από την άλλη όψη, αυτής με τη ζωντανή πίστη στο Χριστό.
Ακολουθούσε όμως και ο προβληματισμός, γιατί αυτή δεν υπάρχει.., γιατί τόση υλιστική αντιμετώπιση της ζωής.., πού θα βγάλει όλο αυτό το πνεύμα…

Τι αντισώματα δίνουμε εμείς όλοι σ΄αυτά τα παιδιά, για να σταθούν σε μια τέτοια κοινωνία, που χωρίς Χριστό και χριστιανική παιδεία, τα οδηγεί στην ψευτιά και την ”καπατσοσύνη”, καταπατώντας το δίκαιο και υποστηρίζοντας τον εαυτό τους μ΄όποιο μέσο, άτιμο και έντιμο, που τα μυεί και στην πάσης φύσεως ανηθικότητα, στο ελεύθερο σεξ, στη διαστροφή, αλλά και στα ναρκωτικά, στις κλοπές;..Που τα καταντάει στην απελπισία, στις ψυχονευρώσεις;..

Αλλά κι εμείς οι εκπαιδευτικοί πόσο μεγάλο μερτικό ευθύνης πρέπει να νοιώθουμε ότι έχουμε, που τις περισσότερες φορές περιοριζόμαστε στο επαγγελματικό μας καθήκον, προσπαθώντας να είναι άψογο το μάθημά μας στην τάξη, αλλά από κει και πέρα χωρίς αγωνία για την ηθική προσωπικότητα των παιδιών…
Πολλές φορές ξεριζώνοντας και την πίστη τους στο Θεό με νεωτεριστικές ιδεολογίες ή εντελώς επιπόλαια, για ν΄ανήκουμε στους προοδευτικούς και τους κουλτουριάρηδες.

Χώρια που στο εξής ίσως να μας καλούν και σε απολογία οι υπέρμαχοι του πνεύματος της Νέας Εποχής, αν τολμούμε στα σχολεία να μιλούμε και να ξεχωρίζουμε το Χριστό από το Μωάμεθ και το Βούδα…

Έτσι εξορίζοντας όμως το Χριστό απ΄την ψυχή των παιδιών προσπαθούμε να τα εντάξουμε σ΄έναν πολιτισμό, που μοιάζει μ΄έναν υπεράνθρωπο, του οποίου το ένα πόδι είναι υπερτροφικό και φτάνει στ΄άστρα — τελευταία μελετάται εγκατάσταση και στον Άρη — , ενώ το άλλο είναι ατροφικό κι αφορά τον ψυχισμό του ανθρώπου, που κυριεύεται όλο και περισσότερο από στρες και άγχος.

Και να σκεφτεί κανείς ότι οι ειδικοί προβλέπουν πως σε λίγα χρόνια οι ψυχικές ασθένειες θα έχουν το προβάδισμα…

Η απερχόμενη γενιά των ανθρώπων δεν συστήσαμε σωστά ή σχεδόν καθόλου το Χριστό και την Εκκλησία Του.
Παραγκωνίζοντας όμως και αφήνοντας στο περιθώριο και στα αζήτητα το Δημιουργό, σκάβουμε το λάκκο μας.
Και πρώτα από όλα των παιδιών μας, το οποία με τον ξέφρενο τρόπο ζωής, που τους δείξαμε, πληρώνουν ήδη ακριβά το τίμημα της ανταρσίας τους στο Θεό και της άγνοιάς τους.

Θα φάνε — μαζί τους κι εμείς οι μεγάλοι — ξυλοκέρατα σαν τον άσωτο, αλλά ας ευχηθούμε να έχουν και τη μετάνοια και την επιστροφή του στο Θεό.
Κι αυτή να μην αργήσει.
Αμήν.

Ζιώγα Κατερίνα
Εκπαιδευτικός