Σκεφτείτε ότι… είναι μια καλή ημέρα.  Έβρεξε τις προηγούμενες, έβγαλε μανιτάρια. Έχετε πάρει το καλαθάκι σας και τη φωτογραφική μηχανή σας και βγήκατε στη φύση για μια σύντομη πεζοπορία. Τα άγρια μανιτάρια σας κάνουν να περιπλανιέστε περίπου στα χαμένα για μερικές ώρες. Γεμίσατε το καλάθι σας ή την κάρτα της φωτογραφικής σας και αργότερα, αρχίζετε να επιστρέφετε. Ξαφνικά, τίποτα δεν φαίνεται οικείο. Κοιτάζετε γύρω σας, προσπαθώντας να βρείτε κάτι, τίποτα δεν σας φαίνεται γνωστό. Καθώς το σούρουπο πλησιάζει, η καρδιά σας κτυπά γρηγορότερα και γίνεστε πολύ ανήσυχοι. Δεν έχετε τίποτα εκτός από τη φωτογραφική μηχανή σας και το καλάθι σας  και  χωρίς φακό, θα είναι αδύνατο να  βρείτε το δρόμο της επιστροφής σας. Το κεφάλι σας ιδρώνει και η καρδιά σας χτυπάει δυνατά  καθώς αρχίζετε να αισθάνεστε τον πανικό που συνδέεται με το ότι είστε χαμένοι.
Ανακαλύπτοντας ότι χάνεστε στη φύση  μπορεί να είναι μια τρομακτική εμπειρία. Αυτό το συναίσθημα μπορεί να συντεθεί από πέντε βασικούς φόβους: του ότι είστε μόνοι, του σκοταδιού, των ζώων, ότι θα υποφέρετε και φυσικά του θανάτου.

ΣΤΑΜΑΤΕΙΣΤΕ ! ! !
Τη στιγμή που συνειδητοποιείτε ότι χαθήκατε, το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε είναι να σταματήσετε (Καθίστε, Σκεφτείτε , Παρατηρήστε και Σχεδιάστε). Μην τρέξτε πανικόβλητοι ψάχνοντας διέξοδο. Το σωστό είναι να σταματήσετε και να αξιολογήσετε την κατάστασή σας! Χρησιμοποιήστε το μυαλό σας, όχι τα πόδια σας. Σ’ αυτό το σημείο το μυαλό σας είναι το πιο σημαντικό εργαλείο επιβίωσης. Τα περισσότερα μοιραία περιστατικά αναζήτησης κάνουν το θανάσιμο λάθος τους στα πρώτα δέκα λεπτά από τη στιγμή που διαπίστωσαν ότι χάθηκαν.
Ό, τι κι αν κάνετε, μην πανικοβληθείτε. Στις περισσότερες περιπτώσεις, μπορείτε να επιβιώσετε 3 μέρες χωρίς νερό και 3 βδομάδες χωρίς τροφή. Πιέστε τον εαυτό σας να αναπνέει βαθιά και αργά. Να είστε βέβαιοι ότι παραμένοντας ήρεμοι και χαλαροί, οι πιθανότητες επιβίωσής σας, οι οποίες είναι ήδη αρκετά καλές, έχουν αυξηθεί κατά 50 τοις εκατό. Πρωταρχικός στόχος σας τώρα πρέπει να είναι να μείνετε ζωντανοί, παρά να βρείτε το δρόμο σας. Η βοήθεια θα είναι στο δρόμο αμέσως με το που θα είστε αγνοούμενοι.  Η προφύλαξη του σώματος σας και  η διατήρηση της ενέργειας είναι η προτεραιότητά  σας γι’ αυτή τη στιγμή.

Μόλις καταλάβετε ότι έχετε χαθεί, οι ενέργειές σας κατά τα πρώτα λεπτά θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην επιβίωση σας.

Γίνετε ηχηροί!
Μόλις ανακαλύψετε ότι έχετε χαθεί, μείνετε εκεί που είστε. Φωνάξτε ή σφυρίξτε 3 φορές για να επισημάνετε τη θέση σας ή  οποιωνδήποτε άλλων σε απόσταση ακοής (ένα σφύριγμα θα φτάσει μακρύτερα από τη φωνή σας και απαιτεί λιγότερη ενέργεια). Περιμένετε μερικά δευτερόλεπτα και στη συνέχεια γυρίστε 90 μοίρες και δοκιμάστε ξανά. Κάντε το αρκετές φορές προς κάθε κατεύθυνση. Αν δεν έχετε σφυρίχτρα η δεν μπορείτε να σφυρίξετε, φωνάξτε ” ΒΟΗΘΕΙΑ” παρά το όνομα ενός φίλου. Κάτι τέτοιο θα βοηθήσει  να βεβαιωθείτε ότι η κλήση κινδύνου σας δεν αγνοείται.
Εάν κάποιος σας απαντάει, αφήστε να έρθει αυτός σε σας. Ορθοπλαγιές και κοιλάδες παίζουν περίεργα παιχνίδια με την ηχώ και μπορεί να χάσετε τους πιθανούς διασώστες σας, προσπαθώντας να τους εντοπίσετε. Επιπλέον, οι διασώστες σας είναι πιθανότατα ομάδα ανθρώπων, έτσι θα έχουν μια καλύτερη πιθανότητα να βρουν εσάς από ό, τι εσείς αυτούς.
Εάν ακούτε κάποιον να σας φωνάζει, ανεξάρτητα από το πόσο εξασθενημένη ή δυνατή είναι η φωνή του, μείνετε στη θέση σας και συνεχίστε να φωνάζετε. Μπορεί να ακούγεται πολύ μακριά επειδή βρίσκεται μακριά από εσάς και δεν έχει εξακριβώσει ακόμα από που φωνάζετε. Εάν είστε κοντά σε ένα δυνατό ρέμα, απομακρυνθείτε πριν φωνάξετε ή σφυρίξετε για βοήθεια. Να είστε σίγουροι ότι σηματοδοτήσατε το δρόμο σας πίσω προς στο ρέμα, ωστόσο, καθώς μπορεί να θελήσετε να το ακολουθήσετε αργότερα εάν οι κλήσεις σας μένουν αναπάντητες. Το ίδιο πράγμα ισχύει για θυελλώδεις καταστάσεις όπου ένα μπουρίνι μπορεί να είναι αρκετά δυνατό. Θυμηθείτε, κάποιος μπορεί να ακούει την κλήση σας κατά διαστήματα, όταν δεν μπορείτε να ακούσετε την απάντησή του, ειδικά στη θύελλα. Μην παρατάτε φωνές και σφυρίγματα απλώς και μόνο επειδή δεν ακούγεται απάντηση.

Μείνετε στη θέση σας!
Κατά την οργάνωση μιας αναζήτησης, οι ομάδες ορεινής διάσωσης ακολουθούν ορισμένες προτεραιότητες και κάνουν ορισμένες υποθέσεις για τα θύματά τους. Αυτές οι υποθέσεις είναι βασισμένες στα πρότυπα συμπεριφοράς των χαμένων θυμάτων. Η κατανόηση αυτών των υποθέσεων μπορεί να σας βοηθήσει να οδηγηθείτε  σ’ ένα μέρος που ερευνάται από τα πρώτα. Τα πρώτα μέλη της ομάδας αναζήτησης αποστέλλονται γρήγορα στο σημείο στο οποίο ο αγνοούμενος είχε ειδωθεί την τελευταία φορά. Ακολουθούν μονοπάτια και ρυάκια κοντά σ’ αυτό το τελευταίο σημείο, φωνάζοντας το όνομα του θύματος και σφυρίζουν. Αυτό το απλό γεγονός είναι επαρκής λόγος για να μείνετε και να περιμένετε τους διασώστες να σας βρουν. Δυστυχώς, κανείς δεν το κάνει, είτε από πανικό, είτε από εγωισμό . Λιγότερο από 30% των χαμένων ατόμων βρίσκονται εντός του ενός χιλιομέτρου από το τελευταίο σημείο. Επιπλέον οι διασώστες αναζητούν περιοχές με υψηλή πιθανότητα κοντά στο τελευταίο σημείο. Οι στατιστικές σχετικά με τα πρότυπα συμπεριφοράς των χαμένων πεζοπόρων έχουν δείξει ότι το 88% κατηφόρισε, αφού χάθηκε, το 73% βρήκε και ακλούθησε ένα μονοπάτι ή δρόμο και το 82% βρέθηκε σε ανοικτές περιοχές.

Με βάση αυτά τα δεδομένα, οι ομάδες διάσωσης στο πεδίο αναζητούν συχνά σημεία κατάβασης από το τελευταίο σημείο πριν από την εξάπλωση της αναζήτησης σε άλλες κατευθύνσεις.

Μετακινηθείτε μόνο αν στο εγκύς οπτικό σας πεδίο υπάρχει μια ανοιχτή περιοχή που βελτιώνει τη θέση σας για τον εντοπισμό σας, αφήνοντας πάντα σημάδια πίσω σας.
Οι έρευνες από τον αέρα είναι εξαιρετικά σπάνιες στη χώρα μας.  Ωστόσο, σχεδιάστε να μείνετε κοντά σε ανοικτούς χώρους και να είστε έτοιμοι για σήματα.
Θυμηθείτε, το μυαλό σας είναι το πιο σημαντικό κομμάτι των εργαλείων επιβίωσης. Κρατώντας την ψυχραιμία σας και κάνοντας τα σωστά πράγματα στα πρώτα δέκα λεπτά, θα αυξήσετε σημαντικά τις πιθανότητές σας για μια γρήγορη και ομαλή διάσωση!

ΠΡΟΛΗΨΗ

Όσο μικρή και συνηθισμένη μπορεί να είναι μια βόλτα στο βουνό ή στο δάσος, πάντα εγκυμονεί τον κίνδυνο να χαθείτε. Μερικά απλά πράγματα που μπορεί να βοηθήσουν στον γρήγορο εντοπισμό σας:

–          Ενημερώστε τους οικείους σας για την κατεύθυνσή σας, τον πιθανό χρόνο πορείας και για οποιαδήποτε αλλαγή του σχεδίου σας.

–          Έχετε μαζί σας το κινητό σας τηλέφωνο και πάντα φορτισμένο. Ακόμη κι αν δεν υπάρχει σήμα στην περιοχή, σ’ όποια θέση κι αν είστε, μπορείτε να καλέσετε για βοήθεια στον ευρωπαϊκό αριθμό εκτάκτων αναγκών, στο 112, ανά πάσα στιγμή. Επίσης, τα περισσότερα κινητά πλέον υποστηρίζουν  GPS παρέχοντας σας τη δυνατότητα να προσδιορίσετε ακριβώς τη θέση σας για τον άμεσο εντοπισμό σας.

–          Έχετε μαζί σας σφυρίχτρα, σουγιά, φακό και αναπτήρα. Το άναμμα της φωτιάς (πάντα με ασφάλεια), μπορεί να προσδιορίσει τη θέση σας ή και να είναι ζωτικής σημασίας κατά την παραμονή σας στην ύπαιθρο.

–          Φοράτε ρούχα με φωτεινά χρώματα και όχι παραλλαγής, ώστε να εντοπιζόσαστε πιο εύκολα.

Νίκος Μαστορογιάννης, εθελοντής διασώστης, πρόεδρος του παρ. Γρεβενών της Ελληνικής Ομάδας Διάσωσης